O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI BERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI MATEMATIKA FAKULTETI Funktsional analiz, algebra va geometriya kafedrasi “Analitik geometriya” fanidan
Bajardi: 1-A1 kurs talabasi Zebo O’rinboyeva Qabul qildi: Kalandarov T Qabul qilgan vaqt: ___________________
Nukus-2022
Reja:
Kirish 2
1-§ Koordinatalarni bog’lovchi tenglama va tengsizliklarning geometrik ma’nosi 5
2-§ Algebraik chiziq va uning tartibi . 6
3-§ Tekislikda to’g’ri chiziqning turli tenglamalari 14
XULOSA 22
Foydalanilgan adabiyotlar: 24
Kirish
Chiziqlar ularni dekart kordinatalariga nisbatan ifoda qilgan tenglamalariga qarab umuman ikki sinifa bo’linadi
Algebraik
Transterdent chiziqlar
Dekart kordinatalariga nisbatan algebraik tenglama bilan ifoda qilingan chiziq algebraik chiziq deb ataladi
Algebaik tenglamani umumiy ko’rinishi
ko’rinishidagi bir nechta birxadlarining yani chekli yig’indisidan (polino’midan) iborat m va n ko’rsatkichlar manfiy bo’lmagan butun sonlardan yani nomanfiy va A koeffitsientlar o’zgarmas sondan iborat A=constantabirhadning darajasi deb m+n yig’indiga aytiladi. birhadning yig’indisidan hosil bo’lgan ko’phadning darajasi deb undagi eng kotta birhadning darajasiga aytiladi.
Masalan ushbu:
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
tenglamalardan birinchisi - ikkinchi darajali, ikkinchi va uchinchisi – uchinchi darajali., to’rinchisi- beshinchi darajali, beshinchisi – yettinchi darajali, oltinchisi birinchi darajali algebraik tenglamalardan iborat.
Algebraik chiziq uchun berilgan tarifni qanoatlantirmagan chiziqni yani algebraik bolmagan har qanday chiziqlarni trasterdent chiziqlar deyiladi.
Dekart kordinatalariga nisbatan algebraik tenglama bilan ifoda qilinmagan chiziqlar yani uni ko’rinishini
shu ko’rnishda ifodalab bo’lmasa bunday chiziqlar transterdent chiziqlar deyiladi.