Matplotlib, Python dasturlash tilida grafiklar, chiziqqanlar va vizualizatsiyalar yaratish uchun samarali kutubxona. Ushbu kutubxona o'zgaruvchilarni, matematik amallarni, ma'lumotlarni, chiziqqanlar va grafiklar o'lchamlarida ko'rsatish uchun imkoniyatlar beradi. Quyidagi qadamlar matplotlib kutubxonasidan foydalanish haqida ko'rsatilgan:
Matplotlib kutubxonasini o'rnatish: Agar matplotlib kutubxonasi o'rnatilmagan bo'lsa, uning o'rnatilgan bo'lishi kerak. Kutubxona o'rnatish uchun quyidagi buyruqni terminalda ishga tushiring:
Copy code
pip install matplotlib
Python dasturini yaratish: Python dasturini yaratish uchun yangi faylni o'ng tugmachisi orqali yaratib olasiz. Misol uchun, "main.py" nomli faylni oching.
matplotlibni import qilish: Python dasturida matplotlib kutubxonasini import qilish uchun quyidagi qatorni yozing:
python
Copy code
import matplotlib.pyplot as plt
Bu qator matplotlib.pyplot modulini plt nomi bilan chaqiradi.
Grafiga o'zgartirishlar qilish: Endi, matplotlib kutubxonasidan foydalanish uchun grafiga kerak bo'lgan o'zgartirishlarni bering. Masalan, quyidagi kod qatorlari orqali sinus funksiyasini grafik ko'rsatish uchun sodda misol:
python
Copy code
import matplotlib.pyplot as plt
import numpy as np
x = np.linspace(0, 2 * np.pi, 100)
y = np.sin(x)
plt.plot(x, y)
plt.xlabel('X o'qi')
plt.ylabel('Y o'qi')
plt.title('Sinus Funksiyasi Grafigi')
plt.grid(True)
plt.show()
Bu kod grafiga sinus funksiyasini chizadi. Grafikni ko'rish uchun Terminalni oching va quyidagi buyruqni bering:
css
Copy code
python main.py
Natijada, sinus funksiyasining grafiki ekranda ko'rsatiladi.
matplotlib kutubxonasidan foydalanish bilan siz ko'p turdagi grafiklar, chiziqqanlar va vizualizatsiyalar yaratishingiz mumkin. Bu kutubxona sizga ma'lumotlarni oson va oqibat ko'rsatish imkoniyatlarini beradi.
numpy (numerical Python) Python dasturlash tilida amaliy matematik amallarni amalga oshirish uchun juda oson va samarali kutubxonadir. Uning asosiy maqsadi massivlar (arrays) bilan ishlash va matematik amallarni osonlik bilan bajarishni o'rganishni o'z ichiga oladi. numpy kutubxonasi orqali sizga sodda massivlarni yaratish, massivlar ustida matematik amallarni bajarish, statistik ma'lumotlarni hisoblash, signal ishlash va boshqa amallar uchun imkoniyatlar beradi.
Quyidagi qismlar numpy kutubxonasining asosiy qismlarini ta'riflaydi:
NumPy Massivlari (Arrays): numpy asosiy ma'lumot turi "massiv" yoki "array" hisoblanadi. Ular Python listlaridan farqli ravishda o'lchamli va shtrixli (homogeneous) bo'ladi. Massivlar ustida ko'p qismlarni bajarish oson va samarali.
Matematik Amallar: numpy massivlari bilan matematik amallar bajarishga imkoniyat beