BĠRĠNCĠ BÖLÜm amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar
Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
Yüklə 416,72 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin Tarihi Sayısı 1.
2/4/2011 27893 2.
1
(DeğiĢik:RG-2/4/2011-27893) KONU BAġLIKLARINA GÖRE BĠLDĠRĠME ESAS BULAġICI HASTALIKLAR LĠSTESĠ
Boğmaca Difteri
Kabakulak Kızamık
Kızamıkçık [Rubella] Konjenital rubella Tetanoz Neonatal tetanoz Çocuk felci [Poliomyelitis] Çiçek
Suçiçeği Subakut sklerozan panensefalit [SSPE] Haemophilus influenza tip b [Hib] menenjiti Influenza 2. Cinsel yolla bulaĢan hastalıklar Chlamydia trachomatis enfeksiyonları Gonore Sifiliz AIDS [Kazanılmış immün yetmezlik sendromu] HIV enfeksiyonu [İnsan immün-yetmezlik virüsü enfeksiyonu] 3. Viral hepatitler Hepatit A Hepatit B Hepatit C Hepatit D Hepatit E 4. Gıda ve su kaynaklı hastalıklar ve zoonozlar Avian influenza Akut gastroenterit enfeksiyonu Batı Nil virüs enfeksiyonu Botulismus Bruselloz Campylobacter jejuni/coli [Campylobacter sp enfeksiyonu] Kene kaynaklı ensefalit [Tick borne ensefalitis] Chikungunya ateşi Enterohemorajik E.coli [EHEC] enfeksiyonu Kırım Kongo kanamalı ateşi Kolera
Hantavirüs enfeksiyonu Lyme hastalığı Leptospiroz Listeria monocytogenes enfeksiyonu Shigella sp enfeksiyonu Salmonella sp enfeksiyonu [non-tifoidal salmonelloz] Salmonella typhi enfeksiyonu [Tifo; enterik ateş] Şarbon
Tularemi Veba [Plague] Yersinia sp enfeksiyonu [Yersiniosis] Trişinoz Ekinokokkoz Cryptosporidium sp enfeksiyonu Giardia intestinalis enfeksiyonu Entamoeba histolytica [Amipli dizanteri etkeni olarak] 2
Kala-azar [Viseral leishmaniasis] Şark çıbanı [Kutanöz leishmaniasis] Şistozomiyaz [Üriner] Sıtma [Malaria] Norovirüs enfeksiyonu Rotavirüs enfeksiyonu Toksoplazmoz Kuduz ve kuduz riskli temas Viral hemorajik ateş sendromu Sarı humma Epidemik tifüs Q-ateşi
Lejyoner hastalığı [Legionellosis] Meningokokkal hastalık Akut solunum yetmezliği sendromu [SARS] Tüberküloz
Varyant Creutzfeldt-Jakob‟s hastalığı [nvCJD] Lepra Trahom
Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar Antimikrobiyal direnç Uluslararası öneme haiz halk sağlığı acil durumları
3
SÜRVEYANS SĠSTEMĠ KAPSAMINDA BĠLDĠRĠMĠ YAPILACAK BULAġICI HASTALIKLARIN SEÇĠMĠ ĠÇĠN KRĠTERLER 1. Ülke genelinde önemli halk sağlığı sorunu olarak görülen veya görülme potansiyeli bulunan hastalıklar. 2. Hastalığın özelliğinden dolayı önlenmesinin, koordinasyon için bölgesel veya küresel bir yaklaşımı gerektirdiği durumlar. 3. Ülke genelinde veya bölgesel düzeyde özel program yürütülen hastalıklar. 4. Ulusal düzeyde gözden kaçabilecek, ancak, verilerin bir havuz sistemi içinde toplanması ile daha geniş bir veri tabanından hipotez üretmenin mümkün olacağı ve erken uyarı sağlayacak hastalıklar. 5. Etkili koruyucu önlemleri bulunan hastalıklar. 6. Uluslararası kuruluşlar ve Topluluk ağı ile bilgi paylaşımı sonucu bir karşılaştırma yapıldığı zaman elde edilen sonuçların ulusal veya uluslararası programların değerlendirilmesine katkı sağlayacak hastalıklar. 4
(DeğiĢik:RG-2/4/2011-27893) BĠLDĠRĠME ESAS BULAġICI HASTALIKLARIN STANDART VAKA TANIMLARI
Klinik tanımlama Laboratuvar tarafından doğrulanmış HIV enfeksiyonu bulgusu ile birlikte; „Kesin‟ tanısı konmuş indikatör hastalık: - Yaygın coccidiomycosis (akciğerler veya servikal veya hiler lenf nodlarına ek olarak veya haricinde diğer vücut kısımlarında), - HIV ensefalopatisi, - Yaygın histoplasmosis, (akciğerler veya servikal veya hiler lenf nodlarına ek olarak veya haricinde diğer vücut kısımlarında), - Isosporiasis (bir aydan uzun süreli ısrarlı diyare ile seyreden) - Kaposi sarkomu (herhangi bir yaşta), - (Primer) beyin lenfoması (herhangi bir yaşta), - Non-hodgkin lenfoma, - Yaygın mycobacterium enfeksiyonu (M.tuberculosis haricinde herhangi bir türün neden olduğu), - M.tuberculosis enfeksiyonu (ekstra-pulmoner), - Salmonella (non-typhoid) septisemisi (tekrarlayan), - HIV tükenme sendromu. „Muhtemel‟ tanısı konmuş indikatör hastalık: - Candida enfeksiyonu (özofagusta), - Cytomegalovirus retiniti (görme kaybı ile birlikte), - Kaposi sarkomu, - Yaygın Mycobacterium enfeksiyonu, - Pneumocystis carinii pnömonisi, - Beyinde toksoplazmoz (bir aylıktan büyük bebekte/hastada), - 13 yaşından küçük çocuklarda: lenfoid interstisyel pnömoni ve/veya pulmoner lenfoid hiperplazi. Ek kriterler: - CD4+ T lenfosit sayımı <200X103/ml (veya CD4+ düzeyi <%14), - Servikal kanser, - Tekrarlayan pnömoni (on iki ay içinde birden fazla epizod). Vaka sınıflaması Kesin vaka: HIV pozitif iken; „kesin‟ veya „olası‟ tanısı konmuş bir indikatör hastalık‟ varlığında veya „Ek Kriterler‟den en az biri bulunduğunda, vaka AIDS olarak tanımlanır.
Klinik tanımlama Etken spesifik olmayan enfeksiyöz kaynaklı olduğu tahmin edilen diyare ve gastroenterit enfeksiyonlarıdır. Son on dört gün içinde, günde üç ya da daha çok sayıda yumuşak, sulu dışkılama durumudur. Beraberinde bulantı, kusma, ateş ve karın ağrısı görülebilir. On dört günden uzun süren ishallere “kronik ishal” denir ve bu kapsamda ele alınmaz.
Olası bir salgında etkeni spesifik olarak tanımlamak için, dışkı örneğinden kültür yapılabilir. Ancak "akut barsak enfeksiyonu" vaka tanımı için zorunlu değildir.
Vaka sınıflaması yoktur. Klinik tanımlamaya uyan olgular bildirilir
Bir başka nedenle açıklanamayan, ateş veya ateş öyküsü olan bir kişide, öksürük veya nefes darlığı veya solunum yetmezliği varlığında aşağıdakilerden en az birinin olması gerekir. -Radyolojik olarak pnömoni belirtisi, -Radyolojik olarak akut respiratuvar distress sendromu, -Otopside başka bir neden gösterilemeyen pnömoni bulguları, -Otopside akut respiratuvar distress sendromu.
5
Kuvvetle olası vaka için laboratuar kriterleri: Aşağıdakilerden en az birisinin varlığı gerekir. - SARS-CoV için tek bir antikor testinin pozitifliği, - Tek bir klinik örnekte PCR sonucunun SARS-CoV için pozitifliği.
Doğrulanmış vaka laboratuar kriterleri: Aşağıdakilerden en az birisinin varlığı gerekir. 1.Herhangi bir klinik örnekten hücre kültürü ile virüsün izolasyonu ve RT-PCR ile SARS-CoV gösterilmesi. 2.SARS-CoV nükleik asit varlığının aşağıdaki yöntemlerden en az birisi ile tespiti: 2.1.En az iki ayrı klinik örnekten (nazofaringeal sürüntü ve dışkı) gösterilmesi, 2.2.Hastalık süresince farklı dönemlerde alınan aynı klinik örnekten birden fazla kez gösterilmesi, 2.3.İlk alınan orjinal klinik örnekten farklı dönemlerde yapılan RNA izolasyonlarında en az iki kez farklı veya tekrarlanan RT-PCR ile pozitifliğin gösterilmesi. 3.SARS-CoV spesifik antikor cevabının aşağıdaki yöntemlerden en az birisi ile gösterilmesi: 3.1.Serokonversiyonun ELISA veya IFA ile akut ve konvelasan dönemlerde paralel testler ile gösterilmesi, 3.2.Akut ve konvelasan dönemlerde paralel testler ile en az dört katlık antikor titresi artışının gösterilmesi.
Aşağıdakilerden en az birinin olması gerekir. 1.Aşağıdaki üç kriterden birinin olması gerekir. -Doğrulanmış veya SARS nedeniyle takip edilen bir veya birkaç kişi ile yakın temas olması (yakın temas; SARS vakası olan bir kişiye bakan/birlikte yaşayan veya solunum sekresyonları, vücut sıvıları ve/veya sekresyonları (feçes gibi) ile doğrudan temasın olması), -SARS salgını yaşanan bir alanda oturuyor olmak veya seyahat öyküsünün olması, -SARS-CoV maruziyet riski yüksek bir işte çalışıyor olmak (canlı SARS-CoV/SARS-CoV benzeri viruslarla çalışan veya SARS-CoV ile enfekte klinik numune depolayan laboratuar personeli, vahşi yaşam veya SARS-CoV için rezervuar olan diğer hayvanlara, onların çıktı veya sekresyonlarına maruz kalanlar gibi). 2.Aynı sağlık kurumu ile epidemiyolojik bağlantısı bulunan iki veya daha çok kişide SARS ile uyumlu klinik bulguların en fazla on gün içerisinde gelişmesi. Vaka Sınıflaması Salgının olmadığı dönemde vaka sınıflaması (Salgın döneminde etkilenmemiş ülkeler içinde geçerlidir): -Olası vaka: Klinik kriterleri ve epidemiyolojik bağlantısı olan vaka, -Kuvvetle olası vaka: Kuvvetle olası vaka için laboratuar kriterlerini karşılayan olası vaka. -Ulusal doğrulanmış vaka: Doğrulanmış vaka laboratuar kriterlerini sağlayan olası veya kuvvetle olası vaka (laboratuar test doğrulaması ulusal referans laboratuarında yapılan vaka). -Doğrulanmış vaka: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) laboratuarlarında doğrulaması yapılmış, ulusal doğrulanmış vaka. Salgın sırasında vaka sınıflaması (DSÖ SARS doğrulama ve referans laboratuarında doğrulanmış en az bir vakanın olduğu bir bölge/ülkede salgın sırasında uygulanır) : -Olası vaka: Klinik kriterleri karşılayan vaka. -Kuvvetle olası vaka: Klinik kriterleri karşılayan ve ulusal konfirme veya bir konfirme vaka ile epidemiyolojik bağlantısı olan vaka. -Ulusal doğrulanmış vaka: Vaka doğrulanması için klinik ve laboratuar kriterleri karşılayan, laboratuar test doğrulaması ulusal referans laboratuarında yapılan kişi. -Doğrulanmış vaka: Aşağıdakilerden en az birisini karşılayan vaka: Vaka doğrulanması için klinik ve laboratuar kriterleri karşılayan, laboratuar doğrulamanın DSÖ SARS doğrulama ve referans laboratuarında yapılan kişi, DSÖ SARS Doğrulama ve Referans Laboratuarlarında SARS tanısı alan vaka ile epidemiyolojik ilişkili, klinik kriterler ve olası vaka için laboratuar kriterleri karşılayan vaka, DSÖ SARS Doğrulama ve Referans Laboratuarlarında SARS tanısı alan vaka ile epidemiyolojik ilişkili ulusal doğrulanmış vaka.
