Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü
Yüklə 1,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
“Hərbi xidmət üçün intizamsızlıqdan pis şey yoxdur;
çünki, bir ordunun digəri üzərində üstünlüyünü silah-sursatın və şəxsi heyətin sayından çox intizam verir.” Corc Vaşinqton Liderlik və intizam həmişə yanaşı gedir. Daxili-inti- zamı, iradəsi və özünüidarəetmə qabiliyyəti zəif olan ada- mı lider kimi təsəvvür etmək mümkün deyil. Liderin əsas üstünlüyü, daim özünü və vəziyyəti nəzarətdə saxlamaq qabiliyyətidir. Tarixdə heç zaman liderlərə indiki kimi ehtiyac olmamışdır. Cəmiyyətin bütün təbəqələrində, həm kom- mersiya və həm də qeyri-kommersiya sahəsində liderlərə ehtiyac var. Ailədə, biznesdə, döyüş meydanlarında, icti- mayi təşkilatlarda və xüsusilə siyasətdə liderlər lazımdır. Öhdəliklərinə ciddi yanaşan və vəziyyəti nəzarətə götür- mək üçün irəli yeriməyə cəsarəti çatan insanlara ehtiyac var. Xoşbəxtlikdən liderlik sonradan mənimsənilən, öy- rəniləndir. Liderlik bacarığı – çox zaman müstəqil şəkildə, ağır zəhmət, təcrübə və treninqlər sayəsində öyrənilir. Piter Drukerin dediyi kimi: “Anadangəlmə liderlərə rast gəlmək olar, lakin onlar o qədər az olurlar ki, həyatın vur- havurunda qətiyyən seçilmirlər.” Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 138 İnkişafın dörd mərhələsi. Karyeranız zamanı inkişafın və aktivliyin dörd mər- hələsini keçirsiniz. Birincisi, məhdud bilik və bacarığa malik işçi kimi başlayırsınız. Zamanla bilik, təcrübə və bacarığınız artır, nəticə əldə etmək qabiliyyətinə yiyələ- nirsiniz və supervayzer olaraq digərlərinin nəticəsinə gö- rə də məsuliyyət daşımağa başlayırsınız. Supervayzer ki- mi inkişaf etdikcə, digərlərinin qabiliyyətinə bələd olaraq düzgün iş bölgüsü edərək sizə lazım olan nəticəni vaxtın- da əldə etməyi öyrəndikcə idarəçi səviyyəsinə yüksəlir- siniz. İdarəçilər daha geniş düşüncəyə malik olurlar ki, bu da təcrübədən irəli gəlir. İdarəçilik mərhələsində irəlilə- yərək, müxtəlif bacarığa malik insanlara düzgün yanaşma seçərək lazımi nəticələr əldə etməklə ən yüksək mərhələ- yə liderlik mərhələsinə çatırsınız. Bu mərhələdə siz artıq verilmiş tapşırığı necə etmək haqqında düşünmürsünüz, çünki bu tapşırıqları siz özünüz müəyyən edirsiniz. Belə bir deyim var: “Bəzi liderlər doğulur, bəziləri yaradılır, bəzi insanlar isə liderlik təkanına malikdirlər.” Liderlər, liderlik tələb edən situsiyalara ya özləri dü- şür ya da başqaları tərəfindən irəli çəkilirlər. Daha sadə dildə desək, liderin rolu “nəticə əldə etmək üçün cavab- dehlik götürməkdir”. İnsanların, artan liderlik pilləsinə yüksəldilmələrin- in əsas səbəbi onların hər bir pillədə nəticə əldə etmək bacarığı nümayiş etdirmələridir. Liderlərin daim verdiyi sual: “Məndən hansı nəticələr gözlənilir?” Aydınlıq vacib- dir. Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 139 Liderlərin təsəvvürü var. Ceyms Makfersonun liderlik sahəsində apardığı 3300 təhqiqatın nəticəsi olaraq liderlərin ən əsas xüsusiy- yəti kimi təsəvvür müəyyən edilmişdir. Liderlər təsəvvü- rə malikdirlər. Onlar rəhbərlik etdikləri təşkilatın arzu- sunda olduqları gələcəyini aydın təsəvvür edə bilirlər. Sonra onlar bu təsəvvürü əməkdaşları ilə bölüşərək onla- rın bu təsəvvürün reallaşması istiqamətində fəaliyyət gös- tərmələrinə nail ola bilirlər. Nəticələrə