Covid 19 Pandemisinin Toplum Psikolojisine Etkileri ve Eğitime Yansımaları Özet

Yapılandırılmış Özet: Pandemiya, bəşər tarixi boyunca zaman-zaman ortaya çıxan, milyonlarla insanın ölməsinə səbəb olan və ictimai zehni sağlamlığa mənfi təsir göstərən xəstəliklərdir. Pandemiya tarix boyu bir çox dövrdə görülmüşdür. Hər bir pandemiya insanlığı sosioloji, iqtisadi və psixoloji cəhətdən mənfi təsir etdi. Pandemiyalar, yalnız proses əsnasında pandemiya yaşayan insanların psixologiyasına deyil, gələcək insanların psixologiyasına da dağıdıcı təsir göstərir. Keçmişdə ortaya çıxan və insanların sağlamlığını təhdid edən HİV / AİDS, qrip, SARS, MERS kimi pandemiya insanların psixologiyasında da mənfi nəticələrə səbəb oldu. Bu gün insanlar hələ də bir pandemiya ilə mübarizə aparırlar. Əvvəlcə Çinin Wuhan şəhərində görülən və daha sonra bütün dünyaya sürətlə yayılan COVID19, bütün dünyanı dərindən təsir edir. COVID-19 pandemiyasından fizioloji və psixoloji baxımdan ən çox təsirlənən insanlar bu pandemiyadan əziyyət çəkənlərdir. Hal hazırda insanlıq ciddi şəkildə idarə olunması lazım olan bir prosesin ortasındadır. Bu çərçivədə COVID-19 haqqında elmi araşdırmaların ortaya qoyulması və bunun insanlar üzərində qısa və uzunmüddətli təsirlərinin müzakirəsi lazımdır. Bu işdə, əvvəllər bəşəriyyəti təsir edən epidemiyalar və təbii fəlakətlərin psixoloji mənfi təsirlərindən başlayaraq COVID-19-un insanları psixoloji olaraq necə təsir edə biləcəyinə dair bir proyeksiya tutmaq məqsədi daşıyırdı. Bu çərçivədə qısa və uzun müddətdə mənfi cəhətlərin aradan qaldırılması tədbirləri ilə bağlı tövsiyələr verilmişdir.

Pandemiyanın cəmiyyətdə yaşayan insanlar qrupları üzərindəki təsirlərini nəzərə alaraq bunun birbaşa xəstələri və onların yaxınlarını, səhiyyə işçilərini və xəstəlik riski olan bütün digər insanları təsir etdiyi görülür (Morganstein və digərləri 2017). Uşaqlar pandemiya, müharibə, məcburi köç və təbii fəlakət kimi dağıdıcı hadisələrdən ən çox təsirlənən qruplardan biridir. Bütün bu COVID-19 təcrübələrini anlamağın çətinliyi və özünü ifadə etmə bacarıqlarının olmaması səbəbi ilə digər yaş qruplarına nisbətən uşaqların psixoloji cəhətdən daha mənfi təsir edəcəyi düşünülür. Tsang, Scudds and Chan (2004), ailə üzvlərində pandemiya olan ailələrdə uşaqların həddindən artıq ağlama davranışı göstərdiklərini, yatmaqda çətinlik çəkdiklərini və utandıqlarını söylədi. COVID-19 pandemiyasından mənfi təsirlənən digər bir qrup gənclərdir. Əl-Rabiaah et al. (2020) MERS pandemiyası və universitet tələbələrindəki stres arasındakı əlaqə mövzusunda apardıqları araşdırmada tələbələrin% 77-nin aşağı,% 18.4'ün orta səviyyədə narahatlıq olduğu qənaətinə gəldi. Eyni zamanda, texnologiyanın inkişafı səbəbi ilə gənclər digər yaş qruplarına nisbətən internet və sosial media vasitəsi ilə dünyada COVID-19 epidemiyasının yaratdığı mənfi axınlara məruz qala bilərlər. Bu vəziyyətin gəncləri psixoloji cəhətdən digər yaş qruplarına nisbətən daha riskli etdiyi iddia edilə bilər. Eyni şəkildə, gənclərin tənhalıq, depressiya, qəzəb, bədbinlik və ümidsizlik kimi psixoloji nəticələri olduğu düşünülür.

COVID-19-dan təsirlənən başqa bir qrup orta və yaşlı insanlardır. COVID-19-un YAŞ-a görə ölüm nisbətinə baxdığımızda, COVID-19 səbəbiylə ölənlərin yaş səviyyəsi “80+ yaş 21.9%, 70-79 yaş 8.0%, 60-69 yaş 3.6” olaraq görülür. (Dünyaölçənlər 2020). Əslində, yaşlı insanlarda COVID-19-un psixoloji təsiri ilə bağlı araşdırmalarda depressiya, narahatlıq və psixoloji narahatlıq kimi psixoloji problemlərin müşahidə olunduğu müəyyənləşdirildi (Kong və digərləri 2020; Wang və digərləri 2020). .

Səhiyyə işçiləri COVID-19 pandemiyasında psixoloji cəhətdən ən çox təsirlənmiş peşə qrupu kimi qəbul edilə bilər. Səhiyyə işçilərinin ən çox təsirlənən qrup olduğu düşünülür, çünki bu epidemiyadan virusa məruz qalan xəstələrə birə bir kömək göstərməyə çalışırlar, virusun ölümlərini demək olar ki, hər gün görürlər və yoluxma ehtimalı daha yüksəkdir. virus. MERS pandemiyasının səhiyyə işçilərinə psixoloji zərərlərini araşdıran işlərdə səhiyyə işçilərində travma sonrası stres pozuqluğu müşahidə edildi (Lee və digərləri 2018). Alsubaie və digərləri (2019) MERS pandemiyasının səhiyyə işçilərindəki psixoloji təsirlərini araşdırdıqları araşdırmada narahatlıq ilə bir əlaqə tapdılar. Eynilə, COVID-19 pandemiyası zamanı səhiyyə işçilərinin narahatlıq, depressiya, qorxu, qəzəb və travma kimi psixoloji problemlərlə qarşılaşdıqları aşkar edilmişdir (Kang et al. 2020).

COVID-19 pandemiyası tələbələrin təhsil müddətini pozdu. Milyardlarla tələbə və milyonlarla müəllim, məktəblərin bağlanması və digər məhdudiyyətlərdən təsirlənir (Özer, 2020). COVID-19 pandemiyasının yayılmasının qarşısını almaq üçün dünyanın əksər hökumətləri təhsil müəssisələrini müvəqqəti bağladılar. Bu ümummilli bağlamalar dünyanın tələbə əhalisinin% 60-dan çoxunu təsir edir. Başqa bir neçə ölkə milyonlarla əlavə öyrənəni təsir edən lokal lokallaşdırma tətbiq etmişdir (UNESCO, 2020). Milyonlarla tələbə məktəblərdə, universitetlərdə, peşə təhsili müəssisələrində və yetkinlərin təhsil proqramlarında təhsil almağa davam edə bilməmişdir. Bir çox hökumət, məktəbli uşaqlara onlayn və məsafədən təhsil yolu ilə öyrənmə imkanları təmin etmək üçün aktual ehtiyaclara cavab verdi (Römer, 2020). Tədbirlər alınsa da, şagirdlərin öyrənmə prosesi mənfi təsir etdi. COVID-19 səbəbiylə azadlıqlarından məhrum olan tələbələr, üz-üzə təhsilin nə vaxt baş verəcəyindən çox narahatdırlar.

