Biznes boshqaruv asoslari

Maxsulotlar yaratish va ularni yaxshilash. 
Tadbirkorlar yangi maxsulotlarni qanday yaratadi? Koʻp xolatlarda kompaniyalar reklamalarda 
yangi deb tanishtirilgan maxsulotlar aslida yangi emas. Maxsulotga baьzi oʻzgartirishlar kiritsa bu 
katta yangilik boʻlishi mumkin. Maxsulotlardagi kichik oʻzgarishlar xam xaridorlarga foyda 
keltiradi. Tadbirkorlar xaridorlar eьtiborini tortish va ularni shu tovarni sotib olishga jalb qilish 
uchun ularni yangi maxsulot deb ataydilar. Xaridorlar oldin xech qachonkoʻrmagan butunlay 
yangi tovarlar kamdan kamtaqdim qilinadi.Umringiz davomida qanday maxsulotni yangi deya 
taqdim kilinganini eslay olasiz? Internet, avtomobillardagi favqulotda ximoya yostiqlari, chakana 
savdo markazlaridagi chek apparati va va sunʻiy yurak kabilar tanishtirilishidan oldin ularga 

---

oʻxshash uchramagan.Ular injenerlarning tadqiqotlari vaolimlarning muhim masalalariga javob 
topishga boʻlgan urinishlari maxsulidir. Bugun siz foydalanayotgan koʻplab maxsulotlar mavjud 
tovarlarga katta yoki kichik oʻzgarishlar kiritilgan xolatidir. angi musiqa saqlaydigan va
eshittiradigan, rasm va videolar oladigan, yoki kompьyuter ilovalariga ega boʻlgan mobil telefon 
texnologiyalari oldingi rasmsiz telefonlar, mp3 pleyerlar va raqamli video kameralarning 
rivojlangan shaklidir. Shu va shu kabikoʻplab tovarlardagi yangiliklar yangi texnologiyalarni 
rivojlantirish yoki joriy maxsulotlarni qayta dizaynlashtirish tufayli sodir boʻladi. Olimlar va 
boshqa tadqiqotchilar maxsulotlarga tez-tez oʻzgartirish va qoʻshimchalar kiritadilar. Tovarlardagi 
koʻplab oʻzgarishlarga xaridorlar taklifi yoki shu machsulotlardan foydalanishdagi tajribasi sabab 
boʻladi. Xaridorlar talab va takliflarni obdon oʻrganib maxsulotlarga yechim topish marketing 
tadqiqotlari deyiladi. 
Marketing tadqiqotlarini rejalashtirish 
Tadqiqot jarayonlarining koʻp turlari marketing muammolarni yechish uchun qoʻllanilishi 
mumkin. 12-3 rasmda har bir tadqiqot qaysi ilmiy muammoga tegishli ekani koʻrsatilgan.
Marketing tadqiqotlari bosqichlari 
1. 
Marketingdagi muammoni aniqlash 
2. 
Holatni oʻrganib chiqish 
3. 
Maʻlumot yigʻish etish jarayonini yaratish 
4. 
Axborotni yigʻish vatahlil qilish 
5. 
Echimni taklif 
12-3 rasm. Nima uchun muammoni aniqlash marketing tadqiqotlarida birinchi bosqichdir? 
Barcha marketing tadqiqotlar taʻlimoti axborot yigʻish va tahlil etishni oʻz ichiga oladi. 
Xaridorlar va raqobatchilar haqidagi koʻp maʻlumotlar biznesda yangi tadqiqotlar oʻtkazmasdan 
ham olinishi mumkin. Boshqa maqsadda yigʻilgan mavjud axborotni tahlil qilish va joriy 
muammoni hal qilishda foydalanish ikkilamchi tadqiqot deyiladi. Joriy muammoni toʻgʻridan 
toʻgʻri hal etish uchun maxsus yigʻilgan axborot birlamchi tadqiqot deb ataladi.