Kapsam: Kapsama alınacak bakteri antimikrobiyal ve duyarlılık test yöntemleri: Streptococcus pneumoniae -Penisilin MİK ve sefotaksim, seftriakson MİK, -Eritromisin, -Norfloksasin tarama testi (duyarlı değilse) siprofloksasin MİK veya diğer kinolonlar MİK, -Klindamisin, tetrasiklin, rifampisin, vankomisin, levofloksasin, moksifloksasin.
6
Sefoksitin tarama testi (duyarlı değilse) doğrulama testleri: -PCR mecA geni veya PBP2a agglutinasyonu veya oksasilin MİK, -Vankomisin MİK, -Linezolid, -Rifampin, -VISA/VRSA, -Siprofloksasin, eritromisin, klindamisin, gentamisin, tetrasiklin, fusidik asit. Enterococcus faecalis ve E. Faecium -Aminopenisilin (ampisilin/amoksisilin), yüksek düzey gentamisin, streptomisin, -Vankomisin, teikoplanin, linezolid.
-Aminopenisilin (ampisilin/amoksisilin), aminoglikozid (gentamisin, tobramisin, amikasin), florokinolon (siprofloksasin, ofloksasin, levofloksasin), 3.kuşak sefalosporin (sefalosporin, seftriakson, seftazidim) (duyarlı değilse) ESBL aranması, -İsteğe bağlı: imipenem, meropenem, piperasilin-tazobaktam, ko-trimoksazol.
-Piperasilin ya da piperasilin-tazobaktam, seftazidim, imipenem/meropenem, siprofloksasin ve/veya levofloksasin, gentamisin, tobramisin, amikasin.
-Ampisilin-sulbaktam, seftazidim, siprofloksasin, imipenem, meropenem, gentamisin, amikasin, piperasili- tazobaktam, sefepim, sefotaksim, doksisiklin, piperasilin, trimetoprim-sulfametoksazol.
AMDS-bilimsel komisyonunun katkıları ile yılda bir kez rapor hazırlanır.
Aşağıdakilerden en az birinin olması gerekir. -Ateş ile birlikte akut respiratuvar enfeksiyon semptom ve belirtilerinin olması, -Açıklanamayan akut respiratuvar hastalığa bağlı ölüm. Tanı için laboratuar kriterleri Aşağıdakilerden en az birinin pozitif olması gerekir. -Klinik bir numuneden influenza A/H5N1 izole edilmesi, -Klinik bir numunede influenza A/H5 nükleik asit tespit edilmesi, -İnfluenza A/H5 spesifik antikor yanıtı (Dört katı veya daha fazla artış veya tek bir yüksek titre).
