İnsan hüceyrəsindəki nəhəng ensiklopediya
DNT-də qeydli olan məlumatın miqdarı heyrətamizdir. Belə ki, gözlə görülməyən tək bir DNT molekulunda tam olaraq bir milyon ensiklopediya səhifəsini dolduracaq miqdarda məlumat olur. Diqqət yetirin; tam 1.000.000 ensiklopediya səhifəsi... Başqa sözlə, hər bir hüceyrənin nüvəsində insan bədəninin funksiyalarını nəzarət etməyə yarayan, bir milyon səhifəlik məlumat kodlaşdırılmışdır. Bu miqdarı belə bir nümunə ilə zehnimizdə daha yaxşı canlandıra bilərik: Dünyanın ən böyük ensiklopediyalarından biri olan 23 cildlik "Encyclopedia Britannica"nın belə cəmi 25 min səhifəsi vardır. Bu vəziyyətdə qarşımıza heyrətamiz bir mənzərə çıxır. Mikroskopik hüceyrənin içindəki ondan çox daha kiçik bir nüvədə milyonlarla məlumat ehtiva edən dünyanın ən böyük ensiklopediyasının 40 qatı böyüklüyündə bir məlumat anbarı gizlənmişdir. Bu da 920 cildlik, dünyada tayı-bənzəri olmayan nəhəng bir ensiklopediya deməkdir. Edilən təsbitlərə görə, bu nəhəng ensiklopediya təxminən 5 milyard fərqli məlumata malikdir. Bu son iki sözü təkrarlayaq; "məlumata malikdir"...
Məhz burada dayanıb, ağzımızdan asanca çıxan bu iki söz üzərində düşünməliyik. Bir hüceyrənin içində milyardlarla məlumat olduğunu söyləmək asandır. Ancaq burada haqqında söz açdığımız bir kompyuter və ya kitabxana deyil, yalnız zülal, yağ və su molekullarından ibarət olan, millimetrdən 100 qat daha kiçik bir sahədir. Bu kiçik molekul dəstinin içində nəinki milyonlarla məlumat, tək bir məlumatın mühafizə edilməsi belə son dərəcə heyrətverici bir möcüzədir. Üstəlik bənzətmə məqsədiylə istifadə edilən "kitab", "ensiklopediya" kimi anlayışlar məlumat saxlayan, lakin cansız və durğun qaynaqlardır. İçindəki məlumatların oxunması və təlimatların yerinə yetirilməsi üçün şüur sahibi birinə ehtiyac vardır. Lakin DNT-dən bəhs etdikdə, yalnız məlumat saxlayan deyil, bu məlumatı istifadə edən, tətbiq edən canlı bir məlumat qaynağından bəhs etmiş oluruq.
Gözlə görə bilmədiyimiz, diametri millimetrin milyardda biri böyüklüyündə olan, atomların yan-yana düzülməsiylə meydana gəlmiş bir zəncir, belə bir məlumata və yaddaşa necə sahib ola bilər? Bu suala bunu da əlavə edək: Bədəninizdəki 100 trilyon hüceyrədən hər biri bir milyon səhifəni əzbərdən bilirkən, görəsən siz ağıllı və şüurlu bir insan olaraq həyatınız boyunca neçə ensiklopediya səhifəsi əzbərləyə bilərsiniz? Bütün bu suallar vicdan və ağıl sahibi hər kəsi, hüceyrənin üstün bir ağılın, üstün bir elmin əsəri olduğu həqiqətinə aparacaq. Təkamülçülərin iddia etdiyi kimi təsadüflərlə, deyil milyardlarla hüceyrədən ibarət olan bir canlı, tək bir hüceyrədəki DNT-nin belə meydana gəlməsi mümkün deyil. Hər şeyin Yaradıcısı Uca Allahdır. Bir Quran ayəsində Allah belə buyurar:
Onlar Allahı lazımınca qiymətləndirmədilər. Şübhəsiz ki, Allah Qüvvətlidir, Qüdrətlidir! (Həcc surəsi, 74)
DNT-dəki kompyuterlərdən irəli məlumat saxlama texnologiyası
Dövrümüzdə böyük miqdarda məlumatın saxlandığı ən qabaqcıl texnologiya kompyuterlərdir. Bundan 50 il əvvəl otaq böyüklükdə bir kompyuterin sahib ola bildiyi məlumatı bu gün kiçik disklər saxlaya bilir... Ancaq DNT ilə kompyuteri müqayisə etdikdə, insan zəkasının əsrlərdir əldə etdiyi məlumat təcrübəsi və illər sürən səyləri nəticəsində inkişaf etdirdiyi bu son texnologiyanın daha DNT-nin məlumat saxlama tutumuna yaxınlaşa bilmədiyini görərik.
DNT millimetrin yalnız iki milyonda biri qalınlığındadır. Bu heyrətamiz incəliyinə və 4 metr uzunluğuna baxmayaraq, DNT düzülüşləri bir-birinə dolanmaz. Xüsusi quruluşu sayəsində hüceyrənin nüvəsində mükəmməl bir şəkildə tab gətirən DNT bənzərsiz bir mühəndislik proyekti nümunəsidir. Kompyuter mühəndisləri üçün mümkün olduğu qədər kiçik hissələrdə mümkün qədər böyük miqdarda məlumat saxlamaq əsas hədəflərdən biridir. Bu anda yer üzündə bilinən ən üst səviyyədəki saxlama tutumu DNT molekuluna aiddir. (52) Microsoft Proqram Şirkətinin direktoru Bill Gates The Road Ahead (Kənardakı Yol) adlı kitabında belə yazmışdır:
"İnsan DNT-si bir kompyuter proqramına bənzəyir, ancaq bizim bu ana qədər açıqlaya bildiklərimizdən daha çox inkişaf etmişdir." (53)
Məşhur Amerikan filosofu Prof. Daniel Dennet Darwins Dangerous Idea (Darvinin Təhlükəli Fikri) adlı kitabında DNT-dəki məlumat sıxlığını belə təsvir etmişdir:
"Kompyuter dövrünün "mühəndislik möcüzələrinə" vərdiş etməyimizə baxmayaraq, DNT ilə əlaqədar həqiqətləri qavramaq çox çətindir. Molekul ölçüsündəki bu maşınlar köçürmə edirlər. Eyni zamanda redaktorluq edən fermentlər inanılmaz bir sürətlə səhvləri düzəldir. Onların etdikləri işin diametrinə, hələ super kompyuterlər belə çata bilmir. Bioloji makro molekulların saxlama tutumu dövrümüzdəki nümunələrindən dəfələrlə üstündür. (54)
DNT-dəki kodların düzülüşü kompyuter sistemindəki ədədi silsilə düzülüşünə bənzəyir. Kompyuter mühitində ədədlər bir görünüşü, məsələn, bir kompyuter oyununu işlədən təlimatları və ya bir kitabın mətnini saxlaya bilər. DNT-də olan kodlar da yeni zülallar çıxarmağa yarayan məlumatı saxlayır. (55) Ancaq heç bir kompyuter mühəndisi gözlə görülməyən bir sahədə 1 milyon ensiklopediya səhifəsi qədərlik məlumatı saxlayan DNT-ni təqlid edə bilməz. DNT-nin təsadüflərlə ortaya çıxdığını iddia etmək ən inkişaf etmiş kompyuterin təsadüflərlə ortaya çıxa biləcəyini iddia etməkdən daha çox ağıldankənardır. DNT bütün açıqlığıyla Allahın üstün yaratmasının dəlillərini sərgiləyir. Allah Quranda bənzərsiz yaratmasını belə bildirir:
O, göyləri və yeri icad edəndir. Onun zövcəsi olmadığı halda övladı necə ola bilər? Hər şeyi O xəlq etmişdir. O, hər şeyi bilir. (Ənam surəsi, 101)
DNT-dəki nəhəng məlumat bankını izah edən inanılmaz müqayisələr
Elm adamları insandakı genetik məlumatın çoxluğunu vurğulamaq üçün ölçü vahidləri istifadə etmək yerinə, müxtəlif bənzətmələrə müraciət edirlər. DNT-dəki məlumat tutumunun genişliyini vurğulayan nümunələrdən bir qismi belədir:
*** İnsan genomundakı məlumat əlifba istifadə edilərək yazıla bilsəydi, hər biri 1.000 səhifə olan və hər səhifəsində 3.000 hərf olan 1.000 ədəd kitaba yerləşərdi. (56)
1.000 kitab x 1.000 səhifə x 3.000 hərf = 3.000.000.000 hərf (3 milyard hərf)
