Buxgalteriya hisobi tizimining holati va uning faoliyatini
Yüklə 412,13 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 ǀ ISSUE 2 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 813 kerak. MUHOKAMA Buxgalteriya hisobini hozirgi zamon talabi darajasida tashkil etish quyidagi kompleks tadbirlar bilan ta’minlanadi: 1.Buxgalteriya hisobini qonuniy tartibga solish va uning me’yoriy bazasini shakllantirish; 2.Uslubiy ta’minot (yo’riqnomalar uslubiy ko’rsatmalar, sharxlar) bilan; 3.Kadrlarni tayyorlash va qayta tayyorlash bilan; 4.Xalqaro professional tashkilotlar bilan hamkorlik qilish yo’li bilan; 5.Hisobni boshqarish tizimini qaytadan tashkil etish yo’li bilan. Buxgalteriya hisobi xo‘jalik faoliyati jarayonlari, aktivlar, ularning manbalari va oxirgi moliyaviy natijalarni aks ettirishni makon va zamonda, dialektik harakatda amalga oshiradi. Aynan shunday yondashish buxgalteriya hisobining metodini ifodalaydi. Buxgalteriya hisobining metodining mohiyati unda qo‘llaniladigan usullarda yorqin namoyon bo'ladi. Buxgalteriya hisobi tizimi faoliyatini baholash xususida to'xtalar ekanmiz, bozor munosabatlariga asoslangan iqtisodiyotga o‘tish xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy hisobotlarini xolis tekshiruvdan o‘tkazish, ularning realligini ekspert qilish , shu asosda moliyaviy hisobotga xolis xulosa berish, shuningdek mavjud xato va kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha kasbiy maslahatlarni berish, hisob-kitoblarni tiklash va yuritib berish, biznes reja va soliq deklaratsiyalarini tuzib berishdan iborot maxsus «audit» deb atalmish faoliyat turini vujudga kelishiga asos solganligini alohida ta'kidlash kerak. «Audit- bu mustaqil malakali mutaxassislar tomonidan korxonaning moliyaviy hisobotini yoki u bilan bog‘liq moliyaviy axborotni, bu hisobot yoki axborotning qonun va boshqa normativ hujjatlarga muvofiqlik darajasi to‘g‘risida xulosa chiqarish maqsadida tadqiq etilishi», deb ta’kidlaydi professor M.M. To‘laxo‘jayeva. «Audit ( auditing) –bu dahlsiz kompetent xodim tomonidan axborotlarni belgilangan mezonlarga mosligini aniqlash va xolisona xulosa berishi maqsadida xo‘jalik tizimi to‘g‘risidagi axborotlarni to‘plash va baholash jarayoni”. NATIJA Auditning mohiyati – bozor iqtisodiyoti sharoitida uning obyektiv iqtisodiy taraqqiyot qonunlari, kategoriyalari, xalqaro hamjamiyatda tan olingan hamda ayrim olingan bir konkret mamlakatda amal qilayotgan me’yoriy hujjatlarning talablariga mos tekshiruv obyektida uning barcha faoliyatlari raqamlar yordamida ifodalangan, maxsus tizim asosida xulosa va takliflar berishdan iborat», deb yozadi professor N.Sanayev.Professor X.N.Musayev auditning mohiyatini quyidagicha e’tirof etgan: |