partlamaları zamanı sidik qarın boşluğuna axdığına görə peritonit
inkişaf edir.
Çanağın qapalı sınıqları zamanı düz bağırsağın zədələnmələri nadir
hallarda baş verir, lakin sümük qırıntıları yerlərini xeyli dəyişməklə
müşayiət edəm büzdümün və ya oma sümüyünün sınıqları zamanı
baş verə bilər. Düzgün diaqnostika üçün düz bağırsağın barmaqla
müayinəsi aparılmalıdır.
Müalicə. Çanağın sınıqları zamanı qəzaya uğramışı bərk xərəkdə
uzadırlar. Ayaqları diz və çanaq –bud oynaqlarında büküb azacıq
aralayırlar ( qurbağa vəziyyəti ). Bükülmüş diz oynaqlarının altına bərk
yastıq qoyulur. Şoka qarşı tədbirlər görürlər. Qalça sümüyünün
sınıqları zamanı xəstəni 2 – 3 həftə yastı taxtası olan çarpayıda
uzandırırlar. Çanağın zədələnmış tərəfinə uyğun olan ayaq şinin üstünə
qoyulur. Baldırın üstünə 2 – 3 kq ağırlıqla yapışan plastırlı dartma tətbiq
edirlər. Sümük qırıntıları yerdəyişməsi olmadan çanaq halqası
sümüklərinin sınıqları zamanı da həmin müalicə aparılır, lakin yataq
rejiminin müddəti 3 – 4 həftəyə qədər uzadılır. Sümük qırıntıları yerini
dəyişən sınıqlar zamanı 7 – 8 kq ağırlıqla qamış sümüyünün
qabarıqlarından skelet dartması tətbiq edirlər. Ayaqları bir qədər aralı
vəziyyətdə şinin üstünə qoyurlar. Çanağın altına tor yelləncək keçirilər.
Yelləncəyin sərbəst uclarında olan qaytanın hər birindən 5 – 6 kq
ağırlıq asırlar. Sınığın ağırlığından və sümük qırıntılarının yerdəyişmə
ölçüsündən asılı olaraq dartmanı 10 – 30 gün və daha çox davam
etdirirlər. Müalicə gimnastikası təyin edilir, kəskin əlamətlər keçəndən
sonra isə massaj. Qarın boşluğu orqanları zədələndikdə, sidik kisəsi
və sidik kanalı partladıqda cərrahi əməliyyat aparılır.