*** İnsan genomundakı üç milyard genetik hərf tək bir sətirə yazılsaydı, Şimal qütbündən Ekvatora qədər uzanardı. Gündə səkkiz saat, ildə 220 gün yazı maşınında işləyən bir adam, dəqiqədə 300 hərf yazma sürətiylə bu vəzifəsini tamamlamaq üçün tam 95 il işləmək məcburiyyətində qalardı. (57)
*** Əgər genetik məlumat, yazılı hala gətirilsəydi, 160 səhifəlik kitablardan 12.000 ədəd lazım olardı. 16 MB (meqabayt: kompyuterdə 1 milyon ədəd ən kiçik məlumat vahidi) tutumlu kompyuter çipləriylə müqayisə edildikdə isə insanın DNT düzülüşü bundan 1.400 qat daha çox məlumat saxlaya bilər. (58)
*** Əgər 2 mm diametrindəki bir-neçə iynə ucu DNT molekulunun qalınlığına sahib bir düzülüş olana qədər çəkilərək uzadılsaydı, Ekvatordan 33 qat daha uzun olardı. (59)
*** DNT üzərindəki məlumat bir kitabxananı dolduracaq 100 ədəd 30 cildlik ensiklopediya dəsti ala biləcək tutumdadır. (60)
*** DNT-dəki məlumatlar kitablar halında üst-üstə qoyulsaydı, kitabların yüksəkliyi 70 metr olardı. Ya da bu məlumatlarla, 200-ə yaxın 500 səhifəlik telefon kitabçası doldurula bilərdi. (61)
*** İnsan bədənindəki bütün hüceyrələrin DNT-ləri düzləşdirilib, uc-uca əlavə olunsa, təxminən 50 milyard kilometr uzunluğunda olacaq. Bu uzunluq dünyadan Günəş sisteminin kənarına çatmaq üçün kifayətdir. İşığın bədəninizdəki bütün DNT-lər boyunca səfər edə bilməsi üçün, təxminən 2 gün lazım idi. (62)
*** Genetika mütəxəssisi Professor Jerome Lejeuneyə görə, Yer üzərində yaşayan bütün insanlara aid genetik məlumat bir neçə aspirin həbindən böyük olmayan DNT üzərində saxlana bilər. (63)
*** İnsanın tək bir hüceyrəsindəki DNT-də 1 milyon ensiklopediya səhifəsini doldura biləcək miqdarda məlumat olur. Bir kəs öz genetik məlumatını oxumağa cəhd etsə buna ömrü çatmaz. Hər gün 24 saat boyunca, heç dayanmadan, saniyədə bir DNT şifrəsi oxusa, bu əməliyyatın tamamlanması üçün 100 il keçməlidi.
*** DNT molekulundakı məlumat sıxlığını zehninizdə canlandıra bilmək üçün bir topa iynə ucuna sığacaq miqdarda DNT-niz olduğunu fərz edin. İndi bu məlumatın 160 səhifədən ibarət olan kitablarda yazılı olduğunu düşünün. Bu qədər kiçik miqdarda bir DNT içərisində 160 səhifəlik bu kitablardan 15 trilyon (15 x 1012) qədər yerləşə bilərdi. Əgər bu qədər kitab əlinizdə olsaydı və hamısı üst-üstə düzülsəydi, dünya ilə Ay arasındakı məsafənin (384.000 km) 500 misli qədər məsafəyə uzanardı. Ya da bu kitablar yer üzündə yaşayan orta hesabla 6 milyard insana bərabər olaraq paylansaydı, hər adama 2.500 kitab düşərdi.(64)
Bu nümunələrdə ifadə edilməyə çalışılan ucsuz-bucaqsız məlumat hər hüceyrənin nüvəsində gözlə görülməyən bir ölçüdə yığılır. Böyük bir kitabxanaya bərabər dəyərində məlumat yığan DNT-nin, təxminən 100 trilyon hüceyrədə olması bu kitabxanadan 100 trilyon olması deməkdir. Bu məlumat xəzinəsini insan oğlunun çatdığı məlumat səviyyəsiylə müqayisə etmək istəsək, nümunə verə biləcəyimiz bənzər bir böyüklük tapa bilmərik. Bir də bu miqdarı dünya üzərində bu anda yaşayan 6 milyard insan və eyni vaxtda yaşayıb ölmüş milyardlarla insan sayı ilə vursaq, qarşımıza qavranması çətin olan böyüklükdə, ucsuz-bucaqsız bir məlumat miqdarı çıxar. Üstəlik, burada yalnız insanın genetik məlumatından bəhs edirik. Bir də yer üzündə indiyə kimi yaşayan milyonlarla canlı növünün genetik məlumatına diqqət etsək, bu miqdar ağlın sərhədlərini çətinləşdirən ölçülərə çatar. Hər cür məlumatın sahibi Uca Rəbbimizin DNT-də təcəlli edən elmi təsadüf iddialarını yerlə bir edir. Bir ayədə belə buyurulur:
Xeyr, Biz haqqı batilin üstünə atarıq və o da onun işini bitirər. Bir anda batilin yox olub getdiyini görərsiniz. Allaha aid etdiyiniz sifətlərə görə vay halınıza! (Ənbiya surəsi, 18)
