CyrToLat&LatToCyr 2002

Erkin dasturiy ta‟minotlarni
ofisdagi, uydagi, ta‘lim muas-
sasalaridagi, davlat korxonalaridagi kompyuterlarga o‗rnatib, 
cheklanmagan holda foydalanish mumkin.
Ochiq dasturiy ta‟minot
– bu ochiq manbali dastur. Ochiq 
manbali dastur kodini ochib, hech qanday to‗siqsiz, unga 
o‗zgartirishlar kiritish mumkin. Ochiq litsenziyali dasturiy 
ta‘minot albatta bepul bo‗lishi shart emas.
 
Tizimli dasturiy ta‟minot.
Tizimli dasturiy ta‘minot – bu protsessor, tezkor xotira, 
kiritish-chiqarish kanallari, tarmoq qurilmasi kabi kompyuter 
resurslaridan samarali foydalanishni ta‘minlaydigan dasturlar 
kompleksidir. Bir tomondan kompyuter resurslari, ikkinchi 
tomondan foydalanuvchi orasidagi interfeys dastur vazifasini 
bajaradi. Tizimli dasturiy ta‘minot tarkibiga quyidagilar kiradi: 
 
Operatsion tizimlar. 

foydalanuvchi bilan kompyuter orasidagi muloqotni 
ta‘minlaydi; 

kompyuter qurilmalari orasidagi ma‘lumot almashinishini 
boshqaradi va nazorat qiladi; 

ma‘lumotlarni joylashtirishda kompyuter resurslaridan 
(xotira, tashqi xotira ) unumli foydalanishni ta‘minlaydi; 

boshqa programmalarni yuklaydi;

tarmoq operatsiyalarini bajaradi va h.k. 
Hozirgi kunda ishlatilayotgan operatsion tizimlarga misol 
tariqasida quyidagilarni ko‗rsatish mumkin: 
Microsoft Windows 
SMP (Symmetric Multiprocessind)
ko‗p protsessorli, ko‗p 
masalali, grafik interfeysga ega bo‗lgan operatsion tizim. 
x86, 

---

25 
x86-64, IA-64, ARM, Alpha, MIPS, Power PC
platformalarda 
ishlaydi. 
Plug and Play
texnologiya bilan ta‘minlangan, 
klassterizatsiya, atamaal xizmatlari, masofadan o‗rnatish xizmati 
(