CyrToLat&LatToCyr 2002

Tashqi xotiraning turlari. 

 Qattiq diskdagi xotira. 
Bu qurilmaning nomini 
―Vinchester‖ yoki qisqacha qattiq disk (
Hard disk driver 
(HDD
) – qattiq diskdan o‗qish-yozish qurilmasi) deb yuritishadi. 
Unda foydalanuvchining doimiy saqlanishi lozim bo‗lgan 
ma‘lumotlari, operatsion tizim va, umuman, kompyuterning 
barcha dasturiy ta‘minotlari saqlanadi. Bu qurilma barcha 
axborot saqlash qurilmalari ichida (tezkor xotirani hisobga 
olmagan holda) eng yuqori axborot almashinish tezligiga ega. 
Uning asosiy xarakteristikasi axborot sig‗imidir.
Bugungi kunda qattiq disk tobora takomillashib bormoqda. 
2006-yilda ―aralash‖ qattiq disklar, ya‘ni flesh-xotira blokiga ega 
disklarni ishlab chiqarish boshlandi. Keyinchalik 
Hitachi
1 TB 
hajmga ega disk ishlab chiqardi, 2008-yilga kelib
, Seagate 
Technology LLC
1,5 terabayt (Tbayt) hajmga ega, 2009-yilda 
esa, yangi plastinalar vositasida 2 Tbaytlik vinchester yaratildi. 
Shu yilda  
Western Digital
 kompaniyasi 2 terabayt hajmli qattiq 
disklar ishlab chiqarishni yo‗lga qo‗ydi. 

---

15 

Kompakt disklar (Compact Disk-CD).
 
Hozirgi vaqtda 
axborot tashish vositasi sifatida kompakt disklardan keng 
foydalanilmoqda. Kompakt diskning axborot sig‗imi katta 
bo‗lgani uchun unga multimediali, grafik axborotlar, 
kompyuterning dasturiy ta‘minoti va boshqa katta hajmga ega 
bo‗lgan ma‘lumotlar yoziladi. Kompakt disklar uch turga 
bo‗linadi. Birinchisi, faqat o‗qish uchun. Bunday kompakt disk 
(
SD
)larga axborot ularni ishlab chiqarish jarayonida yoziladi va 
undagi axborot faqat o‗qish uchun mo‗ljallangan bo‗ladi. Ya‘ni 
uning ustiga yangi ma‘lumotlar yozib bo‗lmaydi. Ikkinchi 
turdagi kompakt disklar 
SD-R
deb nomlanib, ularga bir 
marotaba axborot yozish mumkin. Uchinchi turdagi kompakt 
disklarga mavjud ma‘lumot ustidan qayta yozish mumkin. 
Bunday kompakt disklar 
CD-RW
deb yuritiladi. Turidan qat‘iy 
nazar kompakt disklarning axborot sig‗imi 640-700 Mbaytni 
tashkil etadi. Kompakt disklardan axborot o‗qish qurilmasi