Budjet hisobi



Yüklə 3,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/150
tarix25.12.2023
ölçüsü3,75 Mb.
#197137
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   150
7-Budjet-hisobi.-M.Ostonaqulov-2008-Darslik

Budjet ssudasi yuqori budjetdan
quyi budjetgayoxud 0 ‘zbekiston Respublikasining respubîika budjetidan
rezident-yuridik shaxsga yoki chet el davlatiga qaytarish sharti bilan
beriladigan mablag'lardir.
Vaqtincha kassa b o ‘yicha uzilishîam i qoplash uchun yuqori 
budjetdan quyi budjetga ssudalar berilishi m um kin. 0 ‘zbekiston 
Respublikasi respubîika budjetidan budjet ssu dalari Q oraqalpog‘iston 
Respublikasi budjetiga, viloyatlar va T o sh k en t shahar budjetlariga 
berilishi mumkin. Q oraqalpog‘iston R espublikasi budjetidan budjet 
ssudalari Q oraqalpog‘iston Respublikasi tark ib ig a kiradigan shaharlar 
va tum anlam ing budjetlariga berilishi m um kin. V iloyat budjetidan 
budjet ssudalari viloyat tarkibiga kiradigan sh ah arlar va tum anlam ing
83


budjetlariga b erilishi m um kin. Toshkent shahar budjetidan budjet 
ssudalari T oshkent shahri tarkibiga kiradigan tum anlam ing budjetlariga 
berilishi m um kin. T arkibida shahar ichidagi tum anlari bo‘lgan shahar 
budjetidan budjet ssudalari shahar tarkibidagi tum anlar budjetlariga 
berilishi m um kin. Turnan budjetidan budjet ssudalari turnan tarkibiga 
kiradigan shaharlar budjetlariga berilishi m um kin.
Y uqorida keltirilgan budjet ssudalari: darom adlar tushumi bilan 
xarajatlarning am alg a oshirilishi orasidagi rcjalashtirilgan vaqtincha 
kassa uzilishini qoplashga; darom adlar tushum i bilan xarajatlam i 
amalga oshirilishi orasidagi haqiqiy vaqtincha kassa uzilishini qoplashga 
ham da Q oraqalpog‘iston Respublikasi budjcti va m ahalliy budjetlam ing 
rejalashtirilgan x arajatlarini m aqsadli m oliyalashtirish sxemalari am alga 
oshirishga berilishi m um kin.
R ejalashtirilgan va haqiqiy vaqtincha kassa uziiishlarini qoplashga 
berilgan budjet ssudalari uch kalendar oygacha muddatga beriladi. 
M aqsadli m oliyalashtirish sxemalarini am alga .oshirishga berilgan 
budjet ssudalari b ir kalendar oygacha m uddatga beriladi. Bu budjet 
ssudalarining b archasi qisqa muddatli ssudalar hisoblanadi. U lar budjet 
yili chcgarasidagi m uddatga va haqiqiy ehtiyojlaridan ortiq b o ‘lm agan 
sum m alarda beriladi.
Yuqori budjetlardan quyi budjetlarga budjet ssudalarini bcrish 
0 ‘zbekiston R espublikasi qonunchiligi bilan belgilangan tartibda amalga 
oshiriladi. B udjet ssudalarini qaytarish muddatlari muayyan moliya yili 
chegarasida belgilanadi. Budjet ssudalarini qaytarish muddatlarini surish 
xuddi budjet ssudalarini berish tartibiga o‘xshash tartibda rasmiylashtiriladi. 
Berilgan budjet ssudalarini muddatida qaytarilishi ustidan nazorat budjet 
ssudalarini bergan yuqori moliya organi tomonidan amalga oshiriladi.
Budjet ssudalari belgilangan tartibda rasm iylashtirilgan budjet ssudasi 
oluvchi m oliya org an i bilan budjet ssudasi beruvehi m oliya organi 
o ‘rtasida tuzilgan «B udjet ssudasini berish to ‘g ‘risidagi shartnom a» 
asosida beriladi v a qaytariladi. Budjet ssudasi tegishli budjetdan to ‘lov 
topshiriqnom asini tu zib budjet ssudasi olayotgan budjetni ijro etayotgan 
moliya organining bank muassasasidagi «M ahalliy budjet mablagMari 
depozit h isobvarag‘i» g a o ‘tkazib berish y o ‘li bilan am alga oshiriladi.
84


B udjet ssudasini qaytarish «B udjet ssudasini b erish to ‘g ‘risidagi 
shartnom a»da k o ‘rsatilgan m uddatlarda am alga oshiriladi. Budjet 
ssudasini qaytarish: m ablag‘larni budjet ssudasi olgan m ahalliy budjetga 
kelib tushadigan m ablag‘lar hisobidan to ‘lov topshiriqnom asini tuzib 
o ‘tkazib berish; yuqori budjetlardan m ahalliy bu d jetlarg a o ‘tkazilishi 
lozim bo‘lgan rejalashtirilgan dotatsiyalar yoki sub ven siy alar hisobiga 
o ‘zaro qoplash; yuqori budjet bilan quyi budjctlar o ‘rtasidagi o ‘zaro 
hisob-kitoblar b o ‘yieha ulam ing qarzlari hisobiga o ‘zaro qoplash hamda 
m ablag‘lam i budjet ssudasi olgan quyi m ahalliy budjetni ijro ctayotgan 
m oliya organining bank m uassasasidagi «M ahalliy b ud jet m ablag'lari 
depozit hisobvarag‘i» yuqori m oliya organi tom on idan inkasso 
topshiriqnom asi berish y o i i bilan ham am alga oshiriladi.
O ‘zb c k isto n R e sp u b lik a si re sp u b lik a b u d je tid a n
olin g an s s u d a la r hisobi
051-«R espublika budjetidan olingan budjet ssud alari» subschyoti 
0 ‘zbekiston R espublikasi respublika budjetidan Q oraqalpo g‘iston 
R espublikasi budjeti va m ahalliy budjctlar tom onidan olingan budjet 
ssudalari hisobga olish uchun tayinlangan.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi budjeti va mahalliy budjctlar tomonidan 
0 ‘zbekiston Respublikasi respublika budjetidan olingan budjet ssudalari 
summasiga Qoraqalpog'iston Respublikasi Moliya vazirligida va mahalliy 
moliya organlarida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 011 - « M a h a lliy b u d je t m a b la g 'la r i d e p o z it h is o b v a r a g 'i» su b s c h y o ti;
K re d it 051 - « R e s p u b lik a b u d je tid a n o lin g a n b u d je t s s u d a la r i» s u b s ch y o ti.
0 ‘zbekiston Respublikasi respublika budjetidan Q oraqalpo g‘iston 
Respublikasi budjeti va m ahalliy budjetlar tom onidan olingan budjet 
ssudalari summasi 0 ‘zbekiston R espublikasining respub lika budjetiga 
qaytarib berilganda bu qaytarib berilgan sum m aga Q o raqalpo g‘iston 
Respublikasi M oliya vazirligida va m ahalliy m oliya o rg anlarid a quyidagi 
buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 051 - « R e s p u b lik a b u d je tid a n o lin g a n b u d je t s s u d a la r i» su b s c h y o ti;
K re d it 011 - « M a h a lliy b u d je t m a b la g ‘ lari d e p o z it h is o b v a r a g 'i» s u b s ch y o ti.
85


