Birinchi bob: Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning hayoti va ijodi

II Bob. Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning
yozgan asarlarining tahlili
2.1 Hikmatul-aymoniy va uni asosiy mualliflari
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxon 18-19 asr o'rtalarida O'zbekistonda yashagan mashhur falsafa, adabiyot va ilm alifboiyati mutafakkiri hisoblanadi. Uning yozgan asarlari asosan Fars, Arab va O'zbek tillarida yaratilgan.
Shayx Ziyovuddinxonning eng mashhur asarlari orasida "Muhokamatul lug'atayn", "Nahjul balog'at", "Maktubot" va "Hududi sherif" kabi asarlar katta ahamiyatga ega. Bu asarlarda uning dini, falsafa, axborotshunoslik, adabiyot va tarixiy mavzularda izlagan fikrlari va g'oyalarining nurini sezib olish mumkin.
"Muhokamatul lug'atayn" asari Shayx Ziyovuddinxonning ilm alifboiyati haqidagi asosiy asarlaridan biridir. U bu asarda alifbo va darslikning mazmunini tushuntirib, talabalarni adabiyot, ma'rifat, falsafa va axborotshunoslik sohalarida rivojlantirishga intiladi.
"Nahjul balog'at" Shayx Ziyovuddinxonning mavjud asarlaridan biridir. Bu asarida uning maqbul khutbalarini va xutbalarni jamlagan bo'lib, o'zining din, insoniyat va jamoatga oid fikrlarini ifodalashgan.
"Maktubot" Shayx Ziyovuddinxonning mektublarini to'plagan bo'lib, ularda tarixiy, ilmiy, ijtimoiy va axborotshunoslik mavzularida izlagan fikrlarini o'rganishga imkon beradi.
"Hududi sherif" asari esa Shayx Ziyovuddinxonning O'zbekistondagi o'qituvchilarga yo'naltirilgan ijodiy asarlaridan biridir. Uning asosiy maqsadi adabiyot, falsafa, din va axborotshunoslik sohalarida o'z bilimini talabalarga yetkazishdir.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari O'zbekiston va umumiy islom adabiyotida o'ziga xos o'rni bilan tan olgan, uning fikrlari va g'oyalarining ilm, ma'rifat va insoniyatning rivojlanishiga katta ta'sir qo'yganligi aynan hisobga olinishi kerak.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari bilan bog'liq ravishda bir nechta muhim maqolalar va fikrlar ham mavjud. U tarixiy, diniy, adabiy va falsafiy masalalarni o'zining o'ziga xos uslubi bilan tahlil qilgan.
Uning asarlari ilm alifboiyati, din, insoniyat, ijtimoiy munosabatlar va tarixiy muhitning muhim masalalarini o'z ichiga oladi. Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari orasida to'lqin, til, ma'rifat, ibodat, axloqiy qoidalarga oid muhim mavzular ko'rsatiladi.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari ilmiy ma'lumotlardan tashkil topgan bo'lib, o'zbek adabiyotida uning asarlari etib tushgan yuqori qiymatga ega. Uning asarlari o'qituvchilar, talabalar, o'zbek adabiyoti muharrir va ilmiy tadqiqotchilar tomonidan rivojlanish va izlanish muhim manbai bo'lib kelmoqda.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning g'oyalarini va nazariy tushunchalarini o'z ichiga olganligi uchun o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat uchun katta ma'naviyatli boylikni anglatadi. Uning asarlari orqali O'zbekiston va dunyoda uning fikrlari va g'oyalarining kelajakdagi poklashtirishlarga ham ahamiyati ko'tarilmoqda.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayotida katta ma'naviyatli boylik qozonadi. Uning asarlari yordamida insonlar o'z o'zining maqsad va manosi, insoniyatning asosiy muammolari, adabiyotning, ilmning va dinning ahamiyati haqida o'z o'zini tahlil qilishga va o'z g'oyalarini shakllantirishga imkoniyat topadilar.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari adabiyotda, tarixda va falsafada turli sohalarda muhim maqolalar mavjud. Uning asarlari bilan o'zbek adabiyotida adabiy til va uslubiyatning o'rni, asosiy mantiqiy muammolar, ma'rifat, axloqiyat, ijtimoiy va diniy masalalar muhim ahamiyatga ega bo'lgan.Uning asarlari insoniyatning rivojlanishi, ma'naviyatning tarbiyalanishi, ma'rifat va ilmni oshirish, to'g'ri yo'l tanlash va yaxshi xorijiy asarlar bilan tanishish hamda dunyoviy va ukalali masalalar haqida o'z fikrini bildirishda yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxonning asarlari asosan tarixiy, falsafiy, axborotshunoslik, ijtimoiy va diniy muammolarga oid maqolalar bilan to'la. Uning yozgan asarlari orqali insonlar o'z o'zini va dunyoni tahlil qilishga imkoniyat topishadi va insoniyatning asosiy mohiyatini tushunishga intiladi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayotining ahamiyatli boyliklari bo'lib, uning asarlari o'qituvchilar, talabalar, ilmiy tadqiqotchilar va hamkorlik qilganlar uchun qimmatli manba sifatida hisoblanadi. Bu asarlarni o'rganish va izlash orqali insonlar o'z bilim va ma'rifatlarini rivojlantirishga, insoniyatning muammolariga yechim topishga va o'z g'oyalarini shakllantirishga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning zamondoshlarining vaqt va mekondoshlarining dikkatini jalb qilgan muhim manbalar hisoblanadi. Uning asarlari yalang'och, o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun katta ahamiyatga ega bo'lgan.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari diniy, ilmiy, adabiy, falsafiy va ijtimoiy mavzularga oid maqolalar, risolalar va kitoblar ko'rsatadi. U asarlari orqali uning o'zining o'ziga xos fikriyatini va tushunchalarini o'zida jamlaganligi bilan ajralib turadi.
Uning yozgan asarlari asosan tarixiy haqiqatlarga, dinning amaliyoti va tushunchalariga, insoniyatning ma'naviyatiga, adabiyot va san'atning mohiyatiga, ijtimoiy muammolar va jamoatning rivojlanishiga oid fikrlarini o'z ichiga oladi.
Shayx Ziyovuddinxonning asarlari, o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat uchun ma'naviyatli kaynoq sifatida muhimdir. Uning asarlari ilmiy tadqiqotchilar, o'qituvchilar, talabalar va umumiy o'zbek adabiyoti muharrirchilariga o'zbek tilining zaruriyasi va ma'naviy qiyofasini tushuntirishga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, O'zbekiston adabiyot va ilmiy hayotida uning ismi bilan mustaqil bir yo'l olgan, o'zining o'ziga xos fikrlarini ifodalagan, o'zbek tilini va ma'rifatini o'zaro hamkorlikda rivojlantirgan va o'zbek adabiyotining yuqori qiymatli boyliklarini anglagan asarlar hisoblanadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning davrining adabiy, ilmiy va diniy merosi uchun katta muhimlikka ega. Uning asarlari o'zbek adabiyoti tarixida xususiy o'rni bor, chunki uning fikrlari o'zining zamoni va aholisining maqbuliyati bilan ajralib turadi.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari qadimiy adabiyot, falsafa, tarix va dinning muhim mavzulariga oiddir. Uning asarlari ilmiy, ma'rifatli va o'zbek adabiyotiga oid savollar bilan bog'liqdir. U asarlari yordamida insonlar uning tafakkuri, mantiqi va etik qoidalariga oid ko'rsatmalar bilan tanishishlari mumkin.
