Burun ve paranazal s nüsler



Yüklə 3,9 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/4
tarix25.01.2017
ölçüsü3,9 Mb.
#6418
1   2   3   4

 

 

 

Tedavi:  



 

Spontan kanamalar: 

 

 

Refleks yollar uyarma (Alna, enseye, göze buz koymak), kanamay 



durdurmak için A. Carotisi sk trmak   

 

Boyuna pozisyon vermek (Hastann kan aspire etmemesi için ba  öne 



e ilir). 

 

Büyük kanamalarda, hasta hastaneye sevk edilirken, hastann kan 



aspire etmemesi için, hasta bir yanna dönük, alttaki baca  kvrk, 

üstteki baca  uzatlm , gö sünün altndaki kolu arkaya çekilmi , 

üstte kalan kolu öne ileri uzatlm  olarak hastaneye sevk edilir  

 

H



2

O, H


2

O

2



’’lu pamuklar burun içine yerle tirilir.  

 

En iyisi vazokonstriktör ilaçlar tatbik edilmesi ve tamponlamadr 



(Merocell, ya l gaz  eritler)  

 

Koterizasyon, elektrokoter veya  imik koterizasyondur (%5-10 AgN0



3

 

incisi, Triklor asetik asit, Chromic acid) ( ekil 33). 



 

 

37 



 

            

 

 



ekil 33: Epistaksis ve AgN03 ile koterizasyon (Little Sahas kanamas 

görülüyor)  

 

 

 



Burun tamponlanmas: 

 

1)Anterior  tampon:  Önce,  daima  ön  tampon  yaplr.  Pomatlanm   uzun  gaz 

eritler, burun önünden ba layarak, önden arkaya ve a a dan yukar do ru 

yerle tirilir  (Akordeon  körü ü  gibi).  yi  konmu   bir  anterior  tamponla 

durdurulamayan  veya  kanama    bölgesine  ula lamayan  durumlarda 

(Deviasyon,  polip  v.s.)  anterior  ve  posterior  tampon  beraber  konulmaldr 

( ekil 34). 

 

 

ekil 34: Anterior nasal tampon 



 

 

2)Posterior tampon: Yukarda saylan endikasyonlar varsa, önce 

nazofarenkse posterior tampon yerle tirilir. Bunun için, sa  ve sol burun 

deliklerinden, birer nelaton sonda sokulur. Orofarenksten çkan uçlar, 

hastann a zndan d ar çekilir. Hazrlanan özel boyda (ceviz büyüklü ünde) 

Bellok ad verilen, vazelinle ya lanm  ve  ekillenmesi için dört iplikle 

ba lanarak yuvarlak yaplm  tamponun iki ipli i nelaton sondann a zdan 

çkan serbest uçlarna ba lanr. Nelaton sondalarnn burun önünden çkan 

serbest uçlar sol elle çekilirken sa  elin parmaklar ile de a zdan çkan 

nelaton sondasnn uçlarna ba lad mz yuvarlak bellok tampon, dil 

üzerinden kaydrlarak nazofarenkse yerle tirilir. Sa  ve sol burun 

deliklerinden çkan iplerin uçlar burun kolumellasn ve burun bölmesini 

38 

 


kesmemesi için kolumella üzerine konan küçük gazn üzerine dü ümlenerek 

tespit edilir. A z içinde  kalan di er iki uzun iplik flasterle yana a   tespit 

edilir. 

 

Burun tamponlamasnda dikkat edilecek hususlar: 



 

 

Burun tamponlar 24 veya 48 saat tutulur.  



 

Çok scak havalarda burun tamponlar 24 saat sonra çkarlr. 

Tamponlarn burun içinde uzun süre kalmas sonras toksik  ok 

sendromu geli ebilece i bilinmelidir. 

 

Tamponlarn septumu e memesi ve lükse etmemesi için her iki burun 



deli i mutlaka beraber tampone edilir. 

 

Tamponlama için en uygunu varsa 400411 numara Merocell® 



kullanmdr ( ekil 35) 

 

 



ekil 35: Merocell burun tamponu 

 

 



Burun kanamas durdurulduktan sonra tbbi tedavi (sebebe göre) 

eklenir.  

Mutlaka sedasyon sa lanr. 



Antibiyotikler (sulfonamidler)  

 

Sistemik 



 

Lokal (tampona sürülür.) 

Koagülanlar, Ca



++

, Vitamin C 

 

Tamponlamaya ra men burun kanamas durmazsa transfüzyonlar ve 



ligatür (A.Carotis Eksterna ligasyonu uygulanabilir). 

 

II) Genel Sebepler 



 

 

1)  nfeksiyon hastalklar: 



 

  Kzl 


  Kzamk 

  Difteri 

  Tifo da görülür.  

 

39 



 

  Bu enfeksiyonlar ile sklkla A. Sphenopalatina tarafndan damarlanan 

septum ön-alt bölgesi (Little sahas) kanamalar olu ur. 

 

 

2) Sistemik hastalklar 



 

  Hipertansiyon 

  Kalp hastalklar (mitral kapak hastal ),  

  Böbrek hastalklar (Bright grubu),  

  Karaci er hastalklar (Siroz): Bilhassa hipertansiyonda bol ve devaml 

spontan durmayan kanamalar olur.  

  Ekseriya gece parasempatik tonus artar, sempatik etki, 

vazokonstrüksiyonun kalkmasyla burun kanamas olur.  

 

Bu hadiselerde kanamann nedeninin bulunmas ve tedavisi gereklidir.  



 

 

3) Kan hastalklar:  



 

  Trombostopeni (esansiyel, sekonder lösemi, agranülositoz),  

  Hemofili vs. de semptomatikdir.  

  Yaygn mukoza kapiller kanamalardr. 

 

Tamponlama ve uzun süre tutmak gerekir. Zira çkarlnca yapt  tahri  ülseri 



yeniden kanar. Fibrin-gel (spongel, surgicel) gibi hemostatikler kullanlabilir. Taze ve 

konserve kan transfüzyonlar yaplr. 

 

4) Osler-Weber-Rendu hastal :  



 

Herediter kapiller telanjiektaziler de a z, burun, trakea mukozalarndan 

kanama olur. 

 

 



5) Gebellik, menstruel bozukluklar 

 

 



AKUT R N TLER 

 

Nezle (Coryza, Basit rinit, Common cold): 



 

 

Etyoloji:  



 

1. 


Bir virus, Coryzavirus olmas kuvvetle muhtemeldir. 

 

2. 



Burun mukozasnn direncini kran faktörler: 

 

 



So uk,  

 

Adenoid Vejetasyon,  



 

Septum Deviasyonu,  

 

Krut gibi teneffüsü zorla tran durumlar predispozan faktörlerdir. 



 

 

 



 

 

 



 

40 


 

 

Patoloji:  

 

Mukoza  altnda  vazodilatasyon-konjesyon,  epitel  altnda  hücre  infiltrasyonu, 



ödem, 

bezlerin 

seröz-mükopürülan 

hipersekresyonu, 

epitelde 

yer 


yer 

deskuamasyon olur. Patoloji %100 normale döner. 

 

Nezle  srasnda  buradaki  saprofit  ve  patojen  ajanlarda  artar.  Gram  (+) 



streptokoklarn  yannda,  komplike  vakalarda  hemolitik  streptokok,  pnömokok  ve 

stafilokoklar da bulunur. 

