D xolboyev, U. N. Ibragimov moliyaviy hisob

aktivlar 
— 
xo‘jalik subyektining qiymat bahosiga ega bo‘lgan moddiy, shu 
ju m lad an , pul m ablag‘lari, debetorlik qarzlari va nom oddiy 
mulkdir.
Xususiy kapital 
(sarmoya) — ustav, qo‘shilgan, zaxira kapitaliga 
va taqsimlanmagan foydadan iborat.
M ajburiyatlar — xo‘jalik yurituvchi subyekt boshqa yuridik 
va jism oniy shaxslar oldida joriy m as’uliyatli ekanligi majbu- 
riyatning asosiy tasnifidir.
Daromadlar 
— xo‘jalik yurituvchi subyektning asosiy va asosiy 
boMmagan faoliyatidan olingan darom adlam i o ‘z ichiga oladi.
Xarajatlar 
— m ulkni, ishlab chiqarish va boshqarish bilan 
ham da mahsulot sotish, ishlami bajarish, xizmatlar ko‘rsatish va 
zararlar bilan bog‘liq xarajatlami o ‘z ichiga oladi.
193

---

Moliyaviy natijalar 
— xo‘jalik yurituvchi subyektning foyda 
yoki zarar shaklida ifodalangan faoliyatining pirovard iqtisodiy 
yakunidir.
Zaxiralar 
(rezervlar) — xo‘jalik yurituvchi subyektni va kredi- 
torlam i zararlam ing oqibatlaridan q o ‘shim cha tarzda himoya 
qilishni ta ’minlash uchun tashkil etiladi.
Moliyaviy hisobot elementlarini aks ettirish (e ’tiro f etish) — 
buxgalteriya balansi yoki moliyaviy natijalar to ‘g‘risidagi hisobotda 
unsur aniqlanishiga javob beradigan va ularda aks ettirilishi lozim 
bo'lgan m oddalam ing kiritilish jarayonidir.
Aks ettirish jarayoni m oddaning bayonini ham , uning puldagi 
ifodasini ham o ‘z ichiga oladi, shuningdek, u ushbu m oddaning 
buxgalteriya balansiga yoki moliyaviy natijalar to ‘g‘risidagi hiso­
botga kiritilishidir.
Moddani aks ettirish mezoniga muvofrqligini aniqlash va uning 
m alakali an iq la n ish id a e ’tib o r ah am iy atlilik va taq q o slash
tamoyillariga qaratilishi lozim.
Moliyaviy hisobotlar unsurlari (elem en tlari) baholash — 
aktivlar va majburiyatlar e ’tirof etiladigan va moliyaviy hisobot- 
larda qayd etiladigan pul o ‘lchovi usulidir.
Shunday qiymatlarga ulam i baholashning boshlang‘ich, joriy, 
qoldiq qiymati, amortizatsiyalanadigan qiymat, qayta baholangan 
qiymat, reja va haqiqiy tannarx, balans bahosi va boshqalami 
kiritish mum kin.