C h e t e L m u s I q a t a r I x I

Shubert qo‘shiqlarida vocal lirikasi asosiy o ‘rin egallaydi, ularda
she’riyat va musiqaning uyg4nlashuviga yangi romantik munosabat o ‘z
aksini topdi, unda so ‘z “kuylaydi”, ohang esa “gapiradi”.
Shubert kuychan, qo6shiqona ohanglami deklamatsiyali, nutq
intonatsiyalari bilan nozik tarzda birlashtirib, XIX asr musiqasida asosiy
o ‘rinni egallagan ifodaviy vocal melodikasining yangi turini yaratdi.
Vokal melodikasining ushbu turi musiqaning cholg‘u sohasini
qamrab olib, kelajakda Shuman, Brams vocal lirikasida, Shopen ijodida
yangidan o bzgarishlar bilan rivojlandi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Shubrt qo‘shiqlarida vocal metodikasi matnning turli burilishlariga,
uning xususiyatlarini bobrttirgan holda moslasha olish xususiyatlariga
ega. Badiiy tavsifning qudratli omili bo‘lgan va uningsiz badiiy
yaxlitlikning o ‘zi mavjudligi mumkin bo‘lmagan
jo^rlikfakkompanimenOning ham ahamiyati kattadir.
Shubert vokal asarlarining musiqiy shakli musiqiy-shoirona
obrazning xarakteri va harakatidan kelib chiqadi. U kuplet shakliga
murojaat qiladi. Shubert tomonidan topilgan vocal melodikasi,
fortepiano partiyasi, qo‘shiq janrlari va shakliarining tamoyillari kelajak
rivojlanishga asos soldi va vocal lirikasining butun kelajak
evolyutsiyasiga turtki boMdi.
Gyote she’rlariga yozilgan qo‘shiqlar
Gyote she’rlariga yozilgan o ‘n oltita qo‘shiq to4plamiga “Urchiq
yonidagi Gretxen”, kiDala atirguli”, “0 4rmon shohi”, kfcCho‘pon arzi”
kabi ommalashib ketgan qo‘shiqlar kirgan.
Shubert va Gyotening iCDala atirguli” qo‘shig‘i xalq qolshig‘i sifatida
qabul qilinadi. Gyote she’rining o ‘zida nozik istehzo yashiringan boMib,