 

 

 



Klinik:   

 

 



Damlack infeksiyonu ile bula r. Kuluçka 1-2 gündür. 

 

Subfebril ate  



 

Burunda gerginlik, tkanma-aknt 

 

Aksrk 


 

Ba a rs, uykusuzluk, halsizlik 

 

Anosmi, tad alma bozuklu u (inspirasyonla hava burun arkasna 



geçemez). 

 

Tuba tkanmas, kulak çnlamas 



 

Nazolakrimal kanal tkanmas 

 

Alnda gerginlik ve a r  



 

Rinoskopi anteriorda ve endoskopide: Mukozalar  i , hiperemik, 

seröz-mukoid-mukopürülan sekresyon ( ekil 36) 

 

Farinks ve larinks muayenesinde: Mukoza ve lenfoid  reaksiyon 



de i iklikleri vardr. 

 

 



 

 

ekil 36: Akut rinitin endoskopik görünümü 



 

 

 



 

Ayrc te his: 

 

 

Nezle ve  konjunktivit ile ba layabilen infeksiyonlar:  



 

Çocuklarda : Bo maca, kzamk, pnömoni 

 

Eri kinlerde : Grip, pnömoni, kzl, tifo, ruam 



 

Difteri 


: Burun içinde membranlar; kültür (+) 

41 


 

 

 

 



Tedavi:  

 

 



Semptomatik tedavi yeterli olup ilaç tedavisinden önce scak gda 

alm, Ihlamur ve bol sv alm önerilir.  

 

  

Semptomatik ilaç tedavisi olarak; 



  Ephedrine'li damlalar 

 

Büyüklerde 



 Ephedrine HCl 

 

0.34 gr. 



Serum fizyolojik 

           30.0 gr. 

          3x3 qtts 

 

Çocuklarda 



 Ephedrin HCl 

 

0.15 gr. 



Serum fizyolojik 

           30.0 gr. 

                3x3 qtts 

  Antihistaminikler 

 

  Antipiretik-analjezikler: Aspirin, paracetamol. 



 

 

 



Hastalarn 2 gün kadar i ten istirahati ve toplu yerlere gitmemeleri 

sa lanmaldr. 



 

 

 

Allerjik rinit (saman nezlesi, bahar nezlesi):  



 

 

Kroniktir ve tamamyla geçmez. Astm, ürtiker vs. de vardr.  



 

Konkalar soluk, livid (kadavra rengi) görülür ( ekil 37).  

 

Burun içinde polipler sktr.  



 

Sekresyon serözdür ve mendili kirletmez. 

 

Etkenler: 



  Polen,  

  Hayvan tüyleri,  

  Tozlar,  

  Scak, so uk de i ikliklerine hassasiyet sonucu geli ir. 

 

  

 



 

ekil 37: Alerjik rinitte nazal mukozann görünümü 

42 

 


 

 

Süt çocuklarnda Gonoreik rinit: 

 

  Do um yolundan alnan gonokoklarla olur.  



  Ate , sktr 

  Bronkopnömoni (a zdan solunur),  

  Burundan koyu pürülan sekresyon, kabuklar vardr. 

  Kültür (+). 

 

Stafilokoksik nezle (bakteriyel rinit):  



 

  Kabuklar, koyu kanl-pürülan sekresyon, 

  Kültür (+) 

  15 günden büyük çocuklarda 

 

Konjenital sifiliz:  



 

  3 aylk çocuklarda.  

  Di er bulgularla te his konur. 

 

Burun difterisi:  



 

 

Anneden ba  klk sebebiyle ancak 6 aydan büyük çocuklarda görülür. 



 

Yabanc cisim:  

 

 

Çocuklarda  ve mental reterdasyonu olanlarda tek tarafl, bazen kötü kokulu 



burun aknts ile karakteristiktir 

 

 



 

KRON K R N T 

 

 

Sklkla e lik eden bir faktörle birliktedir. 



 

 

Etyoloji: 



 

1) Buruna ait sebepler:  

  Akut bir rinitin sk sk tekrarlamas, 

 

yile melerinin komplikasyonlar sebebiyle gecikmesi,  



  Adenoid vejetasyon,  

  Deviasyon gibi burun fizyolojisinde bozukluklar yapan patolojiler 

(silliyer epitelin fonksiyonunu yapamamas). 

 

2) Genel sebepler:  



  Romatizmal hastalk,  

  Diabet,  

  Karaci er hastalklar,  

  Lenfatik bünye. 

43 

 


 

 

 

3) Ortama ait sebepler: 

  Allerjik hastalklar. 

 

klim  artlar, 



  Ya anan yerdeki hava  artlar (tozlu, kuru, irritan maddeler vs.). 

 

 

Patoloji: 



 

 

 



Rinitlerin geli iminde iki safha vardr; Reversibl safha, basit rinitten 

hipertrofik rinitin sonlarna kadar olan dönemdir.  rreversibl safha (yerle en 

patoloji), hipertrofik rinitin son döneminden atrofik rinit olu uncaya kadar 

geçen son devredir. 

 

Buna göre rinit geli im a amalar; 



1)Basit –– Hipertrofik rinit 

2)Hiperplastik - Atrofik rinittir. 

 

1) Basit - Hipertrofik rinit   



  Siliyal epitelde deskuamasyon, süpürme, CHE tutma fonksiyonlarnn    

bozulmas. 

  Epitelde kuruyan sekresyon  kabuklanma 

  Submuköz dokuda gittikçe artan fibrozis olu umu,  

  Bezlerde atrofi   sekresyon azl  

 

 



 

2) Hiperplastik - Atrofik rinit 

 

 

Hiperplastik safhada, alt konka ba nda kuyru unda, choana ve 



vomerde, lokalize hiperplastik bölgeler (girintili çkntl, ahududu manzaral, 

a a  sarkan).  

 

 

 



Bu rinit formlarnn birbirinden ayrmnda incecik bir pamuk, portkotona sarlp 

ephedrine ve adrenalin solusyonu ile slatlr, alt konkada yatay bir çizgi çizilir. 

Beyazlk olu ursa (vazokonstriksiyon), henüz rinit reversibl dönemdedir. Burun 

damlalar kullanan  ahslar irreversibl dönemde ilaçtan yararlanmadklarn 

söylerler. 

 

 



Klinik: 

 

Kuruluk, kabuklanma, burun aknts azalr veya hiç olmaz. 



 

Ba a rs (hipertrofi   sinüslerin havalanmamas ) 

 

Burun tkankl  



 

Koku alma bozukluklar 



 

 

 



 

44 


 

 

Fizik muayene: 

 

 

 



Hipertrofik, pembe,  i  alt konkalar, kabuklar (krut) 

 

Deviasyon  



 

Çocuklarda adenoid vejetasyon 

 

 

 



Radyolojik:  

 

 



 

Sinüslerde havalanma kayb görülür (Sinüzit). 

 

 

Ayrc tan:  



 

 

Hiperplastik rinit,  



 

Angiom,  

 

Hemangiom gibi selim tümörler   



 

Allerjik rinitten ayrlmaldr. 

 

 

Tedavi: 



 

 

 

Medikal: 

 

 

Etyolojik faktörlerin kaldrlmas, sinüzit, atrofik rinit tedavisi. 



 

Kültür ve antibiogram (uygun antibiotikler için) 

 

Mukoza sekresyonunu arttrc, canlandrc ilaçlar 



 

 

Periferik vazodilatatörler: Niacin gurubu. 



 

Adrenalinli damla (geç vazodilatatör etki) 

 

Serum fizyolojik lavajlar 



 

Kabuklara kar  ya l damlalar 

 

Vazelinli pomadlar gazlarla buruna yerle tirilirse 



sekresyon artar ( Vaseline borique : Asid borique 1 gr + 

Vaseline 20 gr ) 

 

Vitaminler- A,B,C 



 

Antihistaminikler 

 

Submuköz fibroza kar  



 

Kortikosteroidler (Peroral) veya lokal injeksiyonlar, 

hipertrofik bölgelere 

 

 

 

 

Cerrahi: 



 

 

 



Konkalarn koterizasyonu (elektro koter) 

 

Konka ba  ve kuyruklardaki hiperplazik ksmlarn rezeksiyonu 



(Geni  rezeksiyonlar tavsiye edilmez). 

 

 



 

 

 



 

45 


 

Atrofik rinitler: 

 

  Seyrini takibeden bir kronik rinittir 



  Burun mukozas üzerinde kabuklar,  

  Titrek tüylü epitelde; siliyalarn kayb, metaplazi, submüköz fibrozis,   

  Bezlerde atrofi,  

  Kemikte dekalsifikasyon görülür 

  Burunun akmamas, ba a rs 

  Koku alma hissi tamamen kaybolur 

  Burunda kabuklanma, tkanklk ve ozena. 

  Burundan kötü koku yaylr. 



 

Ozena: 


 

  Sebebi bilinmemektedir.  

  Genellikle hasta genç kzdr ve bülu  ça nda ba layan hastalk menopoza 

do ru hafifler  

  Kaltsaldr 

  Bölgeseldir 

  Baz rklarda (Polonya musevileri, Balkanlar, Do u Anadolu,  srail,  Do u 

Asya) sktr    

  Kötü hijyen  artlarnda sktr 

  Geli mi  ülkelerde azdr ( ekil 38). 



 

 

 

 

Ozena geli imiyle ili kili teoriler:    



 

1. 


nfeksiyon: Bilhassa Coccobacillus fetidus (diplokok) ve Löwenberg 

basili üzerinde durulur. Bunlar beraberce koku ve atrofiye yol açarlar. 

2. 

Hormonal: Östrogenler vazodilatatör etkilidir (Gebelik ve 



menstruasyonda burun kanamalar), Androgenler 

vazokonstriktördürler. Bunlarda denge bozuklu u olu mu tur. Kronik 

rinitte de bu denge bozuklu u önemlidir.  

3. 


Tropho-neurotik teori: Burun damarlar sphenopalatine gangliondan 

gelen otonom sinirlerin etkisi altndadr. Bu ganglionda travma, tahribat 

v.s. ile sempatik tonus artar. 

4. 


Travma: Burun içinde uygun olmayan cerrahi müdahaleler, tümör 

rezeksiyonlar, burun travmalar v.s. 

5. 

Anatomik: Geni  burunlarda kuruluk ortaya çkar 



 

 

46 



 

 

 

ekil 38: Ozena 



 

 

Tedavi:  



 

 

A) Medikal:   

 

1.  Burun içi hijyeni: Kabuklarn temizlenmesi.  



2.  Ya l damlalarla yumu atma ve bir enjektör ile serum  

3.  Fizyolojik lavajlar ile kabuklarn hergün temizlenmesi. 

4.  Antibiotikler: Streptomycin 5 gün/ay, ancak antibiyograma göre 

ba lanmaldr. 

5.  17-ketosteroid dozaj ve gere ine göre östrogen verilmesi, östrojenli 

pomatlar. 

6.  Sempatik felci: Stellar ganglion blokaj(Novacain ile) 

7.  Periferik vazodilatatörler 

8.  Travma ve cerrahiden saknma. 

 

 



B)Cerrahi:  

 

 



Burun içi geni li ini daraltc (normalde ön rinoskopide konkann 1/4'ü 

görülür) ve sekresyonu arttrc yakla mlar uygulanr. 

 

1.  Burun zeminine kemik, kkrdak, acrylic vs. mukoza altna yerle tirilir. 



2.  Parotis kanaln buruna çevirmek  

3.  Vestibulum orisi buruna birle tirmek (tükürük sevki-Jesheck)  

4.  Sulcus gingivo labialisten burun içine fistül yaparak burun içine tükürük 

sevk etmek. 

 

 

Alerjik rinit: 



 

Etyoloji: 

 

  Gdalar: Erken çocuklukta en sktr.  



  Balk, yumurta, kahve, limon, portakal v.s. 

  Ev tozlar. 

  Epiderm döküntüleri, kllar, kürk, hayvan döküntüleri  

  Polenler 

47 

 


  Kömür tozlar, kükürt duman, benzin, ya lar 

  Bakteriler: Stafilakok, streptokok, pnömokok. 

  laçlar: Salisilatlar, sulfonamidler, iyot, kinin, aminopyrine 

 

 

Hazrlayc, kolayla trc faktörler: 



 

  Heredite 

  Endokrin faktörler: Gebelik, menopoz, menstruasyon 

  Psi ik 

  Mevsim, meteorolojik de i iklikler 

  Paranazal infeksiyonlar 

  Entoksikasyonlar, beslenme 

 

Patoloji: 



 

  Vazodilatasyon, hiperemi, ödem. 

  Bezlerde seromüsinöz sekresyon art  

  Submukozada eosinofilik infiltrasyon ve mononükleer hücre art  

  Epitelde kalnla ma, hiperplazi  Polipoid dejenerasyon.  

  Periostta ba  doku infiltrasyonu, kemikte osteoblastik (bazen osteolitik) 

de i meler. 

 

Klinik: 



 

 

Genel: 


 

 

-Asteni, yorgunluk, bitkinlik. 



 

 

- tahszlk. 



 

 

Lokal: 


 

 

-Burun tkankl , seröz  müköz aknt (mendilde iz brakmaz). 

 

 

-Aksrk 



 

 

-Koku hissi azalr, kaybolur. 



 

 

-Kulak tkankl  hissi. 



 

Bulgular: 

 

  Mukoza hafif ödemli, soluk eflatun-mavi, bakteriyel infeksiyon varsa 



krmz.( ekil 39) 

  Burun akntsnda eosinofiller. 

                 

 

 



                  ekil 39: Allerjik rinitte  klinik bulgular 

 

48 



 

Tedavi: 

1. 


Alerjenin eliminasyonu 

2. 


Antialerjikler 

3. 


Adrenaline  % 0,1 sol. 

4. 


Ephedrine  % 0,5- 1cc. 

5. 


Atropin 

6. 


Sedatifler, barbitüratlar 

7. 


Desensitizasyon 

 

 

Alerjik sinüzit: 

 

 



Daha nadirdir. Uzun süren nazal alerjilerin komplikasyonudur. 

 

 



Klinik: 

 

  natç ba a rlar 

  Polip te ekkülü (ethmoidal sinüs   maksiller ve frontal) (  ekil 40-41) 

 

 



Tan:   

 

  Sinüslerde genel mukoza kalnla mas tam kapanklk; sv seviyeleri; 



lokalize  i meler. 

  Transilluminasyon 

  ntrasinüzal sv tetkikleri 

 

 



Tedavi: 

 

 



  Allerjik rinitle ayndr.  

  Sinüs lavaj: %1 Ephedrine ile displasman 

  Polipler     : Cerrahi + lokal ve genel antiallerjik tedavi 

 

 



 

 

 



ekil 40: Nazal Polip S: septum, P: polip, ok: sfenoid sinüs ostiumu 

49 


 

 

 

ekil 41: Sol ortameadaki nazal polip 



 

 

 



Akut sinüzit: 

 

 

Etyoloji: 



 

  Rinojen faktörler: Basit rinit; grip, kzamk, kzl, tifo, pnömoni rinitleri 

(Bütün sinüzitlerde) 

  Odontojen faktörler: Üst di lerde periapikal abse ve iltihaplar (sadece 

maksiller sinüzitte). 

  Etkenler ajanlar: Streptokok (hemolitik), Stafilokok, Hemofilus 

influenzae, viruslar  

  Giri  yolu: Hiatuslar 

 

 

 



 

Kolayla trc faktörler:  

 

  Buruna ait patoloji: Rinitler, deviasyon, polip, vs. 



  Scak, kuru hava 

  rritan gazlar, tozlar 

  So uk 

 

 



Patoloji:  

 

 



 

 

Akut rinitde oldu u gibidir. 



 

 

Klinik: 



 

 

  Ba a rs: Her sinüs enfeksiyonuna e lik eder. Yalnz  a rnn yeri 



de i iktir. 

 

Maksiler sinüzitte, üst çene, arka di ler hizas ve yanak tek 



tarafl, Sinüs d  duvarlar boyunca basmakla hasiyet (Maksiller-

Frontal). 

 

Frontal sinüzitte, sinüs hizas ve ka larn altnda, sabah 



ba layp ö lene do ru  artar, Sinüs d  duvarlar boyunca 

basmakla hasiyet (Maksiller-Frontal). 

50 

 


 

Ethmoid sinüzitte, Burun kökü üzerine basmakla hassasiyet,  

 

Ate , halsizlik, i tahszlk 



 

Post nazal aknt, farinjit, larinjit (bo az a rs, ses kskl , vs.)  

 

Gastrit 


 

Koku alma bozuklu u 

 

 

Fizik muayene: 



 

 

Anterior rinoskopide pürülan aknt, burun mukozalarnda  i lik  



 

Endoskopik bakda burun içi ve mealarda pürülan aknt, hiatuslar 

civar krmz ve  i  görülür ( ekil 42). 

 

Transilluminasyon ile sinüsler görüntülenir. 



 

 

 



 

 

 



ekil 42 : Akut sinüzitteki sol ortameadaki pürülan aknt endoskopik 

görünümü 

 

 

 



 

Radyolojik tan: 

 

 

Konvansiyonel grafiler (Ön-arka ve yan, aerasyonda azalma) ( ekil 



43, 44, 45) 

 

Paranazal sinüslerin koronal ve aksial planda çekilen bilgisayarl 



tomografisi ( ekil 46) 

 

Magnetik rezonans görüntüleme 



 

 

 



51 

 


 

 

ekil 43: Akut Maksiller Sinüzitde Waters grafisi 



 

 

 



 

ekil 44: Caldwell grafisinde fronta sinüsteki sv seviyesi 

 

 

 



ekil 45: Akut sinüzitteki hava sv seviyesindeki filmin çekim açsna ba l de i im 

oklar ile gösterildi 

 

52 


 

 

 

 



    

 

 



ekil 46: Aksiyal PNSBT görünümü 

 

 



Tedavi: 

 

 



 

A) Genel Tedbirler: 

 

1.  Yatak istirahati (ate li devrelerde) 



2.  Antibiotikler 

3.  Antipiretik analjezikler 

4.  Farenjit ve solunum yollar infeksiyonlarnn tedavisi 

   


 

  

B) Lokal tedavi:  



 

 

 



Amaç sinüslerin havalandrlmas ve akntnn azaltlmas. 

 

  Ephedrine %2 solüsyon 2-3 kez/gün nazal kaviteye uygulanr 



  Lokal scak pansumanlar,  

 

nfraruj ( Arka ethmoid-sfenoid sinüsleri ilgilendiriyorsa, yatar 



vaziyette ba  a a  sarktlr ve dekonjestan burun damlas 

damlatlp 3-5 dakika beklenir). 

 

leri derecede a rl frontal sinüsitlerde, d ardan (frontal sinüs ön 



duvar) trokarla delinir ve 24-48 saatli ine tüp yerinde braklr. 

  Maksiller sinüs Ponksiyonu veya Maksiller sinüs lavaj 

 

Maksillar sinüs Ponksiyonunda: % 0.2 Pantocaine+%0.1 Ephedrin 



solüsyonu emdirilmi  pamuklar, alt konkann altna yerle tirilerek, 

topikal anestezi yaplr. Alt konkann altndan, sinüs trokar ile 

sinüse girilip, trokarn iç mandreni çekilir, d taki trokar içinden, 

serum fizyolojik ile lavaj yaplarak, maksiller sinüs ykanr. Sinüs 

trokar, gümü  trakea kanülü gibi iç ve d  iki ksmdan 

olu ur.Yarm ay  eklindedir.Trokar, alt konkann altndan 

sokuldu unda, maksiller sinüse uygun girecek  ekildedir. 

 

 

 

 

 

53 


 

Kronik sinüzit: 

 

Etyoloji: 

 

  Etken ajanlar Stafilokok, Streptokok, Pnömokok, Hemofilus influenza 



  Ataklarla, uzun seyreden, akut sinüzit. 

  Septum deviasyonu, konka hipertrofisi, polipler, v.s. 

  Adenoid vejetasyon, nazofarenjit 

 

 



Patoloji: 

 

  Mukozada: 



 

Titrek tüylerin kayb 

 

 

 



 

 

Yass epitel hücre metaplazisi,  



 

 

 



 

 

Mukozada  kalnla ma. 



 

 

  Submukozada:   



Ödem 

 

 



 

 

 



Mononükleer hücre infiltrasyonu  

 

 



 

 

 



Fibrözis 

 

 



 

 

 



Mukoza tazyiki, atrofisi ve ülserasyonlar 

 

 



  Periostta: 

 

Kalnla ma 



 

 

  Kemikte:  



 

Osteolitik veya osteoblastik de i iklikler. 

 

 

Klinik: 



 

  Kronik burun tkankl , mukoid veya pürülan aknt  

  Kronik ba  a rlar, lokal (sinüse göre) a rlar ve hassasiyet, 

  Akut hecmelerde, ate  ve genel durum bozuklu u meydana gelir. 



 

 

 

 

Te his: 



 

  Radyolojik (  ekil 47,48) 

  Transillüminasyon 

  Sinüs ponksiyonlar ve likidlerin bakteriolojik, sitolojik tetkiki 

 

54 


 

 

 

 



ekil 47: Maksiler sinüsteki mukozal kalnla ma (ok) 

 

 



 

ekil 48: Her iki maksiler sinüste, sol etmoid ve sol hipoplazik frontal sinüsteki 

mukozal kalnla ma 

 

 



Tedavi: 

 

 



Cerrahi 

 

 



Tedavi amaçlar 

 

1)A r, burun tkankl  ve akntlarn giderilmesi 



 

2)Komplikasyonlara yakla m 

 

 

Lokal anestezi ile; Alt meatusda geni  bir pencere açlr (Antrostomi 



veya Nasoantral pencere).   

 

 



Lokal veya genel anestezi altnda (Caldwell-Luc) ameliyat uygulanr.  

   


Fossa canina'dan girilerek maksiller ve ethmoid sinüslerdeki tüm 

iltihapl hasta dokular kaldrlr. Alt meaya geni  bir pencere açlr ve 

drenaj sa lanr. Ancak bu yakla mda alt meaya açlan nazo-antral 

pencerenin maksiller sinüs içindeki silyer haraketlerin orta meaya 

oldu unun görülmesi üzerine tedavide yararsz oldu u görülmü  ve 

55 


 

güncelli ini yitirip yerini Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisine 

terk etmi tir ( ekil 49). 

 

 

 



 

 

 



ekil 49: Caldwell-Luc Operasyonu 

 

 



 

Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESS): 

 

Obstrüksiyon nedeni ile kapanm  olan orta meay açmak, sinüslerin 



ve nazal drenajn yeniden sa lamas için yaplan endoskopik bir 

cerrahi giri imdir. Optikler, Mikro punch’’lar ve görüntüleme sistemi 

kullanlarak uygulanr. Unsinat proçes kaldrlr, hiatus semilunariste 

maksiller sinüsün do al ostiumu açlr. Fontal, Maksiller sinüs drenaj 

sa lanr. Ayn zamanda ön-arka ethmoid hücreler ile sphenoid 

sinüslerde açlarak mevcut polibe yaplar ve enfeksiyon odaklar 

temizlenir, orta meann  drenaj sa lanr.   

 

 



FESS'de iki tip cerrahi yakla m vardr. 

 

1.  Messenklinger Tekni i: Önden-arkaya do ru, Paranazal 



sinüslerin temizlenmesi ve maksiller sinüsün do al ostiumunun  

açlmas.  

 

2.  Wigand Tekni i: Arkadan öne do ru, sinüslerin temizlenmesi 



ve maksiller sinüsün do al ostiumunun açlmasdr.  

 

 



 

Frontal trapenasyon: Ka  kemeri iç kenarndan girilir. 

 

 

Ethmoidal yakla m:  



  ntranazal 

  Transantral 

  Orbita iç kantus'undan girilerek temizlenir. 

 

 



 

56 


 

 

Sinüzitlerin Komplikasyonlar: 



 

 

1)Osteomyelit (Frontal ve maksiller) 



 

 

2)Kafa içi komplikasyonlar: 



  Sinüs cavernosus trombozu 

  Beyin abseleri 

  Menenjit 

 

 



 

 

3)Orbita komplikasyonlar: 



  Retro-bulber nevrit 

  Orbital sellülit ( ekil 50 ) 

  Orbital abse ( ekil 51) 

  Papillit,  juksta-bulber bölge iltihab 

 

 

 



 

ekil 50: Orbital ödem-sellülit 

 

 

 



 

 

ekil 51: Orbital apse 



 

 

57 



 

 

 

4)Fokal infeksiyon   



  Poliartrit 

  Glomerulonefrit 

 

 

 



 

 

5)Desendan  



  Farenjit 

  Larenjit 

  Trakeit  

  Bron it 

  Pnömoni 

  Gastrit 

  Özefajit 

 

 



 

 

6) Psikozlar 



 

 

 



 

Burun bo lu u tümörleri: 

 

 

Selim Tümörler: 



 

1.  Fibrom:  

 Spontal kanama yapabilirler. 

 

 



 

Tedavi: Geni  rezeksiyon 

 

2.  Angiom, Fibroangiom: 



 

  Tek tarafl, pediküllü,  

  Septumun Kisselbach bölgesine tutunmu tur  

  Kanama yapar, burun tkankl  olabilir  

  Genç kzlarda sktr, 

  Gebelik, menstrüasyonda büyür. 

 

3.  Kondrom:  



 

  Nadir görülür 

  Septum orta ve alt bölgesinde yerle ir. 

 

 



4.  Osteom:  

 

  Daha sk görülür 



  Kemik septumda (vomer, ethmoidin lamina perpendicularisi), maksiller 

ve bilhassa frontal sinüslerde görülür ( ekil 52,53,54). 

  Ba a rlar ve sekonder sinüzite yol açar 

  Burun tkankl  yapar. 

  Tedavisi Eksternal yolla (tercihan) geni  rezeksiyon 

58 


 

 

 

ekil 52: Caldwell grafisinde sa  frontal sinüsteki osteom 



 

 

 



ekil 53: Caldwell grafisinde sol etmoid sinüsteki osteom 

 

 



ekil 54: Yan grafide sfenoid sinüsteki osteom 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

59 



 

5.  Papillom:  

 

  Ekseriya tüberküloz, sifiliz lezyonlar üzerinde geli ir.  



  Bazen tek ba nada olabilir.  

  Larinks, farinks, papillomlarndan inokülasyon veya virüsler sorumlu 

tutulmaktadr 

  Kanama veya obstrüksiyon yapabilirler 

  Tedavi, elektrokoterizasyondur. 

 

 



6.  Retansiyon kistleri: 

 

  Özellikle maksiler sinüslerde görülür 



  Sklkla semptomatik bulgu vermezler ( ekil 55, 56, 57). 

 

 

 

 

 

ekil 55: Waters grafisinde sol maksiler sinüsteki polip veya retansiyon kisti (ok) 

 

 

 



 

ekil 56: Caldwell grafisinde sa  frontal sinüsteki retansiyon kisti (ok) 

 

60 


 

 

 

ekil 57: Aksiyal BT’’de sa  maksiler sinüsteki retansiyon kisti veya polip 

 

7.  Mukoseller: 



 

  Enflamasyon, deskuamasyon ve sekresyon ürünlerinin retansiyonu ile 

olu an salg kistleridir, 

  Sklkla frontal sinüs yerle imlidir, 

  Etraf kemik dokuda erezyon yapabilir ( ekil 58, 59, 60, 61). 

 

 

 

ekil 58: Caldwell grafisinde sol frontal sinüsteki mukosele ba l düzensizlik  

 

 

 



 

ekil 59: aksiyal BT’’de sa  frontal sinüsteki mukoselin arka duvarda olu turdu u 

deossifikasyon 

 

61 


 

 

 

ekil 60: Koronal BT’’de frontoetmoid mukosel görülüyor 

 

 

 

ekil 61: Frontal sinüs mukoselinin ön duvardaki destrüksiyonu (oklar) 



 

 

 

 

8.  Dermoid kistler: 

 

 

Sklkla nazofrontal açda geli irler ( ekil 62) 



 

 

62 


 

 

 

 

 

ekil 62: Dermoid kist 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9.  Dental kistler ( ekil 63): 



 

      


 

 

ekil 63: Nazoalveolar kist 



 

 

 

 

 

 

 

63 


 

10. Kolesteatoma ( ekil 64): 

 

 

 

 

ekil 64 A’’da caldwell grafisindeki ve B’’de koronal BT’’deki  

Frontal  kemikteki kolesteatoma  

 

11. Eozinofilik granüloma: 



 

 

12. Fibröz displaziler ( ekil 65, 66, 67, 68): 



 

 

 



ekil 65: Caldwell grafisinde sol frontal bölgede litik ve blastik alanlarn görüldü ü 

fibröz displazi (oklar) 

64 

 


 

 

ekil 66: Sol frontal ve zigomatik kemikler bölgesinde fibröz displazi 



 

 

 



 

ekil 67: Koronal BT’’de sol frontal ve zigomatik kemiklerde fibröz displazi 

 

 

65 



 

 

 

ekil 68: Koronal BT’’de sol frontal ve etmoid kemiklerde fibröz displazi 



 

Habis Tümörler: 

 

 

1.  Sarkomlar: Fibrosarkom > Lenfosarkom 



 

2.  Karsinomlar:  

  Yass epitel hücreli karsinom ( ekil 69, 70, 71) 

  Adeno karsinom 

  Silendrom 

  Nöro-karsinom (olfactorius neuro-epitelinden) 

  Metastatik tümörler 

 

 



 

 

Klinik:  



 

Burun aknts (müköz, mükopürülan, özellikle sarkomlarda 

epistaksis) 

 

Tkanklk,  



 

Koku alma bozuklu u 

 

Kötü koku 



 

Kulak belirtileri 

 

A rlar 


 

Orbita sorunlar 

 

Nazofarinks patolojileri 



 

Kafa içi yaknmalar görülür. 

 

 

 



66 

 


 

 

ekil 69: Anterior etmoid kaynakl yass epitel hücreli karsinom  



 

 

 



ekil 70: Waters grafisinde sa  etmoid ve maksiler sinüste görülen, sa  lamina 

papriseay destrükte etmi  ve orbitaya yaylm  yass epitel hücreli karsinom  

 

 

 



 

 

 



ekil 71: Aksiyal(A) ve koronal(B) planl BT’’de sol maksiler sinüs duvarlarn 

destrükte eden etmoidlere, orbitaya, yana a ve infratemporal fossaya uzanan yass 

epitel hücreli karsinom 

 

 



 

67 


 

 

Ohngren  Hatt:  Paranazal  tümörlerin  anatomik  yerle iminin  tanmlamasnda 

kullanlr.  Gözün  medial  kantusundan  mandibula  açsna  çekilen  ve  maksiller 

antrumu  antero-inferior  ve  postero-superior  ksmlara  ayran  hayali  bir  çizgidir.  Bu 

çizginin  önünde  kalan  tümörler  daha  benign  arkasndakiler  daha  malign 

karekterdedir ( ekil 72).  

 

 

ekil 72: Ohngren hatt 



 

 

Nazofarenks tümörleri: 



 

 

I) Selim Tümörler: 



 

 

Nazal fibroid (Nasofarenjial anjiofibrom- Juvenil anjiofibrom): 

 

  Vücudun ba ka yerinde görülmeyen bir tümördür. 



  %100'e yakn erkeklerde. 

  Daima prepüberte devresinden önce ba lar, pubertede geli ir ve 

büyür.  

  Hasta ya arsa püberte tamamlannca yava  yava  regresyona u rar. 

  Kapsüllüdür 

  Ceviz veya elma büyüklü ünde olabilir 

  Son derece serttir 

  Selim olmasna ra men etrafn tahrip ederek kafa  içine girerek ölüme 

neden olur 

  Çok  iddetli burun kanamalar vardr. 

  Sklkla tek tarafldr 

  Rekürrens görülebilir 

  Damarlarn media tabakalar, düz kaslardan yoksundur veya adacklar 

eklinde da lm lardr. Dolays ile damarlarn vazokonstrüksiyon 

kabiliyeti yoktur. 

  Burun tkankl   rinit ve sinüzit hali pürülan burun aknts.  

  Nazofarinksten, fossa orbitalise girerek, bulbus oculi'nin sa a-  sola 

deplasman ile hipertelorizm meydana getirir. 

  Kafa tabannda, sellay iterek hipofizi destrükte edebilir ( ekil 73, 74). 

 

68 



 

 

Etyoloji:  

 

1.  Embryonal kartilajinöz artklarn nazofarinksde kalmas ve  



pübertede  vücudun geli mesine paralel olarak geli mesi. 

2.  Adenoid vejetasyonu olan çocuklarda, sk sk rinofarenjit meydana 

gelir. Bu nazofarinks periostunu devaml irrite eder ve periostal 

proliferasyona sebep olur 

3.  Hormonal teori: Östrojen fazlal  ve androjenlerde azlk, 

azoospermi vs. bulunur. Ya  ilerledikçe (20 ya nda), bu 

bozukluklar normale dönmektedir ve buna ba l hastalk skl nda 

azalma oldu u dü ünülmektedir. 

 

 

 



 

ekil 73: Lateral grafide nazofarenks kaynakl anjiofibromun posterior 

antral duvarda olu turdu u bombele me 

 

 



 

 

ekil 74: Anjiografide anjiofibromun damarlanmas  



 

69 


 

 

 

 



 

 

 



Tedavi:  

 

 



 

Bu amaçla tümöre bir çok yakla m uygulanm ; 

 

  Tümörün vaskülarizasyonu azaltmak için röntgen  nlar 



kullanlm , 

  Elektrokoterizasyon uygulanm , 

  Hipertrofik sklerozon injeksiyonlar denemi  bir sonuç 

alnamam tr. 

 

 

 



Cerrahi:  

 

Preoperatif A. Carotis Eksternadan girilerek anjiografik gözlem 



altnda tümörü besleyen damarn embolizasyonu ve takip eden 

günlerde lateral rinotomi veya uygun bir yakla mla tümörün total 

olarak çkarlmasdr.  

 

 



 

II) Habis tümörler: 

 

  KBB tümörlerinin %4-6'sn te kil eder 



  Erkek / Kadn: 2/1 sklkta görülür 

  Her ya ta olabilir. En sk, 40-50 ya lardadr 

  Sklkla iki gruba ayrlr; 

  Mezan imal: Fibro > retotel > lenfo-sarkom > rhabdomyosarkom 

  Epitelyal: Yass epitel hücreli %67 > Adenokarsinom ( en sk 

nonkeratinize andiferansiye karsinom görülür). 

 

 

 



 

Semptomlar: 

 

  Rinorhea: Hafif kanl intermitten hafif epistaksis 



  Burun tkankl  

  Orta kulak semptomlar olan a r ve i itme kayb 

 

iddetli a rlar (trigeminus basks) 



  Rinolali (geç dönemde) 

  Servikal lenfadenopati 

  Foramen lacerumdan, ksa sürede kafa içine geçer ve sfenoid sinüs, 

sinüs cavernosus hatta sella türsika yaylm olur. Trigeminus ve di er 

sinirlere kafa içi ve d nda basnç yapar.  

 

 



Metaztazlar:  

 

  Lenfojen (yakn): Retrofaringeal lenf bezleri, parafaringeal bezler 



(retromandibuler) 

  Hematojen (uzak):  skelet, karaci er, akci er, dalak (%8 vakada). 

70 

 


 

 

Te his:  



 

  Rinoskopi posterior, endoskopik bak ( ekil 75) 

  Biopsi 

  Radyolojik, bilgisayarl tomografik tetkik yaplabilir. 

 

                        



 

 

 



ekil 75: Nazofarenks karsinomun endoskopik muayenesi 

 

 



 

Tedavi: 


  

  Geç semptom verdi inden prognoz kötüdür 

  Be  yllk sa  kalm süresi %15 kadardr 

  Cerrahi tedavi pek ba arl olamamaktadr 

  Sklkla tedavi radyokemoterapi  eklinde yaplr. 

