Bajardi: Sh. Amonqulov Tekshirdi

Moodle tizimining interfaol imkoniyatlari. Axborot kommunikatsiya texnologiyalarini masofaviy ta’limda qo’llash asosan ikki xil ko’rinishda amalga oshiriladi. Birinchi sharti bu texnik jihozlar bo’lsa, ikkinchi sharti esa maxsus dasturiy ta’minotlar bilan ta’minlanganligidir. Texnik jihozlar bilan ta’minlanganlik: kompyuterlar, tarmoq qurilmalari, yuqori tezlikdagi Internet tarmoqlari, videokonferentsiya jihozlari va hokazo. Dasturiy ta’minotga: mavjud qurilmalarni ishlatadigan dasturiy ta’minotlardan tortib, shu soha uchun mo’ljallangan dasturlar to’pami kiradi.

So’nggi yillarda G’arbda ta’lim tizimini boshqarishda qo’llanilib kelinayotgan Internet yoki Intranet tarmog’i orqali elektron shakldagi ta’lim turi e-learning (elektron ta’lim) atamasi bilan kirib keldi. Elektron ta’lim – axborot kommunikatsiya texnologiyalari asosidagi ta’limning turli ko’rinishlarini anglatuvchi keng tushunchadir. Elektron ta’limni tashkillashtirishning ko’pgina manbalari orasidan quyidagilarni ko’rsatish mumkin:

• 
  Mualliflik dasturiy mahsulotlari (Authoring tools);
  
• 
  Virtual ta’lim jarayonini boshqaruvchi tizimlar LMS (Learning Managemant Systems);
  
• 
  Ichki kontentni boshqaruvchi tizimlar CMS (Content Management Systems).
  

MOODLE tizimining asosiy xususiyatlari.
MOODLE tizimi masofadan turib o’qitish kurslari va web-saytlarni yaratishni dasturiy ta’minlash paketidan iboratdir. Tizimning asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat:
Tizim hozirgi zamon pedagogika yutuqlari va o’quvchilar orasidagi hamkorlikka bo’lgan ehtibor, muhokamani hisobga olingan holda loyihalashtirilgan.

Masofadan turib o’qitish uchun ham, kunduzgi o’qitish uchun ham foydalanish mumkin.

Oddiy va samarali web-interfeysga ega.

Dizayn modul strukturasiga ega va osongina modifikatsiya qilinadi.

Ulanadigan til paketlari to’liq mahalliylashtirish imkoniyatini beradi. Ayni ‘aytda 43 ta til qo’llab-quvvatlanoqda.

Talabalar o’zlari hisob yozuvlarini tahrir etishlari, fotosuratlar qo’shishlari va ko’plab o’z shaxsiy ma’lumotlar va rekvizitlarini o’zgartirishlari mumkin.

Har bir foydalanuvchi o’z mahalliy vaqtini ko’rsatishi mumkin. Bunda tizimdagi barcha sanalar uning uchun mahalliy vaqtga o’tkaziladi (forumlarda xabar berish vaqtlari, topshiriqlarni bajarish vaqtlari va boshqalar).

Kurslarning turli strukturalari (tarkiblari) qo’llab-quvvatlanadi: “kalendarniy” (taqvimiy), “forum”, “tematik”.

Har bir kurs qo’shimcha ravishda kod so’zi bilan himoyalanishi mumkin.

Chat, Forum, Glossariy, Rabochaya tetrad (Ish daftari), Urok (Dars), Test, Anketa, Scorm, Survey, Wiki, Seminar, Resurs (matn yoki web sahifa yoki katalog ko’rinishida) kurslari uchun modul tuzuvchilar boy to’pami mavjud.

Foydalanuvchi oxirgi marta kirganidan keyingi kursda ro’y bergan o’zgarishlar, kurs birinchi varag’ida aks ettirilishi mumkin.

Deyarli barcha teriladigan matnlar (resurslar, forumga xabarlar, daftarlarga yozuvlar) ichiga joylashtirib qo’yilgan WYSIWYG Rich Text – muharrir tomonidan tahrir etilishi mumkin.

Barcha baholar (Forumlardan, Ish daftarlaridan, Testlar va Topshiriqlardan) bitta sahifada to’’lanishi mumkin (yoki fayl ko’rinishida).

Foydalanuvchining tizimga kirishi va ishi bo’yicha, jadvallar va turli modullar detallari (jihatlari) ustida olib borgan ishlari to’g’risidagi to’liq hisobot (oxirgi kirish, o’qish sonlari, xabarlar, daftarlardagi yozuvlar) ni olish mumkin.

E-mailni yo’naltirish mumkin – xabarlar, forumlar va o’qituvchilar baho va sharhlarini jo’natish mumkin.
Tizim imkoniyatlaridan foydalanish uchun Internet tarmog’iga ulangan kompyuterga ega bo’lish lozim, Ishni boshlash uchun qatorda web - brauzer URL server adresini terish lozim.So’rovga ishlov berilgandan keyin brauzer tizim start sahifasini ko’rsatadi.
Hozirgi kunda o’quv jarayonini tashkil etishda masofaviy ta’lim texnologiyalaridan keng foydalanilmoqda. Masofaviy texnologiyalarni tizimli tarzda tadbiq etish ta’lim samaradorligini yanada oshirishda muhim ahamiyatga ega. O’quv jarayoniga masofaviy texnologiyalarni tizimli tarzda joriy etish uchun eng avvalo, maqsad va vazifalarni aniqlash, kerakli usul va vositalarni tanlash, qo’yilgan vazifalarni amalga oshirish hamda erishilgan natijalarni tahlil qilish va kamchiliklarni bartaraf etish bosqichlari amalga oshiriladi.

4.