görə cavabdehlik götürdükdə lider olur- sunuz. Siz liderlər kimi düşündükdə, hərəkət etdikdə və danışdıqda lider olursunuz. Siz, şirkətinizin, şəxsi həyatı- nızın və karyeranızın gələcəyini təsəvvür etmək qabiliy- yətinə yiyələndikdə lider olursunuz. Liderlik və təsəvvürün vacibliyi haqda yüzlərlə kit- ab yazılmışdır. Və onlar hamısı sadə bir prinsipdə cəmlə- şirlər. Hərbi lider qələbə təsəvvürünə malikdir və heç za- man ondan yayınmır. Biznes lider, mükəmməl icraya əs- aslanan uğur təsəvvürünə malikdir və özünü bu uğura həsr edir. Lider standart daşıyıcısıdır. Lider təşkilat üçün standartları müəyyən edir. Təş- kilatda liderdən yaxşı təsəvvürə malik və ya daha yüksək standartlar müəyyən edən bir adam ola bilməz. Buna gö- rə də lider təşkilatda hər kəsə nümunə olacaq model və Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 140 tonları müəyyən edən şəxsdir. Liderin şəxsiyyəti və nü- fuzu hər kəsə təsir edir. Siz biznesdə nəyisə dəbə gətirə bilməzsiniz, bu yu- xarıdan aşağıya baş verir. Liderin davranışı hər kəsin davranışına təsir edir. Lider inamlı, pozitiv və məqsəd- yönlüdürsə onun rəhbərliyi altındakı hər kəs inamlı, pozi- tiv və məqsədyönlü olacaq. Danış, gəz. Lider olduqda özünüzü “lidersayağı” aparmağa va- dar etməlisiniz. Lider kimi yeriməli, danışmalı və davran- malısınız. Siz artıq başqa öhdəçiliklərə malik başqa adam- sınız. Karyeranızın inkişafı dövründə siz işçi və ya satış personalının bir hissəsisiniz. İdarəçi olduqda isə, idarə he- yətinin bir hissəsi olursunuz. Bu o deməkdir ki, siz perso- nalın üzvü olanda diqqətiniz yuxarıya doğru yönəlmiş olur, lider olduqda isə əksinə diqqətiniz aşağı, məsuliyyə- tini daşıdığınız işçilərə yönəlmiş olur. Yəqin ki, liderin ən çətin işi özünü nümunəyə çevir- mək bacarığıdır. Komandanızda olan hər kəsin diqqəti sizə yönəlmişdir və sizi təkrarlayırlar. Lider olduqda siz artıq “cəhənnəməki” komfortuna malik olmursunuz. Li- der olduğunuz andan etibarən siz hər bir kəlmənizə və jestinizə nəzarət etməlisiniz. Çünki bunlar hamısı izlənilir və təkrarlanır. Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 141 Standart müəyyən edin. Lider komandanın rəftarı, işin keyfiyyəti, şəxsi iş planlaşdırılması, vaxtın idarə edilməsi və görünüşü üçün standartlar müəyyən edir. Əksər hallarda lider digərlərindən daha çox işləyir. Digərlərindən daha fəal, məqsədyönlü, cəsarətli və inad- kar olur. Liderlər həmçinin təşkilatda insanlara qarşı münasibəti də müəyyən edirlər. Lider insanlara qarşı an- layışlı, insanpərvər və mehriban olduqda bu dərhal stan- darta çevrilir və hamı bu standarta uyğun rəftar edir. Dəyərlər və prinsiplər müəyyən edin. Liderlər təşkilat üçün aydın təsəvvürdən başqa, qə- rar qəbulu və fəaliyyətin əsasını təşkil edəcək dəyərlər və prinsiplər müəyyən etməlidirlər. Hər kəs liderin nə istədi- yini və nəyə inandığını bilməlidir. Sonra lider həmin bu dəyər və prinsiplərin praktikada tətbiqinə nail olmalıdır. Lider üçün birinci Qızıl Qayda: “Sizin özünüzlə ne- cə rəftar edilməsini istəyirsinizsə başqaları ilə o cür rəftar edin.” Misal üçün, Cek Velş General Elektrikin prezidenti olarkən menecerlərə işçilərlə elə rəftar etməyi məsləhət görürdü ki, sanki həmin işçi sabah menecerdən yüksək vəzifəyə yüksəldiləcək və menecer onun rəhbərliyi al- tında işləməli olacaq. Bu cür münasibət menecerlərin işçi- lərə son dərəcə hörmətlə yanaşmasını təmin edirdi. Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 142 Liderliyin yeddi prinsipi: Effektiv lider olmaq üçün əməl edilməsi vacib olan yeddi prinsip vardır. 1. Aydınlıq: Bu yəqin ki, sizin ən vacib öhdəçiliyinizdir. Kim olduğunuzu və hansı məqsədə qulluq etdiyinizi aydın bilməlisiniz. Təsəvvürünüz və ardınızca gələn insanları hara apardığınızı aydın bilməlisiniz. Təşkila- tın məqsədlərini və onlara nail olmaqda sizin öhdə- nizə düşən işləri dəqiq bilməlisiniz. Xüsusən təşkilatı- nızın dəyərləri, missiyası və məqsədi haqda aydın təsəvvürünüz olmalıdır. 2. Bacarıq: Lider olaraq siz bacarığınızla digərlərinə nümunə olmalısınız. Ən azı rəqibiniz qədər və ondan daha bacarıqlı olmalısınız. Məhsul, xidmət və ümumiyyətlə işinizin keyfiyyətini artırmaq üçün daim yeni üsul və vasitələr axtarmalı, bilik və bacarığınızı artırmalısınız. 3. Səy göstərmək: Lider şirkətinin ən yaxşı olduğuna və ya gələcəkdə ən yaxşı olacağına möhkəm inanmalı və bunun üçün əlindən gələni etməlidir. Bu cür inam və inama əsaslanan ehtiraslı səylər digərlərini də qələbə və ən yaxşı nəticənin əldə edilməsi üçün əllərindən gələni etməyə ruhlandırır. 4. Gərginlik: Liderin işi, komandanın ən yüksək nəticə əldə etdiyi gərginliyi müəyyən etməkdir. Sonra komandanı həmin gərginlik səviyyəsinə gətirib məqsədlərə ən qısa zamanda nail olmaq üçün maksimum effektlə işləməsini təmin etməlidir. 5. Yaradıcılıq: Lider hər mənbədən gələn istənilən cür yeniliyi qəbul etməyə hazır olmalıdır. O Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 143 əməkdaşlarını daim işi daha effektiv görmək üsulları axtarıb tapmağa ruhlandırmalıdır. 6. Daimi İnkişaf: Lider daim bilik və bacarığını artırmalıdır. Kitablar, audio və video materiallar, seminarlar onun bir növ hobbisinə çevrilməlidir. Eyni zamanda öz əməkdaşlarını da bilik və bacarıqlarını artırmağa ruhlandırmalıdır. Lider əməkdaşların tədrisi və inkişafı üçün zaman və resurslar ayırmalı- dır. O bilməlidir ki, ən yaxşı şirkətlər ən yaxşı tədris görmüş əməkdaşlara malik olurlar. İkinci dərəcəli şirkətlər isə uyğun olaraq ikinci dərəcəli tədrisə malik əməkdaşlara malik olurlar. 7. Möhkəmlik: Lider, hər bir vəziyyətdə inamlı, sakit və təmkinli olmalıdır. İstənilən işçi üçün ən yaxşı vəziy- yət rəisinin hər zaman təmkinli və anlayışlı olmasına əminliyidir. Yaxşı lider hər gün bir xarakterdə olmur. Lider hər xəbər, problem və çətin vəziyyətlə özündən çıxmır. Əksinə o daim sakit, pozitiv, inamlı və təmkin- li olur, xüsusən də çətin vəziyyətlərdə daha güclü olur. Qaçılmaz krizis. Liderin həyatında qaçılmaz olan yeganə faktor kri- zisdir. Liderlik səviyyəsinə qalxdıqda daim krizislə rast- laşacaqsınız – gözlənilməz, qarşısıalınmaz və təşkilata güclü ziyan verə biləcək krizislər. Məhz krizislər zamanı liderlər öz bacarıqlarını göstərirlər. Krizislə üzləşdikdə liderlər sakit, təmkinli, aydın fikirli olur və özlərini tam nəzarətdə saxlayırlar. O suallar verir, informasiya topla- Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 144 yır. Və vəziyyəti düzgün qiymətləndirərək krizisin təsirini azaltmaq üçün lazım olan qərarlar verir. Yaxşı liderlər qorxu və həyəcanlarını özlərində sax- layırlar. Onlar bu həyəcanın əməkdaşlarada siraət edəcə- yini dəqiq bildiklərindən