Batch yo‘nalishi uchun sotsiologiya fanidan

Jamiyat sotsial strukturasi va stratifikatsion jarayonlar
Sotsial struktura tushunchasi. Kishilik jamiyati tarixida sotsial struktura muammosining talqini. Sotsial struktura tugrisidagi antik davr mutafakkirlarining ta’limotlari. P. Sorokinning sotsial stratifikatsiya to’grisidagi nazariyasi. Stratifikatsiya asoslari va mezonlari: iqtisodiy xolat, mavqe, ta’lim va xokimiyat. Stratifikatsiya va sotsial differensiya. Stratifikatsion tizimlar: qullik, kasta, klan va sinf. Ochiq va yopiq tizimlar.
Sotsial stratifikatsiya va sotsial harakatchanlik (mobillik) nazariyasi sinfiylik ta’limotiga qarshi g‘oya sifatida. Jamiyat sotsial strukturasi rivojining zamonaviy tendensiyalari. Bozor munosabatlari sharoitida sotsial strukturaning o‘zgarishi. O‘zbekistonda sotsial stratifikatsiya va sotsial mobillik jarayoni.
Sotsial xarakatchanlik (mobillik) to‘g‘risidagi sotsiologiya klassiklari: M.Veber, E. Giddens, T. Parsons, P. Sorokin va boshqalarning qarashlari. Sotsial xarakatchanlik belgilari. Sotsial harakatchanlik turlari: gorizontal va vertikal sotsial harakatchanlik. Guruxiy va individual harakatchanlik. Avlod ichidagi va avlodlar o‘rtasidagi sotsial harakatchanlik. Strukturaviy sotsial harakatchanlik. Jamiyatda sotsial harakatchanlik yo‘llari. Sotsial harakatchanlikning demografik omillari. Migratsiya va uning tarixiy shakllari. Emigratsiya va migratsiya. Mehnat va iqtisodiy migratsiya. Xorijiy ishchi kuchlar bozori. "Aqllar oqimi".
Sotsial munosabatlar
Sotsial munosabatlar tushunchasi. Sotsial munosabat turlari: xamfikrlik, kooperatsiya, konfliktlar, kurash, begonalashuv, befarqlik, krizis, kamsitish, notenglik. Sotsial munosabatlar tizimidagi plyuralizm. Sotsial munosabatlarning asoslari.
Hamfikrlik, barkarorlik va kooperatsiya - sotsial tizimlarning muvaffaqiyatli ishlashining omillari sifatida. E.Dyurkgeym konsepsiyasida xamfikrlik tushunchasi. Kooperatsiya ijtimoiylikning asosiy belgisi sifatida. Pozitivizm sotsiologiyasida barkarorlik va inqiroz ongi. Barqarorlikni strukturaviy-funksional asoslash.
Begonalashuv va tanazzul. E.Dyurkgeymning anomiya (qonunsizlik) konsepsiyasi, F.Tyonnis, M.Veber, G.Zimmel, ekszenstensial va fenomenologik sotsiologiya asoschilari ta’limotlarida begonalashuv va jamiyatdagi inqiroz xodisalarining o‘zaro aloqadorligi to‘g‘risidagi fikrlari. Begonalashuv turlari va ularning ijtimoiy oqibatlari. Tenglik va plyuralizm ijtimoiy tuzum tamoyillari sifatida. Milliy g‘oya va milliy mafkuraning sotsial munosabatlar tizimidagi o‘rni.