Chirchik, Uzbekistan 1310 International Conference muvaffaqiyatli o‘qituvchi – muvaffaqiyatli o‘quvchi tamoyilida bilimning o‘rni

Chirchik, Uzbekistan 1313 International Conference 
ishongan insonlar bo„lishida yordam berishga qodir. Muvaffaqiyatli ijodiy 
o„qituvchi ma‟lum ko„nikmalarga ega bo„lishi kerak [1;2]. 
Ta„lim muassasasining yuqori sinf o„quvchilari o„rtasida o„qituvchining 
muvaffaqiyati qanday namoyon bo'ladi mavzusidagi so„rov natijalari shuni 
ko„rsatmoqdaki, darslarda o„quvchilarning qiziqish qobiliyatlari; yuqori darajadagi 
shaxsiy javobgarlik; boshqa o„qituvchilar faniga qiziqish va hurmat; o„z-o„zini 
bilishi va anglashi; o„zini rivojlantirishga intilishi; o„ziga va boshqalarga nisbatan 
talabchanlik; o„ziga xoslik, topqirlik, ko„p qirralilik; xushmuomalalik kabi 
xislstlarni o„zida mujassamlashtirgan bo„lishi, bu o„quvchilarning muvaffaqiyatli 
ekanliklaridan dalolat beradi. Muvaffaqiyatli o„qituvchi - bu umuminsoniy 
qadriyatlarning, ongli axloqiy pozitsiyaning tashuvchisi bo„lgan ma‟lum ijtimoiy 
qabul qilingan xulq-atvoriga ega bo„lgan shaxs [1;2]. 
O„qituvchi insonparvar shaxs bo„lishi kerak, u rahm-shafqat, mehr-oqibat, 
rahmdillik qobiliyati, yordam berishga tayyorlik, bag„rikenglik, xayrihohlik, 
tinchlikka intilish, tabiiy va ijtimoiy soha bilan o„zaro munosabatlarni bog„lovchi 
bo„lishi kerak. Muvaffaqiyat tasodif emas, balki ijobiy fikrlash uslubi, har 
tomonlama yaxshi ta‟lim, optimistik hayot tarzi, insonning erishishga bo„lgan 
kuchli istagi tufayli shakllangan ijobiy hayotiy tajribaning takroriy tasdiqlangan 
namunasidir. Ularni zabt etishga qaratilgan ma‟lum balandliklar va qaytarib 
bo„lmaydigan faoliyat. Hozirgi vaqtda ijodkorlik va ijodiy faoliyat insonning 
qiymatini belgilaydi, shuning uchun ijodiy shaxsni shakllantirish bugungi kunda 
nafaqat nazariy, balki amaliy ma‟noga ega bo„ladi. Maktab bu jarayonning muhim 
elementidir. 
Zamonaviy maktabning asosiy vazifalari o„quv jarayonining barcha 
ishtirokchilarining qobiliyatini ochib berishdir, o„quvchi, fan o„qituvchisi, sinf 
rahbari, ota-ona, jamiyatimizning modernizatsiyasi va innovatsion rivojlanishi 
sharoitida shaxsning eng muhim xususiyatlari tashabbuskorlik, ijodiy fikrlash va 
nostandart yechimlarni topish qobiliyati, kasb yo„lini tanlash qobiliyati, hayot 
davomida o„rganish va muvaffaqiyatli bo„lishga tayyorlikdir. Pedagogik jihatdan 
“muvaffaqiyat” ta„lim va tarbiya jarayonida muvaffaqiyatga erishgan shaxsga xos 
sifat sifatida talqin etiladi. Bu bolaning maktabdagi muvaffaqiyati va 
o„qituvchining o„quvchilarga ta‟lim berishdagi muvaffaqiyati va ota-onalarning 
bolalarni tarbiyalashdagi muvaffaqiyati bo„lishi mumkin. Shunday qilib, 
“muvaffaqiyat” tushunchasini tor va keng ma‟noda ko„rib chiqish mumkin. Keng 
ma‟noda muvaffaqiyat deganda inson o„z ijodiy imkoniyatlarini ro„yobga 
chiqarishga intilib, o„z hayoti davomida erishadigan va boshdan kechiradigan 
hayotdagi muvaffaqiyat tushuniladi [1;2]. 
Maktab muvaffaqiyatining asosiy natijasi va ko„rsatkichi o„quvchilarning 
bilim sifati va ularni tarbiyalashdir. Maktab o„qituvchilari doimiy ravishda yangi 

---