DNT sonsuz məlumat və ağıl sahibi Allahın sənətinin nümunələrindəndir
Təkamül nəzəriyyəsinin təməl iddiaları kor təsadüflərə söykənir, halbuki, təsadüf məlumat meydana gətirməz. Bir gün bir kağız üzərində xərçəngi müalicə edən bir dərmanın düsturu yazılı olaraq tapılsa, bu elm adamını bir an əvvəl tapmaq, hətta özünə mükafat vermək üçün bütün əlaqədar qurumlar səfərbər olar. Heç kim "Görəsən, bu yazı kağıza mürəkkəbin tökülməsi ilə meydana gəldi?" deyə düşünməz. Ağıl sahibi, sağlam düşünən hər insan bu yazını ancaq kimya, fiziologiya, onkologiya (xərçəng xəstəliklərini araşdıran elm sahəsi) və farmakologiya (dərmanları araşdıran elm sahəsi) üzrə ixtisas sahibi olan birinin yazdığını düşünəcək.
Təkamülçülərin DNT-dəki məlumatın qaynağını təsadüflərlə açıqlamağa çalışmaları, oxuduğunuz bu yazının təsadüfən meydana gəldiyini iddia etməklə müqayisə olunmayacaq böyüklükdə bir məntiq pozuqluğudur. Çünki DNT-də bədəndəki 100 min növ zülalın hər birinə aid dəqiq molekulyar düsturlar və bunların istehsalı əsnasında uyğun gələn həssas təlimatlar yazılmışdır. Bununla yanaşı, digər hüceyrələrlə ünsiyyətdə uyğun gələcək xəbərləşmə protokolları, bunun üçün istifadə ediləcək xəbərçi hormonların istehsal planları və bunlar kimi saysız müxtəliflikdəki başqa məlumatlar da DNT-də yazılıdır.
DNT-nin və ehtiva etdiyi ucsuz-bucaqsız məlumatın öz-özünə meydana gəldiyini iddia etmək ciddi bir məntiq çöküntüsüdür. İnsan Genomu layihəsini icra edən Celera Genomics şirkətinin mövzu haqqındakı ən əhəmiyyətli mütəxəssislərindən biri olan Yen Myers DNT-dəki məlumatın fövqəladəliyini belə ifadə etmişdir:
"Biz də hələ anlamamışıq… metafizik, fövqəltəbii bir ünsür var. Məni həqiqətən heyrətə salan həyatın memarlığıdır… Sistem inanılmaz dərəcədə kompleksdir... Burada [DNT-də] çox möhtəşəm bir ağıl var. Belə düşünməyin elmdən kənar olduğuna inanmıram. Digərləri elə düşünə bilər, lakin mən yox."(65)
Kitabın sonrakı hissələrində yer alan DNT-nin mənşəyi ilə əlaqədar təkamülçü iddialar "həll edilməmiş bir sirr" kimi ifadələrlə doludur. Bəzən də yuxarıda görüldüyü kimi, DNT-dəki fövqəladəlik üstün bir ağıl ifadəsiylə açıqlanmağa çalışılır. Bəzi elm adamlarının ifadə edə bilmədiyi amma heyran qaldığı bu ağıl və məlumat Uca Rəbbimiz Allahın sonsuz ağlının və sonsuz məlumatının əks olunmasıdır. Bir Quran ayəsində belə buyrulur:
Allah göylərin və yerin nurudur. Onun möminlərin qəlbində olan nuru, içində çıraq olan bir taxçaya bənzəyir; o çıraq şüşənin içindədir, şüşə isə, sanki inci kimi bir ulduzdur. O çıraq təkcə şərqə və ya təkcə qərbə aid edilməyən daim günəş şüaları altında qalan mübarək zeytun ağacından yandırılır. Onun yağı özünə od toxunmasa da, sanki işıq saçır. Bu nur üstündə nurdur. Allah istədiyini Öz nuruna yönəldir. Allah insanlar üçün misallar çəkir. Allah hər şeyi Biləndir. (Nur surəsi, 35)
5-Cİ HİSSƏ
DNT MOLEKULUNDAKI ŞİFRƏ ELMİ