bunu biruzə vermirlər. Əksinə ruh yüksəkliyi ilə suallar verərək vəziyyəti dərindən öy- rənməyə çalışırlar. Əməkdaşlara lazım olan isə liderin sakitliyinə, təmkinliliyinə və pozitivliyinə əmin olmaqdır. Daxili – intizam və Liderlik. Özünüzə və hərəkətlərinizə nəzarət etməklə liderlik bacarığınız arasında birbaşa əlaqə var. Yalnız başqalarını, özünüzə tam nəzarət etmək bacarığınız olduğuna inan- dırdıqdan sonra onlar sizi lider kimi görürlər. Lider bilir ki, onun dediyi hər bir söz böyüdücü şüşə altına salınmış kimi qabarır. Buna görə də o daim, işçilərinin yanında olub-olmamasından asılı olmayaraq pozitiv danışır. Heç zaman digərlərinin xətrinə dəyəcək və ya ruhdan salacaq bir söz demir. Liderlik keyfiyyətləri. Liderlər özlərini, planlaşdırma, hazırlıq, təşkiletmə və hər bir detalı yoxlamağa vadar edə bilirlər. Onlar heç nəyə arxayınlıqla inanmırlar. Vəziyyəti, problemi və rast- laşdıqları çətinliyi tam başa düşdüklərinə əmin olmaq üç- ün suallar verirlər. Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 145 Yaxşı liderlər, bütün şirkətə görə cavabdeh imiş ki- mi davranırlar. Böyük öhdəliklər götürürlər, heç zaman şikayət etmir, bəhanə gətirmir və kimisə başqasını günah- landırmırlar. Liderlər intensiv şəkildə fəaliyyətə istiqamətlənmiş olurlar. Onlar informasiyanı diqqətlə toplayır və düzgün bildikləri qərarı verirlər. Liderlər yüksəyə qalxırlar. Qaymaq südün üzünə qalxan kimi liderlər də şirkət- də yüksəyə qalxırlar. Siz nəticə əldə edəcəyinizə dair öh- dəlik götürdükdə, bütün fikrinizi vacib işlərinizi yekun- laşdırmaq üzərində cəmlədikdə, şirkətə daha çox xeyir vermək üçün bilik və bacarığınızı artırdıqda və digərlə- rinə qarşı hörmət nümayiş etdirdikdə siz təbii lider kimi yetişmiş olursunuz. Şirkətə verdiyiniz xeyir daim artdıqca sizdən aşağı- da, yuxarıda və sizinlə yanaşı olan hər kəs sizin liderliyə irəli çəkilmənizi istəyər və vəzifə yüksəlişi astanasında olanda öz köməkliklərini göstərərlər. Həyatınızın əsas məqsədlərindən biri liderlər kimi yerimək, danışmaq və davranmaqdır. Bunu etdikdə nəhayətində davranışınıza layiq mükafat alacaqsınız. Növbəti hissədə, biznesdə daha uğurlu olmaq üçün daxili-intizamdan praktikada necə istifadə etmək lazım olduğunu öyrənəcəksiniz. Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 146 Tapşırıq: 1. Özünüzdən “Məndən nə tələb olunur?” deyə soruşun və sonra bütün diqqətinizi bu nəticəni əldə etmək üzərində cəmləyin. 2. Özünüzü komandanızın lideri kimi görün və soruşun: “Hamı mənim kimi olsaydı şirkətimiz hansı nəticələrə yiyələnərdi?” 3. Özünüz və şirkətiniz üçün, uğur və mükəmməl icraya əsaslanan aydın təsəvvür yaradın. 4. Biznesinizin ən vacib insanlarını müəyyən edin və onlardan bacardıqları ən yaxşı nəticəni əldə etmək üçün onlara necə yanaşacağınızı aydınlaşdırın. 5. Krisizlə üzləşdikdə sakit və təmkinli olacağınıza öncə- dən söz verin. 6. İnandığınız dəyər və prinsipləri müəyyən edin və on- ları digərlərinə də aşılayın. 7. Ətrafınızdakı insanların hər birinə bacarıqlı, dəyərli və vacib işçi kimi davranın. Bu, lider kimi sizə lazım olan sədaqət və effektiv nəticə əldə etmək üçün həll- edici amildir. Brayan Treysi Daxili İntizamın Gücü Brian Tracy The Power of Self-Discipline 147 X HİSSƏ Daxili – İntizam və Biznes Yüklə 1,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|