Asarlarida Shayx Ziyovuddinxonning maqbul khutbalaridan, xutbalaridan, mektublardan, fikriyat va nazariy tushunchalaridan odatiy insonlarga ham foydalanish imkoniyatini beradi. Uning asarlari asosan ma'rifat, haqiqiylik, insoniyat, adabiyot va ilmga oid ko'rsatmalardan iborat bo'lib, insoniyatning qadimiy maqbuliyatlarini o'z ichiga oladi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning asarlari, o'zbek adabiyoti, dinshunoslik va tarixiy adabiyoti uchun taqdim etilgan merosidir. Uning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti tarixida o'ziga xos o'rni bilan tan olinadi va o'zbek adabiyotining o'zaro aloqalarini va tarixiyning rivojlanishini ko'rsatadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning fikrlari, g'oyalarini va tushunchalarini o'rganganlar uchun asosiy manba sifatida hisoblanadi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyatning yuqori qiymatli hazinasiga kiradi va uning yozgan asarlari mustaqil fikrlarni, tarixiy va diniy bilimlarni o'rganganlarga yorqin ilham beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning zamoni adabiyot va ilmiy hayotida katta ma'naviyatli boylik qozonadi. Uning asarlari ilm, falsafa, adabiyot, din va insoniyatning turli sohalarida o'zining fikr va g'oyalarini ifodalaydi.Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti uchun katta e'tibor bilan muomala qilinadi, chunki uning asarlari o'zbek tilining qadimiy o'ziga xos xususiyatlarini ifodalaydi va o'zbek adabiyotining rivojlanishiga katta ta'sir qo'yganligini ko'rsatadi.Uning asarlari tarixiy haqiqatlarni, dinning asosiy tushunchalarini, adabiy va san'atning mohiyatini o'rgatadi. Uning yozgan asarlari bilan o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat o'zaro hamkorlikda rivojlanib, tarixiy, ma'rifatli va ilmiy bilimlarni oshirishga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning o'zbek adabiyotida o'ziga xos til va uslubiyatni shakllantirganligi bilan ajralib turadi. Uning asarlari o'qituvchilar, talabalar, o'zbek adabiyoti muharrirchilari va ilmiy tadqiqotchilar uchun o'zbek tilining mahoratiga oid ko'rsatmalar sifatida ahamiyatga ega bo'lgan.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga ko'rsatilgan katta ta'sirga ega. Uning asarlari o'zbek adabiyotining tarixiy, ilmiy va ma'naviyatli yodgorligini o'z ichiga olgan, uning fikrlari va g'oyalarining o'zbek adabiyotining kelajakdagi rivojlanishiga yordam berishi katta e'tibor qozonadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyot va ilmiy hayotining belgisi bo'lib turadi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti, dinshunoslik, tarixshunoslik va falsafada katta ahamiyatga ega. U asarlari ma'rifat, adabiyot, insoniyat, ijtimoiy muammolar va dinning muhim masalalarini o'z ichiga oladi.Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari bilan uning fikrlari va g'oyalarining kelajakdagi poklashtirishlarga ham ahamiyati ko'tarilmoqda. Uning asarlari o'zbek adabiyoti, o'zbek tilining zaruriyasi, tarixiy va diniy manbalarni o'rganish uchun muhim manba sifatida hisoblanadi.
Uning asarlari tarixiy haqiqatlarni, insoniyatning ma'naviy rivojlanishini, adabiyot va ilmning mohiyatini, dinning amaliyoti va tushunchalarini o'z ichiga oladi. Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat uchun e'tiborli meros hisoblanadi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning zamoni va mamlakati adabiyot va ilmiy hayotining yorqin nuridir. Uning asarlari o'zbek adabiyotining yuqori qiymatli boyliklari bo'lib, o'zbek adabiyoti tarixida o'ziga xos o'rni bilan tan olinadi.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun bir necha asosiy maqsadlarni bajaradi. Uning asarlari o'zbek tilini va ma'rifatni o'rganishga, insoniyatning ma'naviy muammolarini tahlil qilishga, adabiyot va ilm sohasidagi mantiqiy muammolar va ko'rgazmalar bilan tanishishga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari, uning fikrlarini, nazariy tushunchalarini o'rganish uchun keng qamrovli manbalar hisoblanadi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayotida mustaqil fikrlar va tarixiy ma'lumotlar bilan qolgan, o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat uchun uncha katta ahamiyatga ega bo'lgan.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayotida o'ziga xos ahamiyatga ega. Uning asarlari o'zbek tilining zamonaviy yuzasini, adabiyotning tarixiy yurishlarini va o'zbek adabiyotining rivojlanishiga ko'rsatilgan qo'shimchalarni ifodalaydi.hayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari turli mavzularda bo'lib, adabiyot, din, ilm, falsafa, insoniyat, ijtimoiy muammolar, tarix va boshqalariga oid maqolalar, risolalar va kitoblar shaklida joylashgan. Uning asarlari o'zbek adabiyotining turli sohalarida rivojlanishga katta ta'sir qilganligini ko'rsatadi.