Bədəninizin hər hüceyrəsində dünyada heç kimin danışmadığı bir dildə yazılmış, möhtəşəm bir məlumat xəzinəsi gizlidir. Bu dilin əlifbası yalnız dörd hərfdən meydana gəlir və hər hərf, "əsas" və ya "nukleotid" adlanan kimyəvi bir molekulu təmsil edir. "Kodon" adı verilən genetik sözlər də bu hərflərdən meydana gəlir. Dörd hərfli bu DNT dili, adenin, timin, quanin və sitozin (Cytosin) molekullarının A, T, G və C hərflərindən meydana gəlir. Məhz nüvədəki məlumat bankında iştirak edən məlumatlar da bu dörd hərfli əlifba ilə kodludur. A, T, G, C hərflərinin yüzlərlə bir yerə yığılanda uzun, mənalı cümlələr ortaya çıxar. Bu cümlələr bədəndəki əməliyyatların necə ediləcəyini təsvir edən, bunlara dair təlimatlar ehtiva edən genlərdir. Milyonlarla hərflər isə mənalı bir cərgə ilə üst-üstə düzülərək DNT molekulunu meydana gətirirlər. Molekulyar bioloq David S. Goodsell Our Molecular Nature (Molekulyar təbiətimiz) adlı kitabında DNT molekulundan bu sözlərlə bəhs edir:
"DNT bəlkə də molekulların ən gözəlidir, lakin nadir bir kitab kimi həqiqi gözəlliyi cildində deyil, içində istifadə edilən sözlərdə gizlidir." (66)
İnsanın bütün fiziki xüsusiyyətləri bu xüsusi dil vasitəsiylə kodlaşdırılaraq hüceyrə nüvəsinə yığılmışdır. Canlının bədən şəkli, hər orqana aid əmək bölgüsü və bu orqanların iş nizamları, hüceyrə içində çıxarılmalı zülalların genetik kodları, istehsal olunacaq zülalların miqdar nizamlanması kimi həyati işlər DNT üzərində kodlaşdırılmışdır. Şifrələnərək yazılmış bu nəhəng əsər insan hələ tək bir hüceyrə halındaykən belə, adamın bütün bədəni haqqındakı məlumata malikdir. Digər bir sözlə, daha hələ insan meydana gəlmədən əvvəl, bədəninin əhatəli planı tək bir molekul üzərində hazırdır.
Hüceyrə nüvəsindəki yığılmış məlumatların şifrələmə sistemini izah edərkən DNT-ni meydana gətirən nuklein turşular üçün yenə hərf bənzətməsini istifadə etməyə davam edəcəyik. Bu hərflər əvvəlki hissədə araşdırdığımız kimi ikili olaraq qarşılıqlı uyğunlaşaraq bir pillə meydana gətirərlər. Bu pillələr isə üst-üstə əlavə olunaraq genləri meydana gətirərlər. DNT molekulunun bir hissəsi olan hər bir gen insan bədənindəki müəyyən xüsusiyyətlərə nəzarət edər. Boyun uzunluğu, gözün rəngi, burnun, qulağın, kəllənin quruluşu kimi saysız xüsusiyyət, əlaqədar genlərin əmriylə meydana gəlir. Bu genləri üzərində A-T-G-C hərflərindən meydana gəlmiş yazılar olan bir kitabın səhifələrinə bənzədə bilərik.
İnsan hüceyrəsindəki DNT-lərdə təxminən 30.000 civarında gen olur. Hər gen qarşılığı olduğu zülal növünə görə, ədədləri 1.000 ilə 186.000 arasında dəyişən nukleotidlərin xüsusi bir sıralamada düzülməsindən meydana gələr. Bu genlər insan bədənində vəzifə yerinə yetirən təxminən 200.000 civarındakı zülalın kodlarını saxlayır və bu zülalların istehsalını nəzarət edir. Bu 30.000 genin ehtiva etdiyi məlumat DNT-də olan bütün məlumatın yalnız 3 %-ni təşkil edir. Geriyə qalan 97 %-lik hissə isə indiki vaxta qədər hələ bilinmir. Ancaq bu hissədə hüceyrənin fəaliyyətləri ilə əlaqədar həyati məlumatlar olduğu aydın olmuşdur. (Ətraflı məlumat üçün baxın. DNT möcüzəsi təkamül nəzəriyyəsini necə etibarsız edir? hissəsi)
Genlər xromosomların içində olur. Hər insan hüceyrəsinin (artırma hüceyrələri xaric) nüvəsində 46 xromosom vardır. Hər bir xromosomu gen səhifələrindən meydana gəlmiş bir cildə bənzətsək, hüceyrədə insanın bütün xüsusiyyətlərini ehtiva edən 46 cildlik bir "hüceyrə ensiklopediyası" vardır deyə bilərik. Bu hüceyrə ensiklopediyası daha əvvəl ifadə etdiyimiz kimi tam 920 cildlik Britannica ensiklopediyasının ehtiva etdiyi məlumata bərabər dəyərdir.
