İslam İnqilabının Böyük Rəhbəri həzrət Ayətullah Seyid Əli Xameneinin elm və elm istehsalı barədə çıxışlarından seçmələr Birinci cild

Elmi inkişafın qarşısını almaq üçün özünə inamsızlığın aşılanması

Müstəmləkə zülmü altında olan ölkələrə qarşı görülən işlərdən biri onları elmi cəhətdən geridə saxlamaq idi. Həm praktik olaraq onların inkişafına mane oldular, həm də psixoloji cəhətdən zəiflətdilər ki, bacarmadıqlarını hiss etsinlər. Bu bizim xalqımız üçün uzun bir dövrdə baş verdi; bizi inkişafdan saxladılar. Demirik ki, bu iş bütünlüklə elmin öncülü olan qərblilər vasitəsilə görülmüşdür, daxili qüvvələrin, diktatorların, pis hökumətlərin təsiri olmamışdır. Məsələnin bu tərəfini inkar etmirik, lakin o tərəfi də ən mühüm təsiri buraxdı.

Qacarlar dövründə ən mühüm təsirli şəxsiyyətlərin yanlış siyasəti, yanlış anlaması, dünyagirliyi və tənbəlliyi ölkənin vəziyyətinə təsir göstərirdi. Amma həmin dövrdə Əmir Kəbir kimi birisi peyda olub elmi inkişafın rolunu və elmin inkişafa təsirini siyasətçilər səviyyəsində düzgün kəşf etdiyində ikinci amilin, yəni xarici amilin rolu özünü aydın şəkildə göstərir və yaranan qığılcımı söndürməyə çalışırlar. Yəni bilirlər ki, bir ölkəni iqtisadi və siyasi istismar altında saxlamaq üçün onun elmi inkişafına mane olmaq lazımdır. Eynilə bu amil Pəhləvi rejimi dörvründə də mövcud olmuşdur. Bunlar təhlili və izahı uzun məsələlərdəndir. Bunlar yalnız iddia deyil, arxasında dəlillər mövcuddur.⁴⁴⁸