0,18 f .st / 0,16 = 1,125 f. st Ya‘ni, aksiya qiymatining ortishi yuz bergan. Boshqa tomondan, agar ushbu darajadagi risk uchun kapital bozorining talablari 20 foizgacha oshgan bo’lsa, aksiyaning narxi quyidagicha bo’ladi:
0,18 f .st / 0,20 = 0,90 f. st. Bu yerda asosiy savol shundan iboratki: kapitalning o’rtacha tortilgan qiymatiga (weighted average cost of capital, WACC) leverej joriy etilishini kamaytirish va shu tariqa kompaniya investitsiyasini yanada qimmat qilish kerakmi yoki yo’qmi?
Kompaniyaning birlamchi maqsadi – aksiyadorlar farovonligini maksimallashtirish bo’lgan holatda leverej joriy qilinishiga kapital bozori kutilayotgan daromad jihatiga ko’ra qanday javob qaytarishini tushunish muhim ahamiyatga ega. Leverejdan foydalanish to’g’risidagi qaror bu aksiyadorlar farovonligini oshirishga qanday ta‘sir qilishi mumkinligidan kelib chiqqan holda qabul qilinadi.
Xulosa
Kreditorlar foizlarni olish va muayyan muddatlarda asosiy qarzni qaytarib olish bo’yicha shartnoma bilan asoslangan huquqqa ega. Agar ular bunga erisha olmasalar, to’lovlarni undirib olish uchun ularda qonuniy vakolat bor. Bunday vakolatni amalda bajarish, aktivlarni sotishga va kompaniyani tugatishga olib kelishi mumkin. Biz allaqachon (asosan aniq samarasiz ko’chmas mulk bozorida orqali) muhokama qilgan sabablarga ko’ra, u, odatda, bir ahvolga tushgan katta darajada oddiy aksiyalar egalari qo’yadi.
Bu tadqiqotlar xulosalari bilan tasdiqlangan. Andrade va Kaplan (Andrade and Kaplan, 1998) 1980-yillar mobaynida moliyaviy qiyinchiliklarga duch kelgan 31 kompaniyani o’rganib, bankrotlik yoki unga yaqin holat bilan bog’liq xarajatlar kompaniya qiymatining 10 foizdan 20 foizgachasini tashkil qilishini hisoblab chiqqanlar. Agar biz ellikka ellik nisbatda qarz va o’z mablag’laridan moliyalashtirilgan farazan, bankrot bo’lgan korxonani oladigan bo’lsak, u holda aksiyadorlar (odatda, barcha xarajatlarni amalga oshiruvchi) uchun xarajatlar ular qo’yilmalari qiymatining 20 foizidan 40 foizgachasini tashkil qiladi, bu esa ancha salmoqli summa.