Son yedi gün içinde aşağıdakilerden en az birinin olması gerekir. -Olası ya da kesin vaka (doğrulanmış) olduğu bildirilen bir kişi ile yakın temas (bir metre içinde), -Laboratuvarda maruziyet, -Kümes hayvanları ve/veya kesin A/H5N1 ile enfekte olduğu gösterilen bir hayvanla veya vahşi hayvanlarla (kedi veya domuz gibi) yakın temas (bir metre içinde), -İkamet edilen veya ziyaret edilen alanda, yakında influenza A/H5N1‟ten şüphelenilmesi veya doğrulanması ve aşağıdakilerden en az birinin olması gerekir. Enfekte bir alanda hasta ya da ölü evcil kümes hayvanları ile veya vahşi kuşlarla yakın temasta (bir metre içinde) bulunmuş olmak, Önceki ay içinde hasta ya da ölü evcil kümes hayvanlarının bildirildiği enfekte bir alanda ev veya çiftlikte bulunmuş olmak. Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik ve epidemiyolojik kriterleri taşıyan kişi. Kuvvetle olası vaka: İnfluenza A/H5 veya A/H5N1 testi insan influenzası için Avrupa Birliği Ağı Referans Laboratuvarlarına katılımı olmayan bir ulusal referans laboratuvarında pozitif olan kişi. Ulusal olarak doğrulanmış vaka: İnfluenza A/H5 veya A/H5N1 testi insan influenzası için Avrupa Birliği Ağı Referans Laboratuarlarına katılımı olan bir ulusal referans labartuvarında pozitif olan kişi. DSÖ tarafından doğrulanmış vaka: H5 için DSÖ ile işbirliği yapan bir laboratuvarda doğrulanmış kişi.
7
Başka bir nedenle açıklanamayan ve genellikle ateş öyküsü ile birlikte seyreden ensefalit, menenjit ve myelit belirti veya bulgularından aşağıdakilerden en az birinin olması durumunda Batı Nil Virüsü (BNV) de etken olarak düşünülmelidir.
-Mental durumda ani değişiklik (konfüzyondan komaya kadar giden durumlar, örneğin dezoryantasyon, dikkat dağınıklığı, stupor veya koma), -Santral veya periferal nörolojik disfonksiyona ait diğer akut belirtiler (örneğin, parezi veya paralizi, sinir felçleri, duyusal bozukluklar, anormal refleksler, yaygın konvülsiyonlar veya anormal hareketler), -Klinik olarak menenjitle uyumlu (örneğin, baş ağrısı veya ense sertliği) pleositozis (BOS‟da artmış beyaz hücre konsantrasyonu), -Akut flask paralizi, -Kraniyal ve periferal nörit veya diğer nöropatiler, Guillain-Barre Sendromu dahil.
Batı Nil virüsü asemptomatik olarakta geçirilebilmektedir Tanı için laboratuvar kriterleri Laboratuvar tarafından kesin vaka tanısı için aşağıdakilerden herhangi birinin pozitif olmasıgerekir. -Kanda veya BOS‟tan BNV izolasyonu, -Kanda veya BOS‟tan BNV nükleik asidinin tespiti, -BOS‟tan BNV spesifik (IgM) antikor cevabı, -Kanda, BNV yüksek IgM titresi ve BNV IgG tespiti veya IgM ve IgG‟nin nötralizasyonla doğrulanması.
Laboratuvar tarafından şüpheli vaka tanısı için: Serumda BNV spesifik IgM ve yüksek titrede IgG antikor cevabının gösterilmesi (Antikorlar arası çapraz reaksiyon olduğu için tek başına antikor cevabı şüpheli karşılanmalıdır.).
Laboratuvar sonuçları, değerlendirilirken diğer flavivirüs ve arbovirüs ailesi içerisinde yer alan etkenlere yönelik aşılama yapılmışsa çapraz reaksiyon açısından göz önüne alınarak yorumlanmalıdır.
Epidemiyolojik kriterler Aşağıdakilerden en az birinin olmasıgerekir. -Hayvandan insana bulaş (BNV‟nun endemik olduğu, at veya kuşlarda geçişinin gösterildiği bölgelerde iken sivrisinek ısırıklarına maruz kalmak), -İnsandan insana bulaş (vertikal bulaş, kan transfüzyonu, transplant). Vaka sınıflaması: Olası vaka: Ensefalit bulgusu olan bir vakada aşağıdakilerden en az birinin olması gerekir. -Epidemiyolojik bağlantı, -Olası vaka için laboratuar testlerinin pozitif olması (serumda BNV spesifik IgM ve yüksek titrede IgG antikor cevabının gösterilmesi). Kesin vaka: Laboratuvar tarafından kesin vaka doğrulamasının yapılması.
Bir kişide en az iki hafta süren öksürüğe aşağıdakilerden en az birinin eşlik etmesi ile karakterize hastalıktır. - Öksürük nöbetleri, - İç çekmeli öksürük, - Öksürükten hemen sonra kusma, - Öksürüğe yol açacak başka sebep olmaması (pnömoni, sinüzit, plörezi ve benzeri). Tanı için laboratuvar kriterleri Etken bordetella pertussis‟in kültürden izolasyonu (ve identifikasyonu). Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik tanımlamaya uyan vaka. Kesin vaka: - Laboratuvar olarak doğrulanmış olası vaka veya - Bir kesin vaka ile epidemiyolojik bağlantısı olan olası vaka.
8
Klinik tanımlama Çift görme (diplopi), bulanık görme, bulber zayıflık gibi belirtilerle botulismusa uyumlu klinik tablo (simetrik felç hızlı ilerleyebilir).
- Serum, dışkı, mide içeriği veya hastanın gıdasında botulinum toksininin saptanması, - Dışkıdan Clostridium botulinum izolasyonu.
Olası vaka: Klinik tanımlamaya uyumlu vaka. Kesin vaka: Laboratuvarca doğrulanmış klinik olarak uyumlu vaka.
Klinik tanımlama Bir kişide hayvancılıkla uğraş, mesleki temas veya enfekte hayvana ait ürünlerin (özellikle taze peynir başta olmak üzere süt ve süt ürünleri) tüketilmesi öyküsü ile birlikte; akut veya sinsi başlangıçlı, devamlı ya da değişken süreli intermittan veya düzensiz ateş, yorgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı, baş ağrısı, özellikle geceleri yoğun terleme, vücutta yaygın kas ve eklem ağrılarıyla karakterize hastalıktır. [NOT: Çeşitli organların lokal enfeksiyonları şeklinde görülebilir.] Tanı için laboratuvar kriterleri Destekleyici; - Serum örneklerinden Rose-Bengal testi ile antikor pozitifliği Doğrulayıcı; - Klinik örneklerden brucella spp‟in izolasyonu, - Daha önce tedavi almamış olguda, tek serum örneğinde STA ile antikor titresinin >1/160 olması, - En az iki hafta ara ile alınan çift serum örneğinde brucella STA titresinin ≥4 kat artışı.
Olası vaka: Klinik tanımlamaya uyan ve destekleyici laboratuvar testi ile pozitif bulunan vaka. Kesin vaka: Klinik tanımlamaya uyan ve doğrulayıcı laboratuvar kriterlerinden en az biri pozitif olan vaka.
Karın ağrısı, ateş, bulantı-kusma, kötü kokulu dışkı ve diyare (1-4 gün, en fazla on gün) ile karakterize hastalıktır.
Dışkı örneği, rektal sürüntü veya diğer klinik örneklerden (kan, safra vb.) spesifik kültür vasatları kullanılarak, Campylobacter sp ile uyumlu koloni görünümünde bakterinin izole edilmesi ve mikroskobik morfoloji ve uygun biyokimyasal tekniklerle tür düzeyinde identifikasyon
Kesin tanı: Tanı için geçerli laboratuvar teknikleri ile elde edilen pozitif sonuç.
Yüklə 416,72 Kb. Dostları ilə paylaş:
|