Q o r a q a lp o g ‘isto n R esp u b lik asi b u d je ti va m ah alliv b u d je tla rg a
b e r ilg a n va u la rd a n o lin g a n b u d je t s su d a la ri hisobi
0 52 -«M ahalliy budjetlarga berilgan va ulardan olingan budjet ssuda­
lari» subsch yoti Q oraqalpog'iston Respublikasi budjeti va m ahalliy 
budjetlar d oirasida o'm atilgan tartibda yuqori mahalliy budjetdan quyi 
m ahalliy budjetlarga berilgan budjet ssudalari ham da quyi m ahalliy 
budjetlar tom onidan olingan budjet ssudalari bilan b o g ‘liq boMgan 
xo‘ja lik o pcratsiyalam ing hisobini olib borish uchun tayinlangan.
Y uqori 
m ahalliy budjet tom onidan 
o ‘zining quyi 
m ahalliy 
budjetlariga budjet ssudalari berilganda, bu xo‘jalik operatsiyasiga 
yuqori m ah alliy budjet ijrosini am alga oshirayotgan m oliya organida 
quyidagi b u x galteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 5 2 - « Q o ra q a lp o g 'is to n R e sp u b lik a s i v a m a h a lliy b u d je tla rg a b e rilg a n
v a u la rd a n o lin g a n b u d je t ssu d a la ri» su b sch y o ti;
K re d it 0 1 1 - « M a h a lliy b u d je t m a b la g 'la r i d e p o z it h is o b v a ra g 'i» su b s c h y o ti.
Y uqori m ahalliy budjetdan budjet ssudalarini olgan quyi m ahalliy 
budjetlar ijrosini am alga oshirayotgan m oliya organlarida quyidagi 
buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 1 - « M a h a lliy b u d je t m a b la g 'la r i d e p o z it h is o b v a ra g 'i» su b s c h y o ti;
K r e d it 0 5 2 - « Q o ra q a lp o g 'is to n R e s p u b lik a s i v a m a h a lliy b u d je tla rg a b e rilg a n
v a u la rd a n o lin g a n b u d je t ss u d a la ri» su b sch y o ti.
Q uyi m ahalliy budjetlar tom onidan yuqori m ahalliy budjetga 
undan o lg an budjet ssudalari sum m asi qaytarib berilganda, bu x o ‘jalik 
operatsiyasiga:
a) Q uyi m ahalliy budjetlar ijrosini am alga oshirayotgan m oliya 
organlarida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 5 2 - « Q o ra q a lp o g 'is to n R e s p u b lik a s i v a m a h a lliy b u d je tla rg a b e rilg a n
v a u la rd a n o lin g a n b u d je t ss u d a la ri» su b sch y o ti;
K re d it 0 1 1 - « M a h a lliy b u d je t m a b la g 'la r i d e p o z it h is o b v a ra g 'i» su b s c h y o ti.
b) Y u q o ri m ahalliy budjet ijrosini amalga oshirayotgan m oliya 
organida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 1 1 - « M a h a lliy b u d je t m a b la g 'la r i d e p o z it h is o b v a ra g 'i» s u b s c h y o ti;
K re d it 0 5 2 - « Q o ra q a lp o g 'is to n R e sp u b lik a s i v a m a h a lliy b u d je tla rg a b e rilg a n
v a u la rd a n o lin g a n b u d je t ss u d a la ri» su b sch y o ti.
86


Yuqori budjetlardan olingan qisqa m uddatli b udjet ssudalari 
sum m alari m uayyan m oliya yili ichida qaytarilganligi sababli bu 
sum m alar budjetlam ing darom adlari va xarajatlari sifatida qayd 
etilmaydi.
O ‘zbek iston R e sp u b lik a sin in g re sp u b lik a b u d je ti to m o n id a n
O 'z b c k isto n R e sp u b lik a si M a rk a z iy b a n k id a n olin g an
u zo q m u d d a tli q a r z la r h iso b i
0 ‘zbekiston Respublikasi respublika budjeti tom onidan 0 ‘zbekiston 
Respublikasi M arkaziy bankidan olingan uzoq m u ddatli qarzlar summasi 
balansdan tashqari 120-«Bankdan olingan u zoq m u ddatli qarzlar» 
subschyotida hisobga olinadi. B ankdan olingan u z o q m uddatli qarzlar 
sum m asi, qarzlam i qaytarish va ular b o ‘yicha to ‘lanad igan foizlar budjet 
tasdiqlashda ko‘zda tutilgan b o ‘lishi kerak ham da u lar b ud jet xarajatlari 
sifatida 020-«Budjet xarajatlari» subschyotida qayd etiladi. U zoq mud­
datli ssudalam i qaytarib berilgan sum m asiga b alan sd an tashqari 120- 
«B ankdan olingan uzoq m uddatli qarzlan> subschyotidagi qarz summasi 
kam aytiriladi.
0 ‘zaro hisob-kitoblar b o ‘yicha qisqa m uddatli b u d jet ssudalari 
b o ‘yicha hisob-kitoblam ing analitik hisobi « B oshq a budjetlar bilan 
hisob-kitoblar kitobi»da (4-f-shakl) olib boriladi.
3. B U D JE T Z A X IR A S IN 1 T A S H K IL Q I L I S H , U N D A N
F O Y D A L A N IS H T A R T IB I V A H IS O B I
B u d jet zax irasin i ta s h k il qilish. Q oraqalpog‘iston Respublikasi
viloyatlar va Toshkent shahar budjetlari xarajatlari tark ib id a har yili 
Q oraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar v aT o sh k e n t sh ah ar budjetlarini 
zaxira fond shakllantiriladi.
Zaxira fondini tashkil etish m e ’yorlari 0 ‘zb ek isto n Respublikasi 
V azirlar M ahkamasi tom onidan tegishli m ahalliy b u d jetlam in g kelgusi 
budjet yili xarajatlari hajm idan foiz shaklida o ‘m atiladi. Fondlar 
Q oraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va T oshk ent shah ar budjetlari 
tarkibida tashkil etiladi. Fondning m ablag‘lari tegishli budjetlarga kelib
87


tushayotgan darom adlar hisobidan shakllantiriladi. Fond mablagUarini 
Q oraqalpog‘iston Respublikasi V azirlar kengashi, viloyatlar va Toshkent 
shahar hokim iyatlari tasarruf qiladi. Fond m ablag‘larini xarajatiga doir 
pul h ujjatlariga im zo chekish huquqi tegishli m oliya organining rahbari 
va bosh b u xgalteriga berilgan.
Z a x ir a fo n d i m a b la g ‘la rin i sa rfla sh . Zaxira fondi m ab lag iari: 
(a) 0 ‘zbekisto n R espublikasi V azirlar M ahkamasi qarori b o ‘yieha 
o ‘tkaziladigan 
u lu g ‘ 
olim lar, 
m utafakkirlar, 
sarkardalar, 
davlat 
va ja m o a t arboblarini yubileylari bilan; (b) sport-m adaniy ishlar, 
festivallar, um um davlat va m illiy bayram lam i; (d) epidem iyaga qarshi, 
cpizootiyaga qarshi tadbirlar va boshqalar; (e) tabiiy ofatlar asoratlarini 
tugatish b o ‘y ic h a ishlar; (f) budjetda k o 'z d a tutilgan rejali m ablag‘lami 
k o ‘paytirish; ham da (g) Q oraqalpog‘iston Respublikasi budjeti, viloyatlar 
va T o shkent shahri, tum anlar v a shaharlar budjetlarini tasdiqlangan 
param etrlarida k o ‘zda tutilm agan boshqa xarajatlarai k o ‘paytirish bilan 
bo g ‘liq b o ‘lgan xarajatlam i to i a s h uchun sarflanadi. B unda, fond 
hisobidan b o sh q a xarajatlarai m oliyalashtirish yuqorida keltirilgan a, b, 
d va e b an d lar b o ‘yieha m ablag‘larga talab bo ‘lm aganda va xarajatlar 
boTishi k u tilm agan hollardagina am alga oshiriladi.
Z axira fondi m ablag‘lari Q oraqalpog‘iston Respublikasi V azirlar 
kengashi raisini, viloyatlar va T oshkent shahar hokim larining qarori 
bilan Q o ra q alp o g ‘iston R espublikasi budjeti va tegishli m ahalliy budjet- 
lam ing jo riy budjet yili uchun belgilangan zaxira fondlari hajm i doirasida 
ajratiladi.
A gar Q oraq alp o g ‘iston R espublikasi kengashi, viloyatlar va 
T oshkent sh ah ar hokim iyatlari ularga berilgan huquqlarga muvofiq 
Q oraqalpog‘iston 
Respublikasi, 
viloyatlar 
va 
Toshkent 
shahar 
budjetlarining zaxira fondlari doirasida tegishli tum anlar va shaharlar 
m ahalliy b ud jetlam in g zaxira fondi hajm ini aniqlasa, u holda zaxira 
fondlam ing m ab lag ‘lari tum anlar va shaharlar hokim larining qarori 
bilan ajratiladi.
F o n d lam in g
reja 
belgilangan 
qoldiqlari 
boTganda 
fonddan 
ajratiladigan m a b la g ‘lar hajmi va ulam i aniq tadbirlarga (m aqsadlarga) 
y o ‘naltirish 
to ‘g ‘risidagi 
takliflar 
Q oraqalpog‘iston 
Respublikasi


Vazirlar kengashiga, viloyatlar va Toshkent s h a h a r hokim iyatlariga 
tegishincha Q oraqalpog‘iston Respublikasi M o liy a vaziri, viloyatlar va 
Toshkent shahar m oliya boshqarm alarining bo sh liq lari tom onidan budjet 
m ablag‘larini oluvchilarni tegishli hisob-kitoblari v a iltim oslari asosida 
kiritiladi. M oliya organining xulosasiz fon dd an m ab lag ‘lar ajratish 
to ‘g ‘risida qaror qabul qilinishiga y o ‘l q o ‘yilm aydi.
Q oraqalpog‘iston R espublikasi M oliya vazirligi, viloyatlar va 
Toshkent shahar m oliya boshqarmalari Q o ra q a lp o g ‘iston Respublikasi 
V azirlar kengashi, viloyatlar v a Toshkent sh ahar hokim iyatlari qarorlari 
asosida tegishli m ahalliy budjetlardan budjet m ablagM arini oluvchilarga 
qarorda ko‘rsatilgan fond m ablag‘lari sum m asini b elg ilan g an m aqsadlarga 
sarflash uchun o ‘tkazib beradi.
Z axira 
fondi 
m ab la g ‘la ri 
hisobi. Z axira fondi rejadagi m ablag‘lari 
hisobi Davlat budjeti darom adlari va xarajatlari tasnifining 216 b o ‘limi 
bo‘yicha olib boriladi.
Q oraqalpog‘iston 
Respublikasi 
V azirlar 
kengashi, 
viloyatlar 
va Toshkent shahar hokim iyatlari qarorlari b o ‘yicha q o‘shim cha 
xarajatlarga y o ‘naltirilgan fond m ablag‘lari hisob i m ab lag ‘lam i m aqsadli 
y o ‘naltirilishiga qarab D avlat budjeti darom adlari v a xarajatlari tasnifining 
216 b o ‘limi b o ‘yicha xarajatlam ing tegishli b o blari, paragraflari, tiplari, 
obyektlari va kichik obyektlarida olib boriladi.
B udjet yili davom ida foydalanilm agan za x ira fondining rejadagi 
m ablag‘lari yil tam om b o ‘lgandan so‘ng, o ‘zini m aq sadli tayinlanishini 
y o ‘qotadi, kelgusi budjet yiliga o ‘tkazilm aydi v a kclgusi yili ishlatilib 
boMmaydi.
Budjet 
m ablag‘larini 
oluvchilar 
F ond 
hisobidan 
ajratilgan 
m ablag‘lami m aqsadli tayinlanishi bo‘yicha sarflashlari kerak. K orxona 
va tashkilotlar, faoliyat xarakteridan q a t’iy n azar, bu djet mablagMarini 
oluvchilar uchun belgilangan m uddatlarda z a x ira fondi hisobidan 
ajratilgan m ablag‘larni sarflanishi to‘g ‘risid a teg ish li m oliya organiga 
hisobot topshiradi.
0 ‘zbekiston R espublikasi M oliya vazirligini b osh nazorat-taftish 
boshqarmasi va uning hududiy organlari har ch o rak d a ajratilgan fond 
m ablag‘larini m aqsadli sarflanishi ustidan tek sb iru v o ‘tkazadi.
89


A jratilgan fond m ablag‘larini m aqsadli sarflanmaganligi aniqlan- 
ganda 0 ‘zbek isto n Respublikasi M oliya vazirligini bosh nazorat- 
taftish boshqarm asi va uning hududiy organlari fond m ablag‘larini 
tegishli budjetga qaytarilishi va fond m ablag‘larini m aqsadga m uvofiq 
sarflanm asligiga y o ‘l q o ‘ygan m ansabdor shaxslam i harakatdagi 
qom m chilikka m u v o fiq javobgarlikka tortish b o ‘yicha chora-tadbirlam i 
k o ‘radi, kerak b o ‘lsa iekshiruv m ateriallam i tegishli huquqni m uhofaza 
qiluvchi o rg anlarga topshiradi.
4. B U D J E T L A R I J R O S I N A T IJ A L A R IN I A N IQ L A S H
B udjet y ilin in g oxirida, y a ’ni 31 dekabrda m oliya organlari budjet 
ijrosi to ‘g ‘risid a yillik buxgalteriya hisobotini tuzishga kirishadi. Budjet 
yili oxirida y illik buxgalteriya hisobotini tuzilishidan oldin m oliya 
organining b u xgalteriya xizm ati tom onidan barcha balans hisobotlaridagi 
m a’lu m otlam ing haqiqiyligi, budjet ssudalari b o 'y ich a va budjctlararo 
hisob-kitoblar ahvoli tekshiriladi. Boshqa budjetlar bilan hisob-kitoblar, 
shuningdek, olin g an va berilgan budjet ssudalari b o ‘yicha hisob-kitoblar 
yil oxirigacha tugallanishi kerak. Yangi yilga boshqa budjetlar bilan 
hisob-kitoblar, olingan va berilgan budjet ssudalari bo ‘yicha qoldiqlar 
qolm asligi kerak.
B udjet ijrosi to ‘g ‘risida yillik buxgalteriya hisobotini tuzishgacha 
m oliya organi tom onidan yillik buxgalteriya hisobotini tuzishga taalluqli 
bir qator tayyorgarlik tadbirlarini am alga oshiradi:
1) barcha b u d je t tashkilotlarini m azkur tashkilotning xarajatlar 
sm etalar ijrosi t o ‘g ‘risidagi yillik buxgalteriya hisobotlarini tuzish tartibi 
b o 'y ich a tegishli m aslahatlar va tushuntirishlar beradi;
2) budjet ssudalari b o ‘yicha va budjetlar o ‘rtasidagi o ‘zaro hisob- 
kitoblar b o ‘y ich a hisob-kitoblam ing holatini tekshiradi, shuningdek, bu 
hisob-kitoblam i jo riy yil ichida tugatish choralarini ko'radi;
3) aniqlanm ag an tushum lar sum m alarini hisobdan chiqaradi.
B udjet ijrosi jo riy buxgalteriya hisobining subschyotlarini yakun-
langunga qadar: budjet m ablag‘larini tasarru f qiluvchilar va bank 
m uassasalarining 
tekshirilgan 
hisobotlari 
asosida barcha 
budjet 
xarajatlarini 0 2 0-«B udjet xarajatlari» subschyoti debetiga; aniq-
90


ianmagan tushum lar sum m asining qoldiqlarini 040-«Budjet daro- 
m adlari» subschyoti kreditiga; yilning o x irig a um um davlat soliqlari 
va darom adlaridan m ahalliy budjetlarga ortiqch a qilingan ajratm alar 
sum malarini 040-«B udjet darom adlari» sub schyotidan 042-«Vaqtincha 
m ahalliy budjet darom adlariga o ‘tkazilgan sum m alar» subschyotining 
kreditiga o'tkaziladi.
Yuqorida keltirilgan xo‘jalik operatsiyalari Q oraqalpog‘iston R es- 
publikasi M oliya vazirligida va m ahalliy m o liy a organlarida tegishli 
buxgalteriya provodkalari bilan rasm iylashtiriladi.
Budjet mablagMarini bosh tasarru f q iluvchilam ing va bank 
m uassasalarining tekshirib qabul qilingan hisobotlari asosida barcha 
am alga oshirilgan kassa budjet xarajatlari sum m alariga m ahalliy m oliya 
organida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b et 0 2 0 - « B u d je t x a ra ja tla ri» su b s c h y o ti;
K red it 0 1 4 - « M a h a lliy b u d je tla m in g b u d je t m a b la g ‘lari b o ‘y ic h a b u d je t 
m ablagM ari o lu v c h ila m in g d e p o z it h is o b v a ra q la ri» s u b s c h y o ti;
K re d it 0 1 3 - « 0 ‘z b e k is to n
R e sp u b lik a si 
b a n k
m u a s s a s a la rid a g i 
k a p ita l 
q o ‘y ilm a la r va b o s h q a ta d b irla m i m o liy a la s h tiris h u c h u n b u d je t 
m ablagM ari h is o b v a ra g ‘i» s u b s c h y o ti.
Joriy yilning oxirigacha 041-«A niqlanm agan tushum lar» subschyo- 
tida aniqlanilm asdan qolingan va m azkur budjetning darom adiga 
o ‘tkazilgan sum m alarga mahalliy m oliya o rg an ida quyidagi buxgalteriya 
provodkasi tuziladi:
D e b et 041 - « A n iq la n m a g a n tu sh u m la r» s u b s c h y o ti;
K re d it 0 4 0 - « B u d je t d a ro m a d la ri» su b s c h y o ti.
Joriy yil oxiriga qilingan hisob-kitoblarga m uvofiq um um davlat 
soliqlari va darom adlaridan m ahalliy bu d jetlarg a ortiqcha qilingan 
ajratm alar sum m alari mazkur m ahalliy budjetning darom adlariga 
vaqtincha o ‘tkazilganda, bu vaqtincha m ah alliy budjet darom adlariga 
o ‘tkazilayotgan sum m alarga m ahalliy 
m o liy a organida quyidagi 
buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D e b e t 0 4 0 ■ « B u d je t d a ro m a d la ri» s u b s c h y o ti;
K re d it 0 4 2 - « V a q tin c h a m ah a lliy b u d je t d a r o m a d la r ig a o 'tk a z ilg a n s u m m a ­
lar» su b sch y o ti.
M ahalliy budjetlarda turuvchi budjet m a b la g ‘larini tasarruf q ilu v ­
chilam ing bank m uassasalaridagi talab q ilib olgunga qadar d ep o zit
91


hisobvaraqlarida y iln in g oxiriga b o ‘lgan budjct m ablag‘larining qoldiq 
sum m alari m ahalliy budjetlam ing «M ahalliy budjet m ablag‘lari depozit 
hisobvarag‘i» g a o ‘tkazilm aydi.
Bundan keyin m oliya organlari budjet ijrosini aniqlaydi. B u d je t 
ijro si d eb, jo r iy b u d je t yili m o b ay n id ag i k assa d a ro m a d la ri 
va x a r a ja tla r in in g b a r c h a tu r la r i tu sh u n ila d i. Budjetning kassa 
darom adlari u m um iy sum m asi joriy yil m obaynida, kelib tushish 
m anbalaridan q a t’iy nazar, barcha kirim lardan, shuningdek, boshqa 
budjetlardan olin gan m ablag‘lardan tashkil topadi. Budjetning kassa 
xarajatlarining u m um iy summasi joriy yil m obaynida, xarajatlam ing 
qaysi yo ‘nalishlar b o ‘yicha am alga oshirilganidan qat’iy nazar, am alga 
oshirilgan budjet xarajatlaridan, shuningdek, boshqa budjetlarga berilgan 
m ablag‘lardan tashkil topadi.
M oliya o rg an larid a joriy yilning dekabr oy ig a tegishli m cm orial- 
orderlam ing m a ’lum otlari ««Bosh-jum al» kitobi»ga (1-shakl) qayd 
qilib chiqiladi. «B osh-jum al» bo‘yicha d ekabr oyining aylanm a 
sum m alari aniqlanib chiqiladi va buxgaltcriya hisobi subschyotlarini 
yillik yakunlangunigacha bo ‘lgan qoldiq sum m alar aniqlanadi. Buning 
natijasida:

Yüklə 3,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   150




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin