7.2. Karbonsuvlarning klassifikatsiyasi va nomenklaturasi. Hozirgi kunda qabul qilingan klassifikatsiyaga muvofiq karbonsuvlar uchta
asosiy guruhga: mono-, oligo- va polisaxaridlarga bo‗linadi. Keyingi guruh, o‗z
navbatida, gomo- va geteropolisaxaridlarga bo‗linadi. Karbonsuvlarning
klassifikatsiyasi quyida keltirilgan (10-jadval).
10-jadval. Karbonsuvlarning tasnifi Karbonsuvlar Monosaxaridalar (aldozalar yoki ketozalar) Oligo- saxaridlar (disaxaridlar, trisaxarid va h.k.) Polisaxaridlar Gomopoli- saxaridlar Geteropoli- saxaridlar Trioza
lar :
Aldoza
lar Ketoza
lar Glitserin aldegidi
Saxaroza
Kraxmal
Xitin
Dioksiatseton
Maltoza
Sellyuloza
Gialuron kislota
Tetroza
lar Aldoza
lar Ketoza
lar Eritroza
Laktoza
Inulin
Xondroitin-sulfat
Eritruloza
Sellobioza
Glikogen
Keratansulfat
Pentoza
lar Aldoza
lar Riboza
Tregaloza
Gemitsellyuloza
Geparin
Dezoksiriboza
Rafinoza
Inulin
Arabinoza
Lixenin
Ksiloza
Agar-agar
Ketoza
lar Ribuloza
Pektin moddalar
Geksoza
Aldoza
Glyukoza
Galaktoza
Mannoza
Ketoza
Fruktoza
7.3. Monosaxaridlar. Tuzilishi va xossalari. Vakillari. 7.3.1. Monosaxaridlaning tuzilishi. Monosaxaridlarni tarkibida karbonil (aldegid) yoki keton guruh tutuvchi ko‗p
atomli spirtlarning hosilalari desa bo‗ladi. Agar karbonil guruh zanjirning chekka
qismida joylashgan bo‗lsa, bu monosaxarid aldegid hisoblanib,
