Bioethics and Law

TSDI & TMA | International Conference | 2022 
Tashkent State Dental Institute 
Google Scholar indexed 
Tashkent Medical Academy
 
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-42-45 
Bioethics and Law | Bioetika va huquq 
 
 
 
 
 
 
43
 
May 12, 2022 
www.tsdi.uz www.tma.uz
tajribalardan voz kechish imkoniyati mavjudligi ko`rsatib o`tilgan. Ushbu Kodeksda 
aynan, 
bioetika 
masalasiga 
taalluqli 
bandlar 
mavjud 
bo`lib, 
ulardan 
qonunchiligimzda namuna sifatida foydalanilgan.
 
O`zbekiston Respublikasi milliy qonunchilik tizimida har bir elementaristik 
sferalarni tartibga soluvchi normativ hujjatlar ishlab chiqib, takomillashtirib 
borilmoqda. Jumladan, tibbiyot sohasining sog`liqni saqlash, aholi salomatligini 
mustahkamlash, bolalar va ayollar o`rtasida profilaktika ishlarining samarali yo`lga 
qo`yilganligi e‟tirofga sazovor. Shuningdek, Respublika miqyosida biotibbiyot 
tadqiqotlarini o`tkazish, biomeditsina va genetikada innovatsion texnologiyalarni 
qo`llash va joriy etishda xalqaro huquq normalarini ratsifikatsiya qilinganligi va 
ulardagi standart mezonlar asosida amaldagi qonun va qonunosti hujjatlarga 
qo`shimcha va o`zgartirishlar kiritilganligi “Fuqarolar salomatligini muhofaza qilish 
to`g`risida”gi Qonunda o`z aksini topdi.
 
O`zbekiston Respublikasida sog`liqni saqlashni rivojlantirish konsepsiyasi 
ishlab chiqilgan bo`lib, ular tibbiy-klinik tadbirlar va biotibbiyot tadqiqotlarini 
amalga oshirilishi ustidan axloqiy-huquqiy nazoratni amalga oshirishning aniq 
chora-tadbirlari va resurslarini belgilovchi normativ-huquqiy hujjatlar, umumdavlat 
dasturlarini qabul qilish uchun asos bo`ladi. Aynan, ushbu konsepsiyada 
mamlakatimizda ko`rilayotgan chora-tadbirlar natijasida aholiga tibbiy xizmat 
ko`rsatishning samaradorligi, sifati va qulayligini oshirish ta‟minlanganligi, BMT 
Ming yillik rivojlanish maqsadlarining asosiy parametrlariga erishilganligi muayyan 
ma‟noda pozitivlik kasb etadi.
Tibbiyot sohasi bevosita “inson-inson” tamoyiliga asoslangan sohalar 
qatoridan o`rin olgan bo`lib, tibbiyot xodimlari, ayni vaqtda, muayyan sohada 
faoliyat yurituvchi subyektlar(jismoniy va yuridik shaxslar) nafaqat, jamiyat va 
fuqarolar, balki, qonun oldida ham javobgarlikka egadirlar. O„zbekiston 
Respublikasi qonunlarida, hukumat qarorlarida, Sog„liqni saqlash vazirligining 
buyruq va ko„rsatmalarida mustahkamlangan tartib-qoidalar esa, ayni vaqtda, 
tibbiyot sohasi vakillari uchun huquq va erkinliklardan tashqari, burch va 
majburiyatlarni ham yuklaydi. Ma‟lumki, qonunchiligimizda, xususan, Jinoyat 
Kodeksi 14-moddasining birinchi qismida “kodeks bilan taqiqlangan, aybli ijtimoiy 
xavfli qilmish (harakat yoki harakatsizlik) jazo qo„llash tahdidi bilan jinoyat deb 
topiladi”, - deb belgilangan va yuqorida keltirilgan 
harakat yoxud harakatsizlik 
oqibatida ham jinoyat yuzaga kelishi mumkinligi qayd etilgan. 
Bundan 
ko`rinib 
turibdiki, 
shifokorlar 
ham 
o`zlarining 
harakatsizligi sababli ham javobgarlikka tortilishi mumkin. Bu 

---