 

 



     

Burun ve paranazal sinüslerin muayenesi: 



 

 

Burun d  yapsnn muayenesi: 



 

 

 



Burun Srtnn Muayenesi: 

nspeksiyon ve palpasyon ile yaplr. Gerekirse nazal kemi in ön 

arka ve yan radyolojik tetkiki ile burun srtnn ve os nazalenin 

bütünlü ü hakknda bilgi edinilir ( ekil 76). 

 

 

 



Burun Cildi: 

Görüntüsü (Cildin ya l olup olmad , cildin ince, kaln, kepekli, 

damarl v.s. olu u). 

 

71 



 

 

 

ekil 76: Wegener granülomatozda burundaki de i ilikler 



 

 

 



Kemik yaplar: 

 

Os Nazalenin yaps (kemerli, çökük, simetrik - asimetrik v.s.) olup 



olmad  (  ekil 77). 

 

 



 

ekil 77: Nazal kemikte görülen bu krkta palpasyonla krepitasyon 

alnabilir  

 

Kkrdak Yaplar: 



 

  Alar ve üst lateral kartilajlarn yaps, 

  Kolumella, Simetrik olup olmad , cildinin veya anatomik 

yapsnn kaln ve ince olu u 

  Burun kanatlar, simetrik olup olmad  çok geni , çok dar 

olu u, alar kartilajlarn durumu v.s. gibi. 

 

 

Burun bo luklarnn muayenesi: 



 

  Burun kanatlarnn giri i 

  Burun içinin rengi 

72 


 

  Burun aknts varsa akntnn  ekli, krut, kanama ve kanama oda  olup-

olmad  

  Septumun görüntüsü (Düz olmas veya epim, kret, deviasyon varl ),  

  polip, konka hipertrofisi, konka bullosa, paradoks konka, koanal polip, 

adenoid vejetasyon varl ,  

  mealar ve konkalar gözlenir ve de erlendirilir. 

 

Burun ve burun bo luklarnn muayenesi için kullanlan araçlar: 



 

Aln aynas, klar aynas, so uk  k kayna : 

  

Hasta muayenesinde, kulak, burun, bo az gibi anatomik bo luklar  k 



dü ürerek aydnlatmak ve bu bo luklar görünür hale getirmek için 

kullanlr. 

  

Aln aynas, ba a taklan  erit bir kaskla bu  erit kaskn ucundaki ortas 



delik, konkav bir aynadan ibarettir. I k kayna  hekimin kar snda, 

hastann arkasndadr. Aln aynas ba a taklp tesbit edildikten sonra 

ayna bir gözün önüne getirilir ve di er göz kapatlr. Ayna elle sa a sola 

oynatlarak aynann deli inden yansyan   n kar daki anatomik 

bo lu a dü mesi sa lanr. I k kar daki objeyi aydnlattktan sonra her 

iki göz açlr ve binoküler görü  sa lanr. Bu muayenede hekim ba n 

oynatrsa  k görüntüsü kaybolur. Hasta ve hekim yerlerinde sabit 

durmaldrlar ( ekil 78).  



                   

 

                           ekil 78: KBB aln aynas 

 

Klar aynas, aln aynasndan fark aynann ucundaki küçük ampulden 



aynann konveks yüzüne dü en  k yansyarak, kar sndaki objeyi ve 

anatomik bo lu u aydnlatr. I k kayna  ve ayna hekimin ba ndaki 

kaskn ön ksmna tespit edilmi tir. Hekim ba n her yöne serbestçe 

hareket ettirebilir ( ekil 79). 



                                    

73 


 

                                    

 

 

                                             ekil 79: KBB Klar aynas 

 

Burun spekülumu (küçük çocuklar ve büyükler için): 



 

Burun spekulumu küçük çocuklar ve eri kinler için küçük ve büyük a zl 

olarak yaplm tr. Rinoskopi anterior muayenesinde kullanlr. Rinoskopi 

anterior ile burun bo luklarnn 1/3 ön ksm görülür. ( ekil 80) 

 

                                         



 

                                    ekil 80: Burun spekülumu 

 

Bayonet penset: 



 

Kulak, burun, bo az muayene ve pansumanlarnda bu anatomik 

bo luklarn pansuman ayn zamanda mevcut kurut ve yabanc cisimlerin 

temizlenmesi  için  kullanlr.( ekil 81) 

 

                      



 

                            ekil 81: Bayonet penset 

74 

 


 

 

Portkoton: 



  

Sapl,ucu pamuk sarlmas için çentikli, 15 - 20 cm uzunlu unda metal 

çubuktur. 

 

 



 

 

Pamuk: 



  

Burun içi temizli inde veya bayonet pensete sarlarak, burun içinin 

temizli inde; kabuklanmalarn alnmas, burun akntlarnn temizlenmesi, 

kanama odaklarnn tampone edilmesi, nitrat darjan solüsyonu ile 

kanama odaklarnn koterize edilmesi, efedrin solusyonlar, ya l 

pomatlarn, kimyasal maddelerin burun içine sürülmesi ve her türlü burun 

içi müdahalelerinde yardmc enstrüman olarak kullanlr.  

 

 

Dil basaca : 



 

Dil basacaklar bazen bütünüyle metal bazen de ortas deliklidir. Delikli 

olanlar dilin üzerine baslnca dil yüzeyine de en ksmn azaltmak ve 

ö ürme refleksini ortadan kaldrmak için delikli olarak yaplm tr( ekil 

81)  

 

                                                       



 

                                                   ekil 81: Dil basaca  (abeslang) 

 

 



 

Nazofarenks aynas: 

 

Larenks aynasna göre küçüktür. 



 

 

Nazofarenks aynas sap: 



  

Nazofarenks aynas sap, ayn zamanda larenks aynasnn da ta yc 

sap olarak kullanlr. 

 

 

spirto oca , gliserinli veya sabunlu sv solusyonlar: 



 

nspiryum ve ekspiryumda bu ulanmay önlemek amac ile ispirto oca  

alevi, gliserinli veya sabunlu sv solüsyonlar kullanlr. 

 

 

 

75 


 

 

Gazl bez: 

 

Gazl bez ve gazl bezden yaplan  erit  eklinde burun tamponlar 



 ya 1 cm eninde  eritler veya 5 x 5 cm eninde kareler veya küçük fitiller 

eklinde hazrlanr. E er  eritler  eklinde hazrlanrsa kuru veya ya l 

olarak hazrlanr. Ya l olan  eritler vazelin veya furasin ile ya landrlm  

olup, anterior epistaksisler için kullanlr. 

 

Burun muayenesi yöntemleri: 



 

 

Rinoskopi Anterior: 



 

Rinoskopi Anterior ile burun içinin 1/3 ön ksm görülür. Burada alt konka 

ve orta  konkann görüntüsü ile septum nasi izlenir. Burun içinde mevcut 

sekresyon, kurut, septum deviasyonu, konka hipertrofisi, konka bullosa, 

nazal polip, burun yabanc cisimleri, rinit, ozena, kanama oda , septum 

perforasyonu, septum kolumella patalojileri izlenir. ( ekil 82)  

 

                                                



 

                                        ekil 82: Anterior rinoskopide nazal polip 

 

 

Rinoskopi Posterior ( ndirekt Nazofarengoskopi): 



 

 

 

Gerekli olan araçlar: 

  Aln aynas veya Klar aynas  

  Scak veya so uk  k kayna  

  spirto oca   

  Nelaton sonda 

  Nazofarenks aynas  

  Dil Basaca   



 

 

 

Endoskopi (Fleksibl ve Rigid ), Direkt Nazofarengoskopi: 

 

Burun içi, nazofarenks, orofarenks ve hipofarenksin görüntülenmesinde 



kullanlr. Rijit ve fleksibl olmak üzere iki çe idi vardr.  

