304
texnologiyalarning, texnik vositalarning, jumladan, zamonaviy kompyuterlarning
o‘rni beqiyosdir.
Zamonaviy axborot texnologiyalari yordamida dars jarayonini tashkil
etishda o‘qituvchi dastlab:
singari omillarni aniqlab olishi lozim bo‘ladi.
Hozirgi kunda maktab ta’limi jarayonida yangi innovatsion zamonaviy
axborot texnologiyalaridan foydalanish va uni o‘quv jarayonida qo‘llashga
bo‘lgan, qiziqishga bo‘lgan e’tibor
kundan-kunga kuchayib bormoqda, bunday
bo‘lishining sabablaridan biri, shu vaqtgacha an’anaviy ta’limda maktab
o‘quvchilari faqat tayyor bilimlarni egallashga o‘rgatilgan bo‘lsa, yangi
innovatsion zamonaviy axborot texnologiyalarida ularni egallayotgan bilimlarini
o‘zlari qidirib topishlariga, mustaqil o‘rganib, tahlil qilishlariga, hatto xulosalarni
ham o‘zlari keltirib chiqarishlariga o‘rgatadi. O‘qituvchi
bu jarayonda shaxsni
rivojlanishi, shakllanishi, bilim olishi va tarbiyalanishiga sharoit yaratadi va shu
bilan bir qatorda boshqaruvchilik, yo‘naltiruvchilik funktsiyasini bajaradi.
O‘qituvchi dars jarayonini tashkil etar ekan, aynan darsning shakli,
metodi
va vositalari ta’lim jarayonining muvaffaqiyatli ta’minlanishiga olib keladi. Shular
yordami bilangina o‘quv predmetining mavzusi borasidagi nazariy bilimlar
o‘quvchilarga uzatiladi, o‘quvchilar tomonidan esa ushbu bilimlar qabul qilinadi.
Dars mashg‘uloti uchun eng maqbul deb topilgan shakl, metod va vositalarning
belgilanishi ta’lim jarayonining qariyb 90 foizlik muvaffaqiyatini kafolatlaydi.
305
Yangi, zamonaviy pedagogik texnologiyalarning asosiy mohiyati aynan mana shu
bosqichda ochib beriladi. O‘quvchilarni ijodiy izlanish, faollik,
erkin fikr
yuritishga yo‘naltiruvchi ta’lim shakli, metod va vositalarning to‘g‘ri tanlanishi
dars jarayonini samarali, qiziqarli, bahs-munozaralarga boy bo‘lishi, ijodiy
tortishuvlarning yuzaga kelishiga turtki bo‘ladi. Mana shu holatdagina o‘quvchilar
tashabbusni o‘z qo‘llariga oladilar, o‘qituvchining
zimmasida esa ularning
faoliyatini ma’lim yo‘nalishga solib yuborish, umumiy faoliyatni nazorat qila
olish, murakkab vaziyatlarda yo‘l-yo‘riq ko‘rsatish, maslahatlar berish hamda ular
faoliyatini baholash kabi vazifalar qoladi.
Zamonaviy ta’limni tashkil etishga qo‘yiladigan muhim talablardan biri
ortiqcha ruhiy va jismoniy kuch sarf etmay, qisqa vaqt ichida yuksak natijalarga
erishishdir.
Boshlang‘ich ta’limda matematika darslari
sifat va samaradorligini
oshirishda axborot texnologiyalaridan foydalanish katta ahamiyatga ega. Xususan,
matematika darslarida “Multimediali dars”lardan foydalanish boshlang‘ich ta’lim
dars jarayonida sifat va samaradorlikni oshirish imkonini beradi. Bu jarayonda
o‘qituvchi:
Matematika fanlarini o‘qitishda yangi texnik vositalar, shu jumladan,
kompyuter va boshqa axborot texnologiyalarining jadal kirib kelayotgan hozirgi
davrida fanlararo uzviylikni ta’minlash maqsadida informatika yutuqlaridan
foydalanish dolzarb masalalardan biridir. Keyingi o‘n
yillikda matematika fanini
o‘qitishda kompyuterlardan foydalanish bir necha asosiy yo‘nalishlarda olib
borildi. Bularga kompyuter yordamida bilimni baholash, turli tipdagi o‘rgatuvchi
dasturlarni ishlab chiqish va rivojlantirish, bilishga oid matematikaviy o‘yinlarni
Dostları ilə paylaş: