Buxoro davlat tibbiyot instituti xirurgik stomatologiya kafedrasi

Mahalliy noin’ektsion og’riqsizlantirish. 
Noin‘ektsion usullarga shilliq qavatni turli kimyoviy  moddalar bilan applikaqiya va surtmalar quyish, xloretil 
bilan muzlatish usullari kiradi. Birinchi bo`lib aplikatsion usul 1879 y. V.K.Anrep qo`llagan. U og‘iz bo`shlig‘i 
shilliq  qavatda  kokain  og‘riqsizlantiruvchi  ta`sir  ko`rsatishini  isbotlagan.  Hozirgi  kunda  anesteziya  uchun  bir 
necha  moddalar  birgalikda  qo`llaniladi,  chunki  bunda  doimiyrost  va  chuqurroq  effektga  erishiladi.  Bo`lar 
quyidagilar: 
1.  Dikain 1 gr q anestezin 1 gr q etil spirti 85%  10 gr q narkoz uchun efir 10 ml. 
2.  I.A.Borman birikmasi (1950) – dikain 0,5 gr; 30% etil spirti 10 g. 
3.  P.K.Guzenko birikmasi anestezin 2 gr q shaftoli moyi 8 gr. 
4.  Piromikain mazi. 
5.  10% lidokain aerozoli. 

---

Kattalarda  dikain  eritmasini  qo`llash  3%  bo`lishi,  bolalarda  2%  dan  oshmasligi  kerak.  Kokain  eritmasi  3-5% 
kontsentratsiyada yukori bo`lishi kerak. Og‘iz bo`shlig‘i shilliq qavati aplikatsion anesteziya uchun zamonaviy 
anestetiklar  qo`llash  mumkin:  aneqitebs,  aneqogel  (Voco,  Germaniya),  topigel  (Triger,  AQSH),  ksilogel‘, 
ksilonorgel‘,  ksilonorsprey  va  b.  Ularning  ko`pchiligi  bakteriostid  va  xushbo`y  ta`m  xususiyatiga  ega. 
Jarohatlanmagan  teri  orqali  o`zida  lidokain  va  prilokain  aralashmasini  tutgan  krem  va  nakleyka  ko`rinishida 
ishlab  chiqarilgan  EMLA  yuza  anestetikdan  bolalarda  va  kattalarda  o`tkaziladigan  orperatsiya  yoki 
in‘ektsiyadan oldin foydalanilsa, effektiv og‘riqsizlantirishni ta`minlaydi.  
Applikatsion og‘riqsizlantirishni qo`llashga ko`rsatmalar: 
1.  Nevrostenik odamlarda va  bolalarda burun bo`shlig‘i yoki og‘iz shilliq pardasi og‘riqsizlantiruvchi vositalarni 
qo`llashni o`ziga xosligi 
2.  SHilliq qavat yuza joylashgan yangi hosilani olib tashlash 
3.  Qimirlab turgan tishlarni (parodontoz) olishda 
4.  Bolalarda sut tishlarni olish 
5.  Jag‘ sinishida shinirlashdan oldin 
6.  SHilliq qavatdan biopsiya olishda 
7.  Aql tishi chiqishi qiyinlashganda kapyushonni olishda. 
8.  SHilliq qavat ta`sirchanligini kamaytirish uchun 
Xloretil  bilan  muzlatishga  ko`rsatma  bo`lib,  yuza  joylashgan  abstsesslarni  ochish  hisoblanadi.  Bunda  xirurg 
xloretil bilan muzlatishni davomiyligi juda qisqa (20-40 sek) davom etishini nazarda tutishi lozim.