DƏDƏ QORQUD ARAŞDIRMALARI (Naxçıvan) pütün (Naxçıvan) Pişmeg (Bakı). Azərbaycan dilinin
dialekt və şivələrində bəzən bu əvəzlənmə söz sonunda baş verir.
Məsələn, açıp (Quba) yatıp (Bakı).
Kül-tigin abidəsində rast gəldiyimiz b>p əvəzlənməsi daha
çox söz sonunda özünü göstərir.
Nümunələrə diqqət yetirək:
İlıg tutip törük itmiş tərcüməsi: El yaradıb (tutub) qanun qoy-
muş (1, səh. 72). Türk bodun qanun yok bolmazun tiyin, bodun
bolçun tiyin kanun İltənis kağanım, ögim İlbilgə tenri töpəsintə
tutıp yügərü kötürmis erinç tərcüməsi: Türk xalqı yox olmasın
deyə, xalq olsun atam İltəris xaqanı, anam İlbilgə xatunu tanrı
təpəsində tutub yuxarı qaldırmış (1, səh. 72).
Yorıyur tiyin kü eşidip balıkdakı tağıkmıs tağdakı inmis,
tirilip yetmis ər bolmıs. Tərcüməsi: yürüyür deyə xəbər eşidib
şəhərdəkilər dağa qalxmış dağdakılar enmiş, toplaşıb yetmiş igid
olmuş (1, səh. 72). Yeti yüz ər bolıp elsizəmis, koğansıramıs bod-
nığ, kündəmis, kuladmıs. Tərcüməsi: Yeddi yüz igid olmuş, yeddi
yüz igid olub elsizləşmiş... (1, səh. 78)
Üçümiz apamız tutmuş yir sub. idisiz bolmaz un tiyin az bo-
dunığ itip yaz... tərcüməsi.
Üçün, bizə qarşı yanıldığı, xəyanət etdiyi üçün xaqa-
nı öldü, əyanları, bəyləri də öldü. On ox xalqı əziyyət gördü.
Əcdadlarımızın tutduğu yer – su sahibsiz olmasın deyə az xalqı
təşkil edib, yaz. (1, səh. 73).
Sünüglig kantan kəlipən sürə eltdi? Tərcüməsi Süngülülər
haradan gəlib (səni) sürüb apardı? (1, səh. 80).
Ölti.Ekinti uşbara Yamtor boz atığ binip təgdi, ol at anta ölti
tərcüməsi: öldü. İkinci dəfə Yamtarın boz atını minib hücum etdi,
o at azad öldi (1, səh. 74) Am yayıp Tünki Yorğun költə buzdı-
mız. Tərcüməsi: Onu dağıdıb Türgi Yorğun gölündə məğlub et-