Uning asarlari o'zbek adabiyotida o'ziga xos til va uslubiyatga ega bo'lib, o'zbek adabiyotining rivojlanishi uchun muhim manba sifatida hisoblanadi. U asarlari o'zbek adabiyotining qadimiy uslubiyatini davom ettirgan, o'zbek tilini mahoratli va yetuk muallifning o'ziga xos uslubida ifodalagan ko'rsatmalar hisoblanadi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun yorqin ilham manbai bo'lib, uning fikr va g'oyalarini o'rganish, o'zbek tilining zamonaviy yuzasini tushuntirish, adabiyot va ilm sohasidagi muammolar bilan tanishish uchun yordam beradi.
Uning asarlari tarixiy, ma'rifatli, ilmiy va adabiy bilimlarni oshirishga imkoniyat yaratadi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun ajoyib boyliklar va qadimiy meros sifatida muhim o'rin tutadi. Bu asarlarni o'rganish, o'zbek adabiyotiga oid fanlarni o'qitish, tadqiqot va tahlil qilish uchun muhim manba hisoblanadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining o'ziga xos unikal merosidir. Uning asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun muhim manbalar hisoblanadi, chunki ular o'zbek adabiyotining rivojlanishiga, insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotida madaniy, etik, tarix, dinshunoslik, falsafa va boshqalar sohalarida ahamiyatli masalalarni o'z ichiga oladi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti tarixida katta e'tibor qozonadi va ilmiy jamiyat uchun muhim meros hisoblanadi.
Uning asarlari o'zbek tilini o'rganishga, o'zbek adabiyotining tarixiy boyliklarini tushunishga yordam beradi. U asarlari adabiyotga oid muammolarni tahlil qilish, insoniyatning ma'naviy qadriyatlarini ko'rsatish, fikr va g'oyalarini ifodalashga o'zining uslubi bilan ta'sir etadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining eng muhim manbalaridan hisoblanadi. Uning asarlari o'zbek adabiyotining rivojlanishida, o'zbek adabiyoti tarixida o'ziga xos o'rni bor, fikrlari va g'oyalarining tarixiy va ma'naviy rivojlanishga ta'siri katta e'tibor qozonadi.
Uning asarlari o'zbek adabiyotidagi xususiyatlarni ta'kidlash, o'zbek tilining o'ziga xosligini namoyish etish va o'zbek adabiyoti va ilmiy hayotini o'rganishga o'z hissasini beradi. Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining kengayib ketishi, ilmiy tadqiqotlarni oshirish va insoniyatning rivojlanishiga katta qo'shimcha hissa qo'shadi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun ahamiyatli boyliklarga ega. Uning asarlari o'zbek tilining rivojlanishiga, adabiyotning tarixiy yurishlariga va insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga katta ta'sir qilganligini ko'rsatadi.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotida ma'naviyat, madaniyat, adabiyat, falsafa, din, ijtimoiy muammolar va boshqa mavzularga oid qalam, risola va kitoblarni o'z ichiga oladi. Uning asarlari adabiyot va ilm sohasida tarixiy, ma'rifatli va ilmiy bilimlarni oshirishga yordam beradi.Uning asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat uchun muhim manbalar hisoblanadi. U asarlari o'zbek tilini o'rganish, adabiyotning tarixiy boyliklarini tushunish, adabiy va ilmiy muammolarni tahlil qilish, fikr va g'oyalarini ifodalash, insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga ko'rsatishga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining o'ziga xos uslubi bilan ajralib turadi. Uning asarlari o'zbek adabiyotining zamonaviy yuzasini ifodalaydi va o'zbek tilini ma'rifat bilan bog'liqlikda o'rgatishga yordam beradi.Uning asarlari o'zbek adabiyoti tarixida katta o'rni bor, uning fikrlari va g'oyalarining o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun e'tiborli meros sifatida qaraladi. Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining rivojlanishiga, ilmiy tadqiqotlarni oshirishga, insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga katta ta'sir qo'yadi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotida uning nazariy tushunchalari va fikrlari bilan ajralib turadi. U asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayotining o'ziga xos boyliklariga ega bo'lib, o'zbek adabiyoti tarixida aniq o'rni bor.
Shayx Ziyovuddinxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining turli sohalariga oid bo'lib, adabiyot, din, madaniyat, tarix, falsafa, ijtimoiy muammolar va boshqalar sohasidagi mavzularni o'z ichiga oladi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun muhim manba hisoblanadi.Uning asarlari o'zbek adabiyoti tarixida o'zining o'ziga xos uslubi bilan ajralib turadi. U uning fikr va g'oyalarini ifodalash uslubi o'zbek adabiyoti uchun xususiyatli bo'lib, o'zbek tilining zaruriyasi, adabiyotning ma'nosi va rivojlanishi, insoniyatning ma'naviy muammolarini tahlil qilishga yordam beradi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyotining rivojlanishi, ilmiy tadqiqotlarni oshirish va insoniyatning rivojlanishiga katta ta'sir qilganligini ko'rsatadi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy jamiyat uchun o'ziga xos meros hisoblanadi, fikr va g'oyalarini o'rganish, adabiyot va ilm sohasidagi muammolar bilan tanishish, insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga ko'rsatish uchun keng imkoniyatlar beradi.Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning yozgan asarlari o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun ko'plab maqsadlarni bajaradi. Uning asarlari o'zbek tilini o'rganish, adabiyotning tarixiy boyliklarini tushunish, dinning amaliyoti va tushunchalarini o'rganish, ilmiy tadqiqotlarni oshirish va insoniyatning ma'naviy rivojlanishiga ko'rsatish uchun muhim manba sifatida hisoblanadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxon, O'zbekiston adabiyotining mustaqil ma'naviyati va tarixiy shakllanishida o'zining o'ziga xos o'rni egallagan ma'naviyatshunos, adib va ilmushshunos hisoblanadi. Uning yozgan asarlari, O'zbekiston adabiyoti va ilmiy hayotining eng katta merosi sifatida hisoblanadi.
Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxonning asarlari, ma'rifat, adabiyot, din, falsafa, ijtimoiy muammolar, tarix va boshqa mavzular bo'yicha keng qamrovli fikr va g'oyalarini ifodalaydi. Uning asarlari o'zbek adabiyoti tarixida o'ziga xos o'rni va uning fikr-mulohazalari bilan ajralib turadi.
Uning yozgan asarlari orasida "Bovariy", "Islom O'zbekistonda", "O'zbeklarning Tashvishlari" kabi mavjud. Bu asarlarda Shayx Ziyovuddinxon Ibn Eshon Boboxon o'zining o'ziga xos uslubi bilan ma'naviyat, madaniyat va adabiyotning turli sohalariga oid savollarni muhokama qiladi. U asarlarda tarixiy, ma'rifatli, ilmiy va adabiy bilimlarni keng qamrovli muhokama qilish, g'oyalarini ifodalash va fikrlarni amalga oshirishga oid maslahatlarni berishga harakat qiladi.
Hikmatul-Aymoniy va uni asosiy mualliflari:Hikmatul-Aymoniy asari, Hikmatullah Khwaja Muhammad Aymoni (Hikmatul-Aymoniy) aka tomonidan yozilgan zamonaviy o'zbek adabiyoti va ilmiy uslub asaridir. Uning asosiy mualliflari Hikmatullah Khwaja Muhammad Aymoni aka Hikmatul-Aymoniy, Shamsiddin Muhammad Hafez, Ahmad Yassavi, Jaloliddin Rumi, Abdurahmon Jomi, Navoiy, Alisher Navoiy, Muhammad Yusuf Hafiz Shirazi, al-Xorazmiy, al-Biruniy, Abu Rayhon Beruniy va boshqalar hisoblanadi.
Hikmatul-Aymoniy asari, ilmiy tadqiqotlar, falsafa, dinshunoslik, adabiyot va insoniyatning turli sohalarida hikmatli fikrlarni ifodalaydi. Uning asari, zamonaviy o'zbek adabiyotining rivojlanishida katta ahamiyatga ega bo'lib, o'zbek tilining o'ziga xosligini namoyish etadi.
Hikmatul-Aymoniy asari, o'zbek adabiyoti va ilmiy hayoti uchun katta ma'naviyatli asarlardan biri hisoblanadi. Bu asar, Hikmatullah Khwaja Muhammad Aymoni (Hikmatul-Aymoniy) aka tomonidan yozilgan va zamonaviy o'zbek adabiyotining rivojlanishida katta ahamiyatga ega bo'lgan ilmiy uslubiy asardir.