Hər insandakı DNT-dəki hərflərin düzülüşü fərqlidir. Bu ana qədər dünya üzərində yaşamış milyardlarla insanın hamısının bir-birindən fərqli olmalarının səbəbi də budur. Orqanların təməl quruluş və funksiyaları hər insanda eynidir. Ancaq hər kəs o qədər incə fərqliliklərlə o qədər dəqiq və xüsusi yaradılar ki, bütün insanlar tək bir hüceyrənin bölünməsiylə meydana gəldikləri və eyni təməl quruluşa sahib olduqları halda, milyardlarla fərqli görünüşdə insan ortaya çıxır.
DNT-dəki hərflərin düzülüş sırası insanın quruluşunu ən incə təfərrüatlarına qədər təyin edir. Boy, göz, saç və dəri rəngi kimi xüsusiyyətlərlə yanaşı, bədəndəki 206 sümüyün, 600 əzələnin, 10.000 eşitmə sinir şəbəkəsinin, 2 milyon optik sinir şəbəkəsinin, 100 milyard sinir hüceyrəsinin, 130 milyard metr uzunluğundakı damarların və 100 trilyon hüceyrənin planları, tək bir hüceyrənin DNT-sində mövcuddur. Kanadalı elmi yazar Denyse Oleary DNT-dəki məlumatdan bu ifadələrlə bəhs etmişdir:
"Məlumatın əsl çaşdırıcı olanı DNT-də yazılı əsərdir. Təkrar edən bir düzülüşü yoxdur. Lakin digər məlumat ilə əlaqəli bir düzülüşü var və çox kompleksdir. Məsələn, pişiyin embrionundakı DNT embrionun bala bir pişik olması üçün çox kompleks təlimatlar ehtiva edir." (67)
İndi bu məlumatların ardınca düşünək: Bir söz belə, yazan bir adam olmadan meydana gələ bilmədiyinə görə, insan hüceyrəsindəki milyardlarla hərf necə meydana gəlmişdir? Bu hərflər necə olub ki, belə mükəmməl və kompleks bir bədənin bənzərsiz planını meydana gətirəcək bir nizamda, bir-birinin ardına mənalı bir şəkildə düzülmüşdür? Əgər bu hərflərin nizamında çox kiçik bir dəyişiklik olsaydı, əl barmaqlarınız ayağınızda, gözünüz qarınınızda yerləşə bilər, ya da başınız tərs istiqamətə dönə bilərdi. Qollarınız çox qısa, ya da uzun ola bilər, və ya dodaqlarınız bir-birinə bitişik ola bilərdi. Bu anda normal bir insan olaraq həyat davam etdirə biliriksə, bu ancaq Uca Rəbbimizin izniylədir. Allah hər insanın DNT-sindəki hərflərin nizamını buna vəsilə etmişdir. Bir ayədə Allah belə buyurmuşdur:
O, Xaliq, yoxdan Yaradan, Surətverən Allahdır. Ən gözəl adlar yalnız Ona məxsusdur. Göylərdə və yerdə olanların hamısı Onun şəninə təriflər deyir. O, Qüdrətlidir, Müdrikdir. (Həşr surəsi, 24)
DNT molekulu kodlu mesajlar ehtiva edir
DNT molekulunda atomların özünəməxsus düzülüşü, maksimum şifrəni, minimum sahədə daşıya biləcək üstün bir yaradılışa malikdir. DNT molekulu üzərində qeydli genetik şifrə hüceyrə nüvəsinə kimyəvi düsturlarla yazılmışdır. Ancaq bəhs etdiyimiz şifrə nə kompyuter mühitində, nə də kağız üzərindədir. Şifrələməyi meydana gətirən hər bir hərf, əslində müəyyən kimyəvi xüsusiyyətlərə və üçölçülü xüsusi bir quruluşa sahib bir molekuldur. Kimya professoru Arthur Ernest Wilder-Smith bir kitabında DNT molekulundakı mesaja belə diqqət çəkmişdir:
