―Boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida ona haqidagi asarlarni zamonaviy

2.2. 2- sinf o’qish darslarida o’quvchilarga ona haqidagi asarlarni 
o’rgatish usullari 
Boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida ona haqidagi asarlar bola tarbiyasida 
muhim ahamiyat kasb etadi. Chunki oilada bola ona tarbiyasida voyaga yetadi. 
Onadan mehr oladi, ona mehri yordamida o‘sib-ulg‘ayadi, ota-ona ko‘magida 
barkamol inson bo‘lib voyaga yetadi. Boshlang‘ich sinf darsliklarida berilgan ona 
haqidagi barcha asarlar mazmun - mohiyatiga ko‘ra tarbiyaviy ahamiyatga ega.

---

44 
Boshlang‘ich 
sinf 
o‘qish 
darslarida 
o`qitishning 
muvaffaqiyatini 
ta'minlaydigan omillardan yana biri ona haqidagi asarlarni o`qitishdir. 1-sinf ―Ona 
allasi‖ (Rivoyat), ‖Mehribon oyijonim‖ (Po‘lat Mo‘min) she‘ri, ― Ona sabog‘i‖ 
(G‘iyos Komilov) hikoyasi, ―Ota-ona‖ (Tolib Yo‘ldosh) she‘ri, 2-sinf ―Alisherning 
onasi‖ (Abdulla Oripov) she‘ri, ―Onam‖ (Umarali Qurbonov) she‘ri, 3-sinf Go‘zal 
fazilat – inson husni bo‘limida ―Onani rozi qilish haqida‖ (Hadis), ―Ota-onani 
hurmatlash haqida‖ (Qobusnoma), ―Bobur va Humoyun‖ (Primqul Qodirov) 
hikoyasi, ―Ota-ona duosi‖ (Safo Ochil) she‘ri, Primqul Qodirovning, ―Ona mehri‖ 
(O‘ktam Usmonov) ertak, 4-sinf ―Shoira‖ (Hakim Nazir) hikoya, ―To‘maris‖ 
(Hamdam Sodiq) kabi hikoyalar berilgan bo‘lib, o‘quvchilar bu ona haqidagi 
asarlarni o‘qib- o`rganishlari natijasida ushbu asarlarning badiiy estеtik qadr-
qimmatini chuqurroq o`zlashtirishga erishadilar. Boshlang‘ich sinf darsligida 
berilgan ona haqidagi barcha asarlar o‘quvchining yoshini hisobga olgan holda, 
uzluksiz ravishda mazmun jihatidan chiroyli bayon etilgan. 
―O`qish kitobi‖ darsliklaridagi ona haqidagi asarlar sinfdan - sinfga o`tgan 
sari mavzu jihatidan ham, mazmun jihatidan ham kеngayayib boradi.
1-sinfda o`rgatiladigan ―Mehribon oyijonim‖, she‘rida qizchaning onasiga 
atgan so‘zlari aks etsa, ―Ona allasi‖ rivoyatida podshohning alla eshitib onasini 
yod olgani namoyon etiladi. ―Ona sabog‘i‖ hikoyasida buyuk munajjim, shoh va 
shoir Bobur bilan onasining suhbati aks ettirilgan, ―Ota-ona‖ she‘rida esa to‘kis 
oila haqida fikr yuritiladi. 
2-sinfda berilgan ―Alisherning onasi‖ sherida Alisherning munis onasi aks 
etadi, ―Onam‖ sherida ham bolaning onasiga mehri jo‘shqin kuylanadi. 
3-sinfda ―Onani rozi qilish haqida‖ hadis berilgan bo‘lib, onani rozi qilish 
haqida so‘z boradi, ―Ota-onani hurmatlash haqida‖ Qobusnomadah parcha berilgan 
bo‘lib, farzand tarbiyasi haqida nasihatlar berilgan, ―Bobur va Humoyun‖
hikoyasida betob Boburmirzoning ota-onasining nolasi aks etadi, ―Ota-ona duosi‖ 
she‘rida ota-ona duosi haqida so‘z borsa, ―Ona mehri‖ ertagi orqali onaning 
jasorati va ona va yalmong‘iz kampirning munosabati namoyon bo‘ladi. 

---

45 
4-sinfda ―Shoira‖ hikoyasi orqali mehmatkash, mehribon, aqlli, dono, Shoira 
qiz haqida fikrlar bildirilsa, ―To‘maris‖ hikoyasida esa o‘z ona yerini himoya 
qilgan mard, jasur, To‘maris haqida so‘z boradi. Bu kabi asarlar orqali 
o‘quvchilarni onaga mehribon, vatanga sadoqat ruhida tarbiyalab boriladi.
Boshlang‘ich sinf o‘qish darslarida ona haqidagi asarlar matni shu 
bilan xarakterliki, o‘quvchilar ona haqidagi matnlarni o‘qish mobaynida onaga, 
vatanga bo‘lgan munosabati ma‘naviy jihatdan rivojlanib boradi.