Cilt/Volume: 4, Sayı/Issue: (Nisan/April 2022) mrtyu: HİnduiZM’de öLÜm sevinç aksiN
Yüklə 364,32 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
• Sevinç AKSİN - Canan SEYFELİ •
| 229 | ve fiziksel ihtiyaçların yaratımlarıdır 114 . Sonsuz Ruh Atman’da mutluluğu bulan ruh zaman ve mekânlar ötesine geçmiş olur. Ebedi mutluluk ve ölümsüzlük özbenlik Atman ile elde edilir. Hakikatin peşinde olan - lar sonsuz mutluluğa içlerindeki Atman’ı idrak ederek kavuşurlar. Atman zaman, mekân ve nedenselliğin ötesindedir 115 . Atman ve kurtuluş fikrine göre dünya hayatı da bir cehennem olarak kabul edilir. Bununla kastedilen ruhgöçüdür ve dünyaya tekrar gelen ruhun Mutlak Ruh’a ulaşmaktan uzaklaşması anlamına gelir. Zihin sattva (iyilik, doğruluk) ile doluysa cennet, rajas ve tamas (karanlık ve cehalet) ile doluysa cehennem an - lamı taşır. Bedenin karanlık ve kötülük ile dolması fiziksel hapishaneye dönüşmesidir, böylece cehenneme dönüşmüş olur. Meditasyon beden kafesinden kurtuluşun en önemli eylemidir. Dünya yaşamında günahın kötü etkileri tövbe, kefaret, meditasyon, oruç, sadaka ile azalarak insanı kendi cehennem azabından kur - tarabilir. Evrensel özgürlük, Brahman dünyasına ulaşmayla elde edilir. İyi işler yapan, duyusal dünyadan beklentisi olmayan, ilahi olanla bir olmak için meditasyon yapanlar mokşa ya ulaşırlar. Cennetin zevki uğ - runa eylemde bulunanlar ile kötülüklere hapsolmuş insanlar ölüm ve yeniden doğum döngüsünün esiri olurlar 116 . Dünya bir düşüş âlemidir. Cennet ve cehennemden dünya âlemine düşüş olur. Dünya mekânına düşüşün olmadığı tek yer saf, ebedi, ışıltılı Brahman’ın yüce meskenidir. Vişnu’nun koltuğunun bulundu - ğu bu meskene ParaBrahman denir. Yüce Benlik’in mekânına Brahman bilgisine meditasyon ile ulaşılır. Brahman bilgisine erişenler için acı ve sevinç, kınama ve övgü, taş ile altın aynı kefede olur 117 . Ölümün evrensel düzeyde gençekleşmesine kıyamet denebilir. Hinduizm’de kıyamet hem insan alemi hem de tanrısal alem için geçerlidir. Her kalpa çağı başlangıcında dünya yok olur, daha sonra yeni kalpa çağında yeni dünya yaratılır. Dünyada sürekli dönen dört çağ vardır. Milyonlarca yılı kapsayan bu dört çağ Satya Yuga, Treta Yuga, Dwapara Yuga ve Kali Yuga diye isimlendirilir 118 . Bu dörtlü yuga döngüsüne maha (büyük) ya da divya (tanrısal) adı verilir. Brahma (yaratıcı tanrı)’nın bir günü, yani bir gündüz bir gecesi bin maha döngüsüdür. Brahma’nın bir gününe, yani bin maha ya kalpa adı verilir. O’nun günü boyunca evrende yaşam vardır. Gecelerinde ise hiçbir yaşam formu yoktur. Brahma’nın yaşı ise yüz yıldır. Brahma’nın yüz yılına maha kalpa adı verilir. Maha kalpa evrenin bir ömrüdür. Bu zaman aralığı aynı zamanda Vişnu’nun (en yüksek, en son tanrı) bir nefesinin süresidir. Nefes verdiğinde binlerce evren ortaya çıkar ve her evrende bir Brahma doğar. Vişnu nefes aldığında, tüm evrenler emilir ve Brahma ölür. Vişnu’nun ebedi olduğu ka - bul edilir. Vişnu “Evrenin Yaratıcısı” ve “Evrenin Ölümü” olarak adlandırılır 119 . Dolayısıyla bu döngü son - suzdur. Şimdi Kali Yuga dönemidir. Brahma’nın şu anki yaşı elli brahma yılı ve bir brahma günüdür 120 . Kali Yuga evreninin sonu yaklaşmıştır ve kıyametle yeniden doğum yeni maha ya geçişle, yani Satya Yuga’ya yeniden başlamayla gerçekleşecektir. Kıyameti gerçekleştiren Vişnu’nun onuncu avatarı olan Kalki’dir. Sanskritçe kalki kelimesi “ kal ” (zaman) kelimesinden türemiştir. Kalki(n) insan formunda beyaz atı ve keskin ateşli kılıcıyla karanlık ve yıkıcı hale gelmiş evrene son verir 121 . Kalki’nin evrene son vermesi kıya - mettir. Kıyamette herşeyi yok eden ateş ise tanrı Rudra’dır. Tanrı Rudra yeraltı cehenneminden doğmuştur ve evrendeki herşeyi cehennem ateşiyle yok eder. 122 . Hindu eskatolojsine göre Kalki’nin gelişi ve kıyamet ateşiyle tüm dünya ve göğün bölgeleri yok edilir. Ateşle yok oluşun ardından bulutlar yükselir ve yağmurlar yağmaya başlar. Yağmurlar dünya ve göğün tüm bölgelerini sularla doldurur. Daha sonra Vişnu suya dalar ve bütün bir kalpa boyunca uyur. Bilgeler daha sonra üç dünyanın yeniden yaratılması için Vişnu’ya dua ederler 123 . Bu da kıyamet ve yaratılışın başlangıç zamanına yani kökene dönüşü göstermektedir. Ancak bu dönüş evrensel anlamda Mutlak Bir’e ulaşma anlamı taşımaz. Sadece evrenin yenilenmesidir. 114 Sivananda, What Becomes After Death? , 58. 115 Sivananda, What Becomes After Death? , 53-54. 116 Sivananda, What Becomes After Death? , 62. 117 Sivananda, What Becomes After Death? , 55. 118 “Manu Smriti”, 9.301-302. 119 Zimmer, Hint Sanatı ve Uygarlığında Mitler ve Simgeler , 56. 120 Amit Goyal, “Age of Universe According to Vedas” (15 Nisan 2006). 121 George M. Williams, Handbook of Hindu Mythology (California: ABC-CLIO, 2003), 176. 122 Wendy Doniger, Hindu Myths (England: Penguin Classic, 1975), 81. 123 “The Puranas”, Dharmic Scriptures Team, 10.9.1; Doniger, Hindu Myths , 1975, 27. |