Bozor iqtisodiyotining asosiy va tushunchalari

klassik yoki sof bozor iqtisodiyotining asosiy belgilari:
1

• iqtisodiy faoliyat yuritishning xususiy mulkchilikka asoslanganligi;

2

• kapital va ishlab chiqarishning korxona miqyosida umumlashganligi;

3

• tadbirkorlar, ishchilar, tovar ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilarning shaxsan erkinligi;

4

• tadbirkorlarning yuqori foyda olish uchun kurashlari;

5

• iqtisodiyotning talab va taklif, erkin bozor narxi va raqobat kurashlari asosida tartiblanishi;

6

• aholining ijtimoiy himoya qilinmasligi, ishsizlikning va aholi ijtimoiy tabaqalashuvining kuchayishi.

2. bozor iqtisodiyotida doimiy va asosiy muammolarning hal qilinishi
har qanday iqtisodiy tizimning umumiy muammolari
1) qanday mahsulot va xizmatlarni, qancha miqdorda ishlab chiqarish zarur?
2) ushbu mahsulot va xizmatlarni qanday texnika va texnologiya vositasida ishlab chiqariladi?
3) bu mahsulot va xizmatlar kim uchun ishlab chiqariladi?
tovarlar qanday usulda ishlab chiqariladi yoki ishlab chiqarish qanday tashkil qilinadi, deganda uchta uzviy bog'liq masalaga e'tibor beriladi:
- resurslarning alohida tarmoqlar o'rtasida taqsimlanishi;
- korxonalar tomonidan ishlab chiqarishning amalga oshirilishi;
- har bir korxona resurslarining uyg'unlashuvi va texnologiyani tanlash.
bozor iqtisodiyoti sharoitida «nima, kim uchun va qanday qilib ishlab chiqarish zarur» degan muammoga quyidagicha javob beriladi:

• yuqori foyda beradigan tovarlar va xizmatlar barcha to'lovga layoqatli iste'molchilar talabiga etarli hajmda ishlab chiqariladi;

birinchidan

• tovar va xizmatlar to'lov layoqatiga ega, yuqori foyda olish imkonini beradigan xaridorlar uchun ishlab chiqariladi;

ikkichidan

• yuqori foyda olishni ta'minlaydigan, resurslarni tejash imkonini beradigan texnika va texnologiya yordamida ishlab chiqariladi.

uchinchidan