D r. X. Djuraev, Sh. Yu. Djabbarov, B. M. Umirzakov tarmoq protokollari

Nazorat savollari 
 
1.
Nima sababdan monitoring tashkil etiladi? 
2.
Monitoring protokollari vazifalari nimadan iborat? 
3.
Syslog va SNMP protokoli qanday ishlaydi? 
4.
Monitoringda xavfsizlik masalalari ko‗riladimi? 
5.
Qurilmalarga kirishda nechta usuldan foydalanish mumkin? 
6.
Qurilmalarga kirishda qanday xavfsizlik choralari ko‗riladi? 
7.
FTP va TFTP protokollarining farqi nimada? 
8.
Amaliy pog‗onada qanday protokollar ishlatiladi? 

---

156 
QISQARTMALAR RO‘YHATI
ADIKM
- adaptiv differensial impuls kodli modulyatsiya 
ARO‗ 
- analog raqamli o‗zgartirgich 
AT
- avtanom tizimi 
IKM
- Impuls kodli modulyatsiya 
MKOQ 
- ma‘lumot kanalining ohirgi qurilmasi 
MO
- markaziy ofis 
MOQ
- ma‘lumotlar ohirgi qurilmasi 
RAO‗
- raqamli analog o‗zgartirgich 
XEAI
- Xalqaro Elektr Aloqa Ittifoqi 
INGLIZCHA QISQARTMALAR
AH 
- Authentication Header 
- autentifikatsiyalovchi protokoli
ANSI 
- American National Standart 
Institute 
- Amerika Standartlar Milliy 
Instituti 
ARP 
- Address Resolution Protocol - manzilni aniqlash protokoli 
ATM 
- Asynchronous Transfer Mode - Uzatishning asinxron rejimi 
BECN 
- backward explicit congestion 
notification 
- manba qurilmasida tiqilib qolishlar 
to‗g‗risida axborot berish 
CBWFQ - Class Based Welghted Sair 
Queuing 
- Sinflarga asoslangan boshqa 
navbat 
CIDR 
- Classless Inter-Domain 
Routing 
- Sinfsiz Inter-Domain 
Yonaltiruvchi (marshrutizator) 
CIR 
- Committed Information Rate - Qabul qilingan ma'lumot darajasi 
COPS 
- Com mon Open Policy 
Service 
- Siyosatlar esa siyosatlarni 
tarqatish protokoli
CQ 
- Custom Queuing 
- Ixtiyoriy navbatlar 
DCP 
- 
Digital Cinema Package
- Raqamli kino paket

---

157 
DECnet 
- 
Digital Equipment 
Corporation network
- Raqamli qurilmalar korporatsiyasi 
tarmog‘i
DES 
- 
Data Encryption Standard
– simmetrik shifrlash algoritmi
DLCI 
-
 
Data link connection 
identifier 
- ma‘lumot uzatish kanali 
identifikatori;
DOI 
- Domain of Interpretation 
- interpretatsiyalash domeni
DSCP 
- 
Differentiated Services Code 
Point
- Turli xizmatlarning kod nuqtasi
 
DTE 
- 
Data Terminal Equipment
- 
ma‘lumotlar ohirgi qurilmasi
DVA 
- 
Distance Vector Algorithms 
- 
masofa-vektor algoritmi 
EAP-TLS - Extensible Authentication 
Protocol-Transport Layer 
Security 
- Yagona haqiqiyligini tekshirish 
protokoli - Transport daraja 
xavfsizligi
ESP 
- Encapsulation Security 
Rau1oad 
- himoyani inkapsulyatsiyalovchi
protokol
ETSI 
- European Telecommunication 
Standart Institute 
- Telekommunikatsiyalar bo‗yicha 
standartlashtirish Yevropa Instituti
FECN 
- forward explicit congestion 
notification 
- oldindan aniq tiqilinch haqida 
xabarnoma 
FIFO 
- first-in first-out 
-―birinchi kelgan – birinchi bo‗lib 
ketadi‖ 
FR 
- Frame Relay 
- kadrlarni retranslyatsiya protokoli 
FTP 
- File Transfer Protocol 
- fayllarni uzatish protokoli 
HDTV 
-High Definition Television 
- Oliy belgilangan televizor 
HTTP 
-HyperText Transfer Protocol 
- gipermatnlarni uzatish protokoli 
ICMP 
- Internet Control Message 
Protocol 
- Internet Boshqarish Xabar 
Protokoli 
IETF 
- Internet Engineering Task 
Force 
- Internetning muxandislik 
muommolari bo‗yicha ishchi guruhi 
IGMP 
- 
Internet Group Management 
- Internet
protokolini guruhli 

---

158 
Protocol
boshqarish 
IGP 
- Interior Gateway Protocol
- 
Ichki shlyz
protokoli
IKE 
- Internet Key Exchange 
- Internet kaliti almashinuvi
IntServ 
- Integrated Service 
- Telefonga o'rnatilgan xizmat
IPSec 
- Internet Protocol Security 
- Internet protokoli xavfsizligi
ISDN 
- Integrated Services Digital 
Network 
- Integratsiyalangan xizmat 
ko‗rsatish raqamli tarmog‗i
ITU 
- International 
Telecommunication Union 
- Xalqaro elektraloqa ittifoqi 
ITU-T 
- International 
Telecommunication Union-
Telecommunication 
- Telekommunikatsiya bo‘yicha 
Xalqaro elektraloqa ittifoqi
LLQ 
- Low Latency Queuing 
- Kichkina vaqtinchalik kutish 
LSA 
- 
Latent semantic analysis 
- Yashirin semantik tahlil 
LSA 
- 
 
Link State Algorithms 
- 
 
aloqa xolati algoritmi
MAC 
- Medium Access Control 
- O'rta kirish nazorati 
MCU 
- Multipoint Control Unit 
- Ko'p nuqtali boshqaruv bo'limi 
MPEG 
- Moving Picture Experts 
Group 
- video bo‘yicha ekspertlar guruxi 
MPPE 
- Microsoft Point-to-Point 
Encryption 
- Microsoft nuqtadan - nuqtagacha 
shifrlash 
MSCHAP - Microsoft Challenge - 
Handshaking Authentication 
Protocols 
- qo‗l
 
berishishda aniqlash protokoli
NAT 
- Network Address Translation - tarmoq manzillarini moslashtirish 
NTP 
- Network Time Protocol
- tarmoqning vaqt protokoli 
OSPF 
- Open Shortest Path First 
- dinamik marshrutizatsiya protokoli 
PAP 
- Pasword Athentication 
Protocol 
- parol bo‗yicha aniqlash protokoli 
PPP 
- Point-to-Point Protocol
- Point-to-Point protokoli

---

159 
PPTP 
- Point-to-Point Tunneling 
Protocol 
- Point-to-Point tunnellash protokoli 
PQ 
- Priority Queuing
- Imtiyozli navbatlar
PVC 
- Permanent Virtual Circuit
- Doimiy Virtual O'chirish
QoS 
- Quality of Service
- kafolatli xizmat ko‗rsatish sifati
RAS 
- remote access services
- masofaviy erkin foydalanish 
xizmatlari
RFC 
- Request for Comments 
- Fikr uchun so'rov 
RIP 
- Routing Information Protocol - Yonaltiruvchi (marshrutizator) 
ma'lumot protokoli 
RSA 
- Rivest, Shamir, Adleman
- ochiq kalitli kriptografik algoritm
RSVP 
- Resource ReSerVation 
Protocol 
- tarmoq resurslarini zaxiralash 
protokoli 
RTP 
- Real-time Transport Protocol - real vaqt transport protokoli 
SA 
- Security Association 
- xavfsiz assotsiatsiyalar
SAD 
- Security Association 
Database 
- xavfsizlik siyosatlarining 
ma‘lumotlar bazasi 
SCTP 
- Stream Control Transmission 
Protocol
- Oqimni boshqarish axborotini 
uzatish protokoli 
SNMP 
- 
Simple Network Management 
Protocol 
- Tarmoqni boshqaruvchi oddiy 
protokol 
SSH 
- Secure Shell 
- xavfsiz qobiq 
TCP/IP 
- Transmission Control 
Protocol / Internet protocol 
- Uzatishni boshqarish protokoli / 
Internet protokol 
TFTP 
- Trivial File Transfer Protocol - fayllarni uzatuvch oddiy protokol 
TTL 
- time to live 
- yashash vaqti 
UDP 
- User Datagram Protocol
- Foydalanuvchi datagramm 
protokoli 
UNI 
- User Network Interface 
- Foydalanuvchi Tarmoq interfeysi
VCI 
- vitual channel identifier 
- virtual kanal identifikatori

---

160 
VLAN 
- Virtual Local Area Network 
- Lokal kommyuter tarmog‘i
VPI 
- virtual path identifier 
- virtual yo‗l identifikatori
VPN 
- Virtual Private Network 
- shaxsiy virtual tarmoq 
WAN 
- Wide Area Network 
- global kompyuter tarmoq
WF 
- Wildcard Filter 
- guruhli filtr 
WFQ 
- Weighted Fair Queing 
- Tortilgan adolatli navbat 

---

161