Çukurova üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ İKTİsat anabiLİm dali

Ücretler:  Üretim  maliyetinin  bir  unsuru  olarak  kabul  edilen  ücretler,  DYY’lerin 
yatırımda  bulunacağı  ülkeleri  belirlemede  önemli  bir  unsur  olarak  kabul  edilmektedir. 
R.  E.  Groose  tarafından  oluşturulan,  yerleşim  (location)  teorisine  göre,  firmaların 
hammadde maliyetleri, ücretler gibi üretim maliyetlerinin düşük olduğu bölgeleri tercih 
ettiği belirtilmektedir (Yaşgül, 2002; Tokol, 2001; Fılıppaıos, Pearce ve Papanostassıou, 
2003; Crenshaw, 1991; Erdilek, 2005) 
 
Yatırım  kararlarının  alınmasında,  aslında  sadece  ücretlerin  etkili  olduğunu 
söylemek  pek  yerinde  olmaz.  İşgücünün  ücretler  yanında,  işgücü  verimliliği, 
yetenekleri, becerileri de değerlendirmeye alınmalıdır
3
. Yüksek verimliliğe ve becerilere  
sahip işgücü, ücretleri  yüksek dahi olsa, üretimde kârlılığın  yanısıra kalitede de önemli 
etki  yaratacaktır.  Kısaca  düşük  ücretle,  yüksek  kalitede  işgücü  bulunabiliyorsa  bu 
yabancı  sermaye  için  kilit  faktör  olacaktır  (  TÜSİAD  ve  YASED,  2004;  Pacheco  ve 
Lopez, 2003, Gövdere, 2003; Larudee ve Koechlin, 1999; Cömert, 1998 ). 
İşgücüne  yönelik  bir diğer  husus  ise,  işgücünün  vermliliği  ve  işgücüne ödenen 
ücretlerin  yanı  sıra,  ülkenin  sahip  olduğu  aktif  çalışabilir  nüfus  oranı  da  DYY’ler 
açısından önem arz etmektedir. Eğer ev sahibi ülkenin aktif olarak çalışabilecek işgücü 
nüfusu  yüksek  ise,  bunun  DYY’leri  pozitif  yönde  etkilemesi  beklenebilir.  Kore,  Hong 
                                                
3
 Günümüzde gerçekleştirilen DYY’lerde özellikle yatırım yerinin tesbitinde geçmiş yıllara göre önemli 
değişiklikler  olmuştur.  Geçmişte  ucuz  işçilik,  pazara  ya  da doğal  kaynağa  yakınlık  temel  faktörler  iken 
günümüzde üretim içindeki maliyetleri düştüğü için bunlar ikincil faktörler haline gelmiştir. Buna karşın 
üst  düzey  yöneticilerin  gelişmiş  ülkelerdeki  maliyetleri  çok  yükseldiğinden,  uluslararası  yatırımcılar 
yatırım  yeri  olarak  genellikle  iyi  eğitilmiş  insan  gücüne  sahip  GOÜ’leri  tercih  etmeye  başlamışlardır, 
Bayraktar, 2003  

---

 
 
29 
 
Kong,  Singapur  ve  Tayvan  ucuz  işgücü  imkânlarıyla  DYY’leri  kendilerine  çekmeyi 
başarmış ülkelerdir (Akdiş, 1998).  
Fılıppaıos ve Papanastassıou (2003), yaptıkları çalışmada 1985-1998 döneminde 
Amerikan  ÇUŞ’larının  OECD’nin  Pasifik  Bölgesindeki  Avusturalya,  Yeni  Zelanda, 
Japonya  ve  Kore  olmak  üzere  dört ülkede  yoğunlaşma  nedeninin  özellikle  Japonya  ve 
Kore için ücretlerdeki uygunluktan kaynakalandığı sonucu elde edilmiştir. 
 
Grenshaw’ın  (1991)  1967-1978  dönemine  ilişkin  olarak  70  GOÜ  üzerinde 
gerçekleştirdiği  yatay  kesit  çalışmasında  açıklayıcı  değişken  olarak  kullandığı  nüfus 
artış hızı ve beşeri sermaye oluşumunun DYY’lerin ülke tercihinde pozitif etkiye sahip 
değişkenler  olduğu  sonucunu  elde  etmiştir. Ayrıca  sözkonusu  dönemde  küçük  ve  fakir 
ülkelere yönelik DYY girişinin fazla olduğu, çünkü ihracata yönelik üretim için nüfusun 
fazla  olmasına  bağlı  olarak  bu  ülkelerdeki  ücretlerin  daha  düşük  olduğu  ve  maliyet 
avantajı sağladığı ifade edilmektedir.