Bozor iqtisodiyotining asosiy va tushunchalari

Bozor iqtisodiyotining asosiy va tushunchalari

Bozor iqtisodiyotining asosiy tushunchalari
Reja:

• Bozor iqtisodiyotining asosiy tushunchasi va uning asosiy belgilari.
• Bozor iqtisodiyotining afzalliklari va ziddiyatlari.
• Bozor tushunchasi va bozorning vazifalari.
• Bozor infratuzilmasi va uning unsurlari.

1.Bozor iqtisodiyotining mazmuni va asosiy belgilari
bozor iqtisodiyoti

• – bu tovar ishlab chiqarish, ayirboshlash va pul muomalasi qonun-qoidalari asosida tashkil etiladigan va boshqariladigan iqtisodiy tizimdir.

bunday iqtisodiyot

• erkin tovar-pul munosabatlariga asoslanib,
• uning negizida tovar va pulning turli shakllardagi harakati yotadi,
• u iqtisodiy monopolizmni inkor etadi.

ayrim adabiyotlarda bozor iqtisodiyoti

• – bozor xo'jaligi sub'ektlari iqtisodiy xatti-harakatlarining erkin, mustaqil ravishda yuz berishi va ularning tovar-pul mexanizmi orqali bir-biriga bog'lanib muvofiqlashuvi deb baho beriladi.

bozor iqtisodiyoti sub‘yektlari tarkibiga quyidagilar kiradi

• – iqtisodiyotning iste'mol sohasida faoliyat ko'rsatuvchi asosiy tarkibiy birlik.

uy xo'jaliklari

• – bu iqtisodiyotning daromad (foyda) olish maqsadida amal qiluvchi birlamchi bo'g'inidir.

tadbirkorlik sektori

• – o'z oldiga foyda olishni maqsad qilib qo'ymagan, asosan, iqtisodiyotni tartibga solish vazifasini amalga oshiradigan turli byudjet tashkilotlari va muassasalarining majmui.

davlat sektori

• – iqtisodiyotning me'yorda amal qilishi uchun zarur bo'lgan pul massasi harakatini tartibga soluvchi moliya-kredit muassasasi.

bank
bozor iqtisodiyotining muhim va umumiy belgilari quyidagilardan iborat:
1

• turli shakllardagi mulkchilikning mavjud bo'lishi va unda xususiy mulkchilikning ustun turishi;

2

• tadbirkorlik va tanlov erkinligi;

3

• raqobat kurashining mavjudligi;

4

• davlatning iqtisodiyotga cheklangan holda aralashuvi;

5

• korxona va firmalarning ichki va tashqi shart-sharoitlar o'zgarishlariga moslashuvchanligi.