"Bütün bioloji hüceyrələr hüceyrə nüvəsindəki DNT molekullarında kodlu şəkildə olan proqram tərəfindən istiqamətləndirilərlər... Bütün kimyəvi maddələr mübadiləsi kod tərəfindən əvvəldən proqramlaşdırılmışdır... Bu cür bir sistemi nəzəri olaraq izah edə bilmək üçün lazımlı olan, çox uzun şərhlərdən çəkinmək üçün genetik kod sisteminin əsas xüsusiyyətlərini bir neçə bənzətmə ilə izah edəcəyik. Beynəlxalq olaraq qəbul edilən təcili yardım çağırışı "SOS"dur. Bu çağırış şifrələnmiş halda məlumat ehtiva edər və eyni zamanda …- - -… (üç nöqtə, üç xətt, üç nöqtə) olaraq da göstərilə bilər. Burada nöqtələr və xətlər Morze əlifbasının iki hərfini təmsil edər. Əlifbamızdakı "S" hərfi "…" ilə, "O" hərfi isə "- - -" ilə göstərilər. Morze əlifbasını müxtəlif üsullar istifadə edərək saxlaya bilər, ya da çatdıra bilərik. Məsələn, bu hərflər bir kağız üzərinə yazıla bilər, şəkərlə ad günü tortu üzərinə yazıla bilər, ya da bir təyyarə tüstü buraxaraq səmaya eyni hərfləri yaza bilər... Verilən mesaj və məlumat eyni qalar, hansı mühitdə çatdırılırsa çatdırılsan, məzmun "SOS" şəklindədir. Morze şifrəsindəki nöqtələr və xətlər, hətta bir ip üzərində düyünlərlə göstərilə bilər. Xətt böyük bir düyünlə, nöqtə də daha kiçik bir düyünlə göstərilə bilər. Bu vəziyyətdə Morze şifrəsiylə yazılmış mesajın çatdırılması üçün kağız zəminə ehtiyac duyulmaz. Bir ip belə bunun üçün kifayətdir. Buna bənzər bir sistem istifadə edilərək, tək və cüt düyünlər ehtiva edən bir ip istifadə edilərək Goethenin "Faust" əsəri yazıla bilər." (68)
Yuxarıdakı sitatda da ifadə edildiyi kimi, məlumatın məzmunu köçürmə şəklindən müstəqildir. Bu səbəbdən yalnız DNT-dəki əsasların sıralaması deyil, DNT-nin ehtiva etdiyi kodlu məlumat, mesaj da diqqət çəkicidir. Elmi yazar Richard Milton DNT-dəki mesajın kodlaşdırılmasındakı həssas nizama belə diqqət çəkmişdir:
"... Bir proqramdakı bütün təlimatlar, həm kompyuterin təchizatına ani, həm də proqramın digər hissələrinə təsir etməsi baxımından proqramçı tərəfindən çox diqqətli düşünülməlidir. Proqramçının təlimatları yazmaq üçün istifadə etdiyi hərflər və rəqəmlər proqram dilinin dil quruluşuna və sözlərinə görə mütləq qətilikdə yazılmalıdır ki, kompyuter sistemi funksiya görə bilsin. Ən əhəmiyyətsiz bir səhv belə, hər birinə təmamilə təsir edən bir pozğunluğa səbəb ola bilər. Məsələn, 1977-ci ildə NASA-nın Cape Canaveraldan bir peyki havaya buraxması, vasitə havalandıqdan qısa bir müddət sonra faciəylə nəticələndi. NASA mühəndislərinin daha sonra etdikləri araşdırmada qəzaya kompyuterin rəhbər sistemindəki bir səhvin səbəb olduğu ortaya çıxdı. Rəhbər proqramda sadə bir vergül unudulmuşdu. Ən sadə dillə, məsələn, basic, ən sadə bir kompyuter əməliyyatını proqramlaşdırmaq istəyən biri problemi anlayacaq. Söz düzülüşündə ən kiçik bir səhv etsəniz, bir hərfi, bir nöqtəni, ya da boşluğu belə buraxsanız, proqram işləməz. Eyni şəkildə hər bir nukleotid qətiliklə doğru nizamda yazılmalıdır və dölün varlığını davam etdirə bilməsi üçün DNT molekulunda qətiliklə doğru yerdə olmalıdır. İnsanlardakı, heyvanlardakı və bitkilərdəki təməl funksional pozuqluqlar da tək bir DNT molekulunun və ya bu molekuldakı tək bir nükleotidin itkisi, ya da yer dəyişdirməsiylə olar. (69)
Massachusetts Texnologiya İnstitutundan məlumat nəzəriyyəsi və rəsmi dillər mövzusunda mütəxəssis Prof. Murray Eden: "Var olan heç bir rəsmi dil, cümlələri ifadə edən simvol düzülüşündə təsadüfi dəyişmələri qəbul edə bilməz. Məna dərhal pozular. Hər hansı bir dəyişmə, sintaksis [cümlə məlumatı] olaraq qaydalara uyğun olmalıdır."(70) deyərək, bir dilin simvolları təsadüfi qarışdırıldıqda mənanın daim pozulacağını ifadə edir. Ardınca da bu qaydanın genetik məlumatı meydana gətirən DNT dili üçün də etibarlı olduğunu dilə gətirir.