COVID - 19 bütün insanlığı dərindən təsir edən dağıdıcı bir pandemiyadır. COVID-19 pandemiyası insanları psixoloji olaraq təsir edir, çünki yayılması hələ də davam edir, ölüm gündən günə artmaqdadır, həyat dayanır və nəzarət müddəti gözlənilməzdir. Bu təsir qısa və uzun müddətdə bir çox problemə səbəb olacaqdır. Bu tədqiqat nəticəsində COVID-19 ilə psixoloji mübarizədə uşaqlar, gənclər, yaşlı insanlar və səhiyyə işçiləri üçün bəzi tövsiyələr verilmişdir. Əvvəla, ailələr bu müddət ərzində uşaqların hiss və düşüncələrini asanlıqla ifadə edə biləcəyi bir inam mühiti yaratmalıdırlar. Gənclərin təhsil ehtiyaclarını ödəmək üçün universitetlərə və qurumlara onlayn təhsil fəaliyyətlərinin təmin edilməsi və genişləndirilməsi təklif edilə bilər. COVID-19 epidemiyasından mənfi təsirlənən qrup yaşlı insanlar olduğundan, əvvəlcə sosial təmaslarını məhdudlaşdırmalıdırlar. Nəhayət, keçmiş pandemiyaları da araşdıraraq COVID-19-un qısa və uzun müddətli psixoloji təsirləri ilə əlaqəli uşaqlar, gənclər, böyüklər, yaşlılar və səhiyyə işçiləri üçün profilaktik psixoloji dəstək proqramlarının hazırlanması təklif edilə bilər. Açar sözlər: Pandemiya, Pandemiya Psixologiyası, COVID-19, Təhsil

Giriş

Pandemiya, bəşər tarixi boyunca zaman-zaman ortaya çıxan, milyonlarla insanın ölməsinə səbəb olan və ictimai zehni sağlamlığa mənfi təsir göstərən xəstəliklərdir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına görə (2020) pandemiya bir çox insanın zərər görməsinə və bir çox insanın ölümünə səbəb olan yeni bir xəstəliyin dünyaya yayılmasıdır. Pandemiya tarix boyu bir çox dövrdə görülmüşdür. Hər bir pandemiya insanlığı sosioloji, iqtisadi və psixoloji cəhətdən mənfi təsir etdi. Məsələn, qrip, Ağır Kəskin Tənəffüs Sindromu (SARS), Orta Şərq Tənəffüs Sindromu (MERS) kimi pandemiyalar milyonlarla insanı mənfi təsir göstərən pandemiyalar arasındadır. Bu gün insanlar hələ də bir pandemiya ilə mübarizə aparırlar. Əvvəlcə Çinin Wuhan şəhərində görülən və daha sonra bütün dünyaya sürətlə yayılan COVID-19, bütün dünyanı dərindən təsir edir. COVID-19 eyni zamanda bir çox insanı təsir etdi və digər pandemiyalar kimi ortaya çıxdıqdan qısa müddət sonra bir çox insanın həyatını itirməsinə səbəb oldu (Dünya Səhiyyə Təşkilatı 2020).

Hal hazırda insanlıq ciddi şəkildə idarə olunması lazım olan bir prosesin ortasındadır. Bu çərçivədə COVID-19 haqqında elmi araşdırmaların ortaya qoyulması və bunun insanlar üzərində qısa və uzunmüddətli təsirlərinin müzakirəsi lazımdır. COVID-19-un elmi, sosial, siyasi, psixoloji və iqtisadi ölçülərdə dağıdıcılığının qarşısını almaq üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Bu işdə, əvvəllər bəşəriyyəti təsir edən epidemiyalar və təbii fəlakətlərin psixoloji mənfi təsirlərindən başlayaraq COVID-19-un insanları psixoloji olaraq necə təsir edə biləcəyinə dair bir proyeksiya tutmaq məqsədi daşıyırdı. Bu çərçivədə qısa və uzun müddətdə mənfi cəhətlərin aradan qaldırılması tədbirləri ilə bağlı tövsiyələr verilmişdir.