Bank statistikasi
Bank statistikasi – banklar faoliyatida yuzaga keladigan barcha voqea va hodisalarga miqdoriy va sifat tavsifnomasini beruvchi fan hisoblanadi. Bank statistikasi predmeti bo’lib, kredit hisob-kitob munosabatlari sohasida, yuzaga keladigan yalpi voqea hodisalar hisoblanib, ularni miqdor va sifat tomoni ajralmas hamda kuzatib boriladi.
Bunday hodisaga xo’jalik va aholining vao’tincha bqsh pul mablag’larini bankka schetga jalb qilish, xalq xo’jaligini qisqa va uzoq muddatli kreditlash kapital qo’yilmalarni moliyalashtirish va naqd pulsiz hisob-kitoblarni amalga oshirish qimmatli qog’ozlar bilan operatsiyalar bajarish, chet el valyutasi bilan operatsiyalar bajarish hisoblanadi.
Kredit muassasalari statistikasi kredit – pul munosabatlaridagi muammolarni ma’lum bir vaqtda, ma’lum joyda hamda ijtimoiy – io’tisodiy rivojlanish davridagi holatini izlanish orqali harakterlaydi.
Bank statistikasi sotsial-iqtisodiy statistikaning bir tarmog’i hisoblanadi. Izlanishlarni bank sohasida olib borar ekan, bu bilan sanoat, qishloq xo’jaligi, kapital qurilish, transport statistikalaridan tubdan farq qiladi.
Bank statistikasini izlanishlar olib borishdagi umumiy metodi bo’lib dialiktik metod hisoblanadi. Uning birdan-bir talabi bo’lib, ob’ektivlik hisoblanadi.
Banklarda statistikani tashkil qilish
Banklarda statistikani tashkil qilish quyidagi ikkita aspektda ko`rib chiqiladi:
Statistik izlanishni tashkil qilish;
Statistik xizmatni tashkil qilish.
Statistik izlanish jarayonida ikkinchi savolda qo’rsatilganidek u o’z ichiga 3 ta etapni qamrab oladi. Ulardan birinchisi statistik kuzatish hisoblanadi.Statistikani tashkil qilishda eng zarur etaplardan biridir. Statistik izlanishni tashkil etishda bilanmagan savollarga O’zbekiston Respublikasining “Davlat statistikasi to’g’risida”gi Qonunini rekomendovat qilinadi. Shu qonunga asosan statistik izlanish davlat, tarmoq, regional va shaxsiy bo’lishi mumkin.
Davlat statistika kuzatishini amalga oshirish tartibi. O’zbekiston Respublikasi davlat statistikasi prognozi tomonidan xujjatlar rasmiylashtiriladi va tasdig’lanadi. Respublikada statistika ishini tashkil qilish asosiy printsplardan kelib chiqadi.
Davlat statistika kuzatuvi O’zbekiston Respublikasi vazirlar mahkamasi, davlat statistika organi va boshqa davlat statistikasi bilan shug’ullanuvchi organlarining roziligi bilan o’tkaziladi. Davlta statistika kuzatuvi davlat statistika organida ishlamaydigan jalb qilingan shaxslar bilan O’zbekiston Respublikasi vazirlar mahkamasining roziligi bilan aniq shartlar asosida o’tkaziladi.
Ko’rsatilgan ishlarni tashkil qilishni Qorpqolpog’iston Respublikasi Hukumatiga Davlat hokimiyati va joylarda boshqarish mahalliy organlariga va boshqa yuridik shaxslarga shartnoma asosida yuklatiladi (topshiriladi) statistik kuzatishning aniq kqrinishi va shakli o’rganiladi.
Dostları ilə paylaş: |