4-topshiriq
Mavzu: Yogʻoch matariallar xillari, kesmalari, tashqi belgilari va tuzilishi.
Ishdan maqsad: Xalq xoʻjaligida konstruksion materiallar sifatida qoʻllaniladigan baʼzi yogʻoch xillarining tuzilishini, asosiy kesmalarini, rangi, xidi va tashqi qavat (qobiq) xarakterini oʻrganishdir
Umumiy ma’lumot:Yogʻochlar xalq xoʻjaligining turli soxalarida konstruksion materiallar sifatida keng qoʻllaniladi. Buning asosiy sababi qoʻyidagilardir:
1. Solishtirma va xajmiy ogʻirligi.
2. Issiklikni kam oʻtkazadi.
3. Kimyoviy barqaror.
4. Temperatura oʻzgarishi bnlan uning oʻlchamlari deyarli oʻzgarmaydi.
5. Korroziyabardosh.
6. Oson ishlanuvchan va oʻnga istalgan shaklni berish mumkin va x.
Yogʻochning kamchiligi uning yonuvchanligi va chirishidir. Ammo xozirgi vaqtda yogʻochning bunday kamchiliklarini bartaraf etish uchun turli eksperimental ishlar kilinmoqda.
Yogʻochlarning tarkibi asosan, sellyulozadan iborat boʻlib, qolganlari turli xil organik birikmalardan tashkil topgan. Shu sababli, yogʻochlar qatlam-qatlam tuzilishli boʻladi.
Yogʻochlarning mexanik mustahkamligi ularning turidan tashqari namligiga xam bogʻliq boʻladi. Namligiga koʻra yogʻochlar uy temperaturasida oʻuritilgan, xavoda quritilgan, yangi qirqilgan va nam yogʻochlarga boʻlinadi.
Xavoda quritilgan yogʻochlarning siqilishdagi mustaxkamlik chegarasi oʻrtacha 2,3—7,0 N/sm2 boʻladi.
Yogʻochlarning mexanik mustaxkamligi, asosan, ularning turiga bogʻliq boʻladi. Quyidagi jadvalda baʼzi yogʻochlarning mexanik mustaxkamligi koʻrsatilgan.
Yog’och turlari
|
Mehanik mustahkamligi N/sm2
|
Xajmiy og’irligi tonna
|
Siqilishda
|
Cho’zilishda
|
Egilishda
|
Tilag’och
|
2,5
|
6,5
|
5,3
|
0,64
|
Oq qarag’ay
|
15,0
|
30,2
|
16,5
|
0,75
|
Kedr
|
4,5
|
8,4
|
7,5
|
0,80
|
Qora qarag’ay
|
3,6
|
6,4
|
6,3
|
0,52
|
Ma’lumki, yog‘och materiallari qurilishda turli qurilmalar tayyorlashda keng qo‘llaniladi va asosan ikki xil ko‘rinishda bo‘ladi.
1. Yumoloq yog‘och materiallari.
2. Tilingan yog‘och materiallari.
Dostları ilə paylaş: |
