Boyük Qafqazın cənub yamacında (lahiYƏ ÇƏRÇİVƏSİNDƏ) su resurslarının qiymətləndirilməsinə dair hesabat MÜNDƏRİcat

7. İnzibati və iqtisadi-coğrafi rayonların su resurslarının balansa görə qiymətləndirilməsi

İqlim dəyişmələrinin su resurslarına təsirini nəzərə almaqla tədqiq olunan ərazidə yerləşən administrativ rayonların su resurslarının balans xarakteristikaları aşağıdakı cədvəldə verilmişdir (cədvəl 7.1).

Cədvəl 7.1

Tədqiq olunan ərazidə administrativ rayonların su resurslsrının balansa görə qiymətləndirilməsi

Rayon	Sahəsi km	Yağıntı		Çay axımı		Yeraltı		Ümumi		Buxarlanma		Axım əmsalı
		mm	min. km^3	Səthi		mm	min m^3	mm	min m^3	mm	min m^3
				mm	min m^3
Balakən	923	705	651	224,2	206,9	179,0	165,1	403,2	372	301,8	279	0.57
Qəbələ	1548	701,8	1086	210,1	325,2	148,3	229,8	358.4	555	343.5	531	0.51
Zaqatala	1346	785,2	1056	200,1	269,3	271,9	265,7	472,0	635	313,2	421	0.60
İsmayıllı	2964	921,5	1901	285,6	589,3	157..3	324.7	442,8	914	478.7	987	0.48
Oğuz	1077	758,9	817	202,6	218,2	145,5	156,8	348,1	375	410,8	442	0.46
Şəki	2408	580,0	1396	147,7	355,7	119,9	288,3	267,6	644	312,4	752	0.46

Cədvəldən göründüyü kimi daha çox su ilə təmin olunan hissə meşə və ya çəmən olan ərazilərdədir. Bu ərazilərdə axım 35-45% təşkil edir. Baxılan ərazidə su resurslarının qiymətinə enlik zonallığı daha çox təsir edir. Qərbdən şərqə doğru administrativ rayonların ərazisi dağətəyi ərazilərə keçir və nisbətən az su resurslsrı ilə təmin edilib. Cənub yamacının qərb hissəsində yerləşən Zaqatala rayonunda axım 60% təşkil edirsə, Ağsu tərəfə getdikcə bu azalaraq 17% olur və suyun qalan hissəsi buxarlanmaya sərf edilir.

Şəki-Zaqatala iqtisadi-coğrafi rayonunun su resursu haqqında; Sahəsi-8798km², Orta illik su sərfi-81.51m³/san, Axımın həcmi-2570.8min.m³, Axım layı-292mm, Axım modulu-9.26 l/s*km², Respublikanın ümumi su resursundan %-lə- 24.9, Əhalinin sayı (1.01.2005) -419min. adam, İl ərzində adam başına düşən su-6135.6 litrdir. Ümumiyyətlə, Böyük Qafqazın cənub yamacında su ehtiyatlarının paylanması 3.94 km³ təşkil edir.

Ədəbiyyat
1. Вердиев Р.Г. Водные ресурсы рек Восточного Кавказа в условиях изменения климата. Баку -2002, 224 с.

2. Водные ресурсы Закавказья. – Л., Гидрометеоиздат, 1988, 264с.

3. Mahmudav R.N. Azərbaycan Respublikasının su ehtiyatları. Bakı, 2003, 24s.

4. Рустамов С.Г., Кашкай Р.М. Водные ресурсы Азербайджанской ССР. Баку, Элм, 1989, 180 с.

5. Фатуллаев Г. Ю. Современные изменения водных ресурсов и водного режима рек Южного Кавказа. Баку, 2002, 167 с.

6. Шикломанов И.А. Оценка влияния комплекса антропогенных факторов на водные ресурсы и водной режим. В кн., Преобразования стока и водные ресурсы. М., 1973, 59 -77 с.