114
5
Zaxirani
baholashni
chiqarib tashlagandan
so‘ng qolgan sof foizli
daromad
2668,7
3356,2
687,5
125,7
6
Foizsiz daromadlar –
jami
1963,2
1912,2
– 51,0
97,4
7
Operatsiya xarajatlari –
jami
3930,0
4241,3
310,7
107,9
8
Daromad (foyda) solig‘i
to‘langungacha bo‘lgan
sof foyda (zarar)
701,4
1027,1
325,7
146,4
9
Daromad (foyda) solig‘i
450,4
463,1
12,7
102,8
10
Sof daromad (zarar)
251,0
564,0
313,0
224,7
Joriy yilda bankning sof foydasi 313,0 mln. so‘mga, ya’ni 224,7
foizga
o‘sgan. Bunga asosan foizli daromadlarning o‘sishi va ehtimoliy zaxiralar-
ning kamayishi ta’sir etgan.
9.3. Tijorat banklari rentabellik (foydalilik) ko‘rsatkichlari tahlili
Tijorat banklari foyda summalari bo‘yicha sifatiy (reyting) baho berib
bo‘lmaydi.
Chunki kichik, o‘rta va yirik banklar mavjud. Misol: bir yilda bir
bank 640 000,0 ming so‘m foyda olgan bo‘lsa, ikkinchi bank esa 680 000,0
ming so‘m foyda olgan bo‘lsa, ikkinchi bankni foydali ishlayapti deb baho
berib bo‘lmaydi. Chunki birinchi bank
faoliyati jihatidan kichik, ikkinchi
bank esa juda katta faoliyat yurituvchi bank bo‘lishi mumkin.
Shuning uchun ham banklarning rentabellik ko‘rsatkichlari aniqlanadi va
tahlil qilinadi. Rentabellik ko‘rsatkichlari nisbiy ko‘rsatkich bo‘lib,
foyda sum-
masini barcha aktivlari, o‘z sarmoyasi summalariga bo‘lish bilan aniqlanadi.
Tijorat banklarining mavjud barcha mablag‘larni to‘g‘ri joylashtirib ular-
dan foydalanish darajasi aktivlar rentabelligi bilan o‘lchanadi.
Bank aktiv-
larining rentabelligi (B.A.R.) sof foyda summasini (sf) barcha aktivlar sum-
masiga (balans jami summasi) bo‘lib topiladi.
sfx
100
BAR
__________ ; bu yerda BA – barcha aktivlar.
BA
«A» bank bo‘yicha bu ko‘rsatkichlar:
2010-yilda BAR = 250952:40021498x100=0,62%
2011-yilda BAR = 564037:37349977x100=1,51%
Demak, ushbu ko‘rsatkich bo‘yicha bank 2011-yilda o‘sishga erishgan,
ya’ni 0,62 % dan 1,51% gacha ko‘tarilgan.