Chirchik, Uzbekistan 1312 International Conference Maktab o„quvchilarining o„qishi uchun ijobiy motivatsiya, maktabga ijobiy
munosabati, bilim qiziqishlarini saqlab qolishilarini o„qituvchilar ta‟minlashi
kerak. Maktabni yoqtirmaydigan va o„rganishni istamaydigan o„quvchini
muvaffaqiyatli deb atash mumkin emas. O„quvchi va o„qituvchi o„rtasidagi ijobiy
munosabatlar - agar o„quvchi o„qituvchini hurmat qilmasa yoki qo„rqsa va
o„qituvchi o„quvchini tushunmasa va qabul qilmasa, bu holat hech qanday
muvaffaqiyatga olib kelmaydi. Sinfdoshlari bilan ijobiy munosabatlar - yaxshi
jismoniy va ruhiy salomatlik; o„zini yetarli darajada ijobiy baholash, o„quvchining
o„zi-o„zini muvaffaqiyatli his qilishi kerak [1;2].
“O„quvchining muvaffaqiyati nimada” mavzusidagi o„rta maktab
o„quvchilari o„rtasida o„tkazilgan so„rovnoma natijalari shuni ko„rsatmoqdaki
o„ziga ishongan, yaxshi ko„rsatkichlarga ega, o„qituvchilarga bo„lgan ishonchni
kuchaytiradi, o„qituvchilar bilan o„zaro tushunadigan, sinfda mashhur, axloqiy
jihatdan barqaror odam va yaxshi, mas‟uliyatli, intizomli o„qiydi, do„stona,
mehnatsevarlikni
o„rganadi.
Muvaffaqiyatli
o„quvchi
bo„lish
uchun
o„qutuvchilarga quyidagilar kerak: ilm olishga qodir va o„qishdan zavq oladigan
o„quvchilar. O„qituvchi aniq maqsadga ega bo„lishi va unga qanday erishishni
bilishi kerak [1;2].
O„ziga ishongan o„quvchilar - ular o„z-o„zini rivojlantirishni boshqarish
imkoniyatiga ega bo„lishi, tartibli bo„lishi, vaqtni qadrlay olishi, mehnatsevarligi,
qobiliyatlarini rivojlantirib borishlari, olimpiadalar va musobaqalarda qatnashishi
va g„olib bo„lishi, insho va tezislar yozishi, loyihalar ishlab chiqishi, internet bilan
ishlash imkoniyatlarini o„zlashtirgan bo'lishlari kerak. Muvaffaqiyatli o„quvchini
tarbiylash uchun muvaffaqiyatli o„qituvchiga nima kerak va u buni amalga
oshirishi uchun o„quvchilarning o„quv jarayoni va sinfdan tashqari ishlarini aniq
boshqarishi, mavzuni bilishi, o„quvchilarning xulq-atvoriga chiday olishi, ularni
boshqarishi, g„azablanmasligi, o„quvchilar u rejalashtirgan ishni bajarishlarini
kutishi, o„quvchilar bilan iliq, insoniy muloqotni afzal bilib muomalada bo„lishi
kerak [1;2].
Shu bilan birga o„quvchining shaxsiyatiga e„tiborli bo„lishi, uning individual
rivojlanishini, doimiy kuzatib borishi kerak. O„qituvchi yangi zamonaviy
texnologiyalardan foydalana olishi, turli usullardan foydalangan holda
o„quvchilarga fanning sir-asrorlarini tushuntirishi, uyga berilgan vazifalarni
doimiy so„rab borishi davomida o„quvchilarni doimiy nazorat ostiga olishi kerak.
Bugungi kunda maktabdagi o„qituvchi murabbiy bo„lib, u o„quvchining
faoliyatini boshqaradi, kerak bo„lganda unga yordam beradi va o„zini o„zi harakat
qila oladigan joyda qoldiradi. Muvaffaqiyatli o„qituvchi - predmetni va psixologik-
pedagogik bilimlarni chuqur egallagan; yuqori professional fazilatlarga ega;
o„quvchilarga o„z-o„zini anglash yo„lini topishda, mustaqil, ijodkor va o„ziga