Conference Paper · March 023 citations reads 163 authors

 
Giriş
Yeni azad iqtisadi zonaların təşkili üzrə işlər ayrı-ayrı regionların və dövlətlərin ərazilərinin, ilk 
növbədə, iqtisadi aspektdə inkişafına töhfə verən ən mühüm sahələrdən biridir. Bu proses ən mühüm iqtisadi 
problemlərin həllinə, böyük layihə və proqramların həyata keçirilməsinə yönəlib. Təcrübədə həyata keçirilən 
iqtisadi planlar və islahatlar həm də konkret azad iqtisadi zonanın (bundan sonra AİZ adlandırılacaq) ərazisində 
müəyyən edilmiş üstünlüklərlə bağlıdır. AİZ-in fəaliyyətinin səmərəliliyi əhəmiyyətli dərəcədə investorların, 
dövlətin və ərazilərin maraqlarının əlaqələndirilməsindən asılıdır. İnvestorlar üçün mənfəət, dövlət üçün ölkə 
büdcəsinə daxilolmalar, regionlar üçün yeni iş yerləri və yerli büdcəyə daxilolmalar mühüm əhəmiyyət kəsb 
edir. Bu maraqlar nəzərə alınmasa, AİZ-lərin mövcudluğu problemlidir. Bu gün yeni azad iqtisadi zonaların 
yaradılması prosesi bəlkə də dünya iqtisadiyyatının ən mühüm prioritetləri siyahısındadır. Bu baxımdan, Çin 
tədqiqat istiqamətində uzun bir yol keçib. Çin Xalq Respublikasında (bundan sonra ÇXR) azad iqtisadi zonanın 
yaradılması üzrə işlər onilliklərdir ki, davam edir. (Alder, Shao, Zilibotti, 2013:4). Bu zonaların mövcudluğu 
bir çox cəhətdən iqtisadiyyatın inkişafında mühüm amildir və nominal ÜDM-in həcminə görə dünyada ikinci 
(ABŞ-dan sonra) mövqenin əldə edilməsində həlledici amillərdən biridir, eyni zamanda alıcılıq qabiliyyəti 
paritetinə görə ölkənin lider olmasına öz töhvəsini vermişdir. 
Tədqiqatın məqsədi.
Tədqiqatın məqsədi azad iqtisadi zonaların yaradılması və onların fəaliyyət 
göstərməsi, habelə Rusiyada mövcud və gələcək azad iqtisadi zonalar çərçivəsində AİZ-lərin fəaliyyəti üçün 
alətlərdən istifadə sahəsində Çin Xalq Respublikasının təcrübəsini öyrənməkdir. 
Tədqiqatın nəzəri və metodoloji əsası.
Tədqiqatın nəzəri və metodoloji əsasını bu problemin 
öyrənilməsinin mürəkkəbliyini təmin edən azad iqtisadi zonaların yaradılması və fəaliyyəti sahəsində 
alimlərin, mütəxəssislərin nəzəri və praktiki işləri təşkil edir. Alınan nəticələrin əsaslılığı analiz və sintez, 
induksiya və deduksiya, sistemli yanaşma və müqayisəli təhlil kimi ümumi elmi və xüsusi metodlardan istifadə 
etməklə şərtlənir.