Bütün bu şərhlər DNT-də qarşımıza çıxan məlumatın təsadüf əsəri olmadığını göstərir. Təkamülçülərin bu xəyali iddialarına qarşı, "kriptologiya" adlanan və məlumatın təhlükəsizliyini təmin edən riyazi şifrə elmini də nümunə verə bilərik. Bu elm sahəsinin məqsədlərindən biri məlumatın oxunmasına və dəyişdirilməsinə mane olmaqdır. Məsələn, bir xaker (icazəsi olmadan başqasının kompyuter şəbəkəsinə girən adam) internet mühitində iki adam arasındakı xəbərləşmələri təqib edə bilər və bu xəbərləşmələrdə göndərilən məlumatlar üzərində dəyişiklik edə bilər. Bu baxımdan məlumatın məzmununun qorunması, orijinal qeydlərin saxlanması da əhəmiyyətli bir mövzudur. Çatdırılacaq məlumatın təhlükəsizliyi nə qədər əhəmiyyətlidirsə, istifadə edilən şifrələmə üsulu da o dərəcə əhəmiyyət daşıyır və çətinləşir. Bunun üçün məlumatların hər kəs tərəfindən asanlıqla başa düşülməsinə mane olan xüsusi proqramlar istifadə edilir. Bu proqramı ancaq müəyyən kəslər oxuya bilər və dəyişdirə bilər. Səlahiyyətsiz kəslərin müdaxiləsinə mane olmaq üçün də məlumatların doğruluğu təhlükəsizlik sistemləriylə təsdiq edilir.
Genetik məlumatın isə insan həyatı ilə həqiqətən əlaqəli olduğu üçün heç bir dəyişikliyə uğramamalıdır. Ancaq bu qədər əhəmiyyətli bir məlumat xəzinəsinin hüceyrə içində gizli olduğunu elm adamları ancaq əlli il bundan əvvəl aşkar etmişdilər. Halbuki, insan ilk yaradıldığından bəri bu qiymətli məlumat, nüvənin içində qorunur və xüsusi bir şifrə ilə şifrələnmişdir. Bu molekulla əlaqədar hər incəlik Allahın üstün yaratmasının nümunələriylə doludur. DNT bizlərə bu sualların cavabını düşündürməlidir:
- Mükəmməl bir bədən inşa edəcək məlumata kim malikdir?
- Məlumatı canlı bir toxuma içində kim saxlayır?
- Bu qədər əhatəli məlumatı, kiçik bir məkana kim, necə yerləşdirir?
- Bu məlumatın əhəmiyyətli olduğunu bilib, kim qoruyur?
- Məlumatı kim şifrələyir və bunun tərcüməsini kim edir?
- Məlumatın deşifrəsi əsnasında əskikliyə, pozulmağa uğramaması üçün kim tədbir görür?
- Məlumatın digər nəsillərə köçürülməsi və bunun üçün necə bir üsulla izlənilməli olduğunu kim bilir?
- Toxumalar yeniləndikcə və hüceyrələr bölünərək çoxaldıqca, bu məlumatı yeni hüceyrələrə kim, necə köçürür?
Səhifələrlə soruşa biləcəyimiz bütün bu suallar, bizi üstün ağıl və məlumat sahibi Yaradıcımızın varlığına aparar. DNT, "... Hər şeyi sağlam və yerli yerində edən Allahın sənəti (quruluşu)dur..." (Nəml surəsi, 88) Quranda Allah insanın yaradılışındakı nizamı belə bildirlir:
Dostları ilə paylaş: |