Biznes huquqi cdr

 
 
 

---

160 
11- mavzu: Qim
matli qogʻozlar bozori va birjalar faoliyatinining 
huquqiy tartibga solinishi 
1. Qimmatli qogʻozlar va qimmatli qogʻozlar bozori tushunchasi, 
turlari
2. Qimmatli qogʻozlar bozorini tartibga soluvchi qonunchilik.
3. Qimmatli qogʻozlar muomalasi ustidan nazorat.
4. Qimmatli qogʻozlar bozori ishtirokchilari.
5. Fond birjasining huquqiy maqomi va faoliyati.
Qimmatli qogʻozlar tushunchasi, turlari. Qimmatli qogʻozlar 
bozori tushunchasi. 
2015-yil 15 - 
iyundagi “Qimmatli qogʻozlar bozori” toʻgʻrisida 
Yangi tahrirdagi Oʻzbekiston Respublikasi Qonuniga koʻra, qimmatli 
qogʻozlar — hujjatlar boʻlib, ular mazkur hujjatlarni chiqargan yuridik 
shaxs bilan ularning egasi oʻrtasidagi mulkiy huquqlarni yoki qarz 
munosabatlarini tasdiqlaydi, dividendlar yoki foizlar tarzida daromad 
toʻlashni hamda ushbu hujjatlardan kelib chiqadigan huquqlarni bosh-
qa shaxslarga oʻtkazish imkoniyatini nazarda tutadi. Ushbu qonun 
nuqtai nazaridan qimmatli qogʻozlar – qimmatli qogʻozni sotib olgan 
investorning ushbu qimmatli q
ogʻozlar emitenti – ishlab chiqaruvchisi 
oldida mana shu qimmatli qogʻozga nisbatan mulkiy huquqlarini 
(muayyan miqdordagi pulni toʻlashni, muayyan mol-mulkni oʻtkazib 
berishni talab etish huquqini) tasdiqlovchi, investorga oʻz huquqlarini 
boshqa shaxslarg
a oʻtkazish bilan ularni erkin sotish imkoniyati bilan 
tasdiqlangan belgilangan shakldagi hujjatlardir. 
Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksida esa qimmatli 
qogʻozlarga nisbatan kengroq taʼrif berilgan boʻlib, Mulkiy huquqlarni 
belgilangan shaklga va majburiy rekvizitlarga amal qilgan holda 
tasdiqlovchi hujjatlar qimmatli qogʻozlar hisoblanishi, ularni taqdim 
etgan taqdirdagina mazkur huquqlarni amalga oshirish yoki boshqa 
shaxslarga berish mumkin
41
. boʻlishi koʻrsatilgan. Yaʼni qimmatli 
qogʻozlarda muayyan mulkiy huquqlar va mol- mulk subekti va 
majburiyatli shaxs toʻgʻirisidagi axborotlar yozilgan boʻladi
42
.
41
O`zbekiston Republikasi Fuqarolik kodeksi https://lex.uz/docs/111189
42
Oʻzbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksiga sharh. 1-jild (birinchi qism) Adliya vazirligi. – T.: 
“Vektor-Press”, 2010.–(Professional (malakali) sharhlar). 272-bet