 

 



 

 

 



 

76 


 

 

Transilluminasyon: 

 

Kuvvetli bir cep feneri veya  k kayna n karanlk bir odada, orbita iç 



kantuslarna veya a z içine tutarak maksiller, frontal ve ethmoid sinüsler 

hakknda kabaca bilgi sahibi olunabilir (Sinüslerde  sv seviyesi v.s. 

tetkiki için). Günümüzde pek kullanlmamaktadr. 

 

 



 

 

 



Burun ve paranazal sinüs hastalklarnda kullanlan  ilaçlara örnekler: 

 

Antibiyotikler: 



 

  Yüksek doz Amoksisilin 

  Ku ak oral Sefalosporinler (Sefuroksim, Sefprozil, Lorakarbef) 

  Beta-Laktamaz  nhibitörü + geni  spektrumlu Penisilinler 

(Amoksisilin +  Klavulonik asit, Ampisilin + Sulbaktam) 

  Ku ak oral Sefalosporinler (Sefiksim) 

  Makrolidler (Eritromisin, Azitromisin, Klaritromisin) 

  Kinolonlar (Ofloksasin, Siprofloksasin) 

  Metronidazol, Ornidazol (yukardaki ilaçlarla kombine) 

  Klindamisin 



 

 Antihistaminikler: 

 

Sekresyonlar koyula trarak hastal n rezolüsyonunu geciktirir. 



 

 Nonsteroid antienflamatuar ilaçlar: 

 

Dekonjestanlar: 



 

  Sistemik dekonjestanlar (tablet /  urup) 

  Lokal dekonjestanlar (sprey) (3-5 gün) 

 

Burun enfeksiyonlar tedavisinde özellikle sinüzitte tedavide izlenmesi gereken 



a amalar a a da özetlenmi tir: 

 

  Antibiyotik tedavisi en az 14 gün kullanlmaldr 



  Hastalar 6 hafta sonra kontrole ça rlr 

  6 haftalk tedavi sonucunda, hastann  ikayetlerinde düzelme olursa,                     

 

hastaya önerilerle bulunulur 



  Ancak hastann  ikayetleri devam ediyorsa, Paranazal Sinüs BT istenir.  

  BT’’de, ameliyat gerektiren (FESS gibi) bir patoloji varsa, koronal planda 

BT’’nin yannda, paranazal sinüslerin aksiyal planda CBT’’si de istenerek, 

yaplacak ameliyatta paranazal sinüsler. kom u  anatomik yaplar ve 

malformasyonlar hakknda bilgi sahibi olunur.  

 

 

 



77 

 


Örnek Reçete: 

 

1.  Sefuroksim aksetil 

 

Eri kin: 500 mg tb 



 

D: II (iki)B S: 2x1 (10 gün) 

 

Çocuk: 125 mg süsp. 



 

D: II(iki)B  S: 2x1 ölçek (10 gün) (0-6 ya ) 

 

 

 



    2x2 ölçek (10 gün) (6-12 ya ) 

2.  Pseudoefedrin 

 

Eri kin: tb (60 mg) veya SR kapsül (120 mg) 



 

D: I(bir)B  S: 3x1 (tb), 2x1 (SR kapsül) 

 

Çocuk:  urup 



 

D: I(bir)B  S: 3x1/2 ölçek (0-6 ya ) 

 

 

 



    3x1 ölçek (6-12 ya ) 

3.  Nonsteroid Antienflamatuar:  

 

Parasetamol 



 

 

4.  Oksimetazolin / Ksilometazolin burun damlas 



 

Eri kin: 

 

D: I(bir)B  S: 3x5’’er damla her iki burun deli ine (5 gün) 



 

Çocuk: pediatrik damla 

 

D: I(bir)B  S: 3x5’’er damla her iki burun deli ine (5 gün) 



 

 

Burun ve paranazal sinüslerin görüntüleme yöntemleri: 



 

 

Konvansiyonel grafiler: 



 

  Ön-arka ve yan Waters Grafi:  

 

 

 



 

Maksiller sinüsleri gösterir



 

  Caldwell Grafi: 

 

 

 



 

 

 



Frontal ve Ethmoid sinüsleri gösterir ( ekil 83)

 

78 


 

 

 

ekil 83: A: Waters grafisi B: Caldwell grafisi 



 

  Town Grafi: 

 

 

 



 

Petroz kemikleri görüntülemede yararli olur. 

 

 

Tomografi:  



 

  Paranazal Sinüslerin Koronal Planda BT’’si: ( ekil 84) 

                           

 

                ekil 84: Koronal planda çekilen tomografi 



 

 

Paranazal sinüslerin standart BT yöntemidir. Sinüslerin kafa 



 

taban ve orbita ile olan ili kisini ayrntl olarak gösterir. 

 

  Paranazal sinüslerin Aksiyal Planda BT’’si: 



 

  Kranial BT:   

 

 

Enfeksiyöz veya cerrahi komplikasyon varl n ara trmada 



kullanlr. 

 

  Sella BT: 



 

 

Hipofiz tümörü  üphesinde veya sfenoid sinüse yaplacak 



 

cerrahi giri imlere hazrlk amacyla kullanlr. 

 

79 


 

  Rinore BT: 

 

 



 

 

Travmatik bos fistüllerinin tans için kullanlr



 

  NazofarenksBT: 

 

 

Nazofarenksin benign ve malign tümörlerinin yaygnl n 



 

de erlendirmek amacyla kullanlr. 

 

 

 



 

Magnetik rezonans görüntüleme: 

 

  Sella MR: 



 

 

Hipofiz tümörlerinin de erlendirilmesi için kullanlr. 



 

  Nazofarenks MR: ( ekil 85) 

 

 

                       



 

 

ekil 85: Sfenoid mukoseli gösteren nazofarenks MR 



 

 

 



 

Nazofarenksin benign ve malign tümörlerini BT’’den daha iyi 

 

 

 



gösterir. 

 

  Orbita MR:  

 

 

Orbital komplikasyon durumunda (enfeksiyöz veya cerrahi), 



 

patolojinin yaygnl n de erlendirmek amacyla kullanlr. 

 

  Boyun MR: 



 

 

Farenks tümörlerinde, hastal n yaygnl n göstermek ve  



 

boyun lenf nodu metastazlarnn varl n ara trmak amacyla 



 

kullanlr. 



80 

 

Document Outline

  • BURUN VE PARANAZAL SİNÜSLERİN EMBRİYOLOJİSİ:
  • A - SOLUNUM HAVASININ ŞARTLANDIRILMASI
    • B - BURUN SOLUNUM HAVASI YOLU
    • 2-OLFAKSİYON
  • Şekil 23: Septum Perforasyonu
  • Şekil 25: Septum Deviasyonu (Endoskopik görünümü)
  • Burun dış yapısının muayenesi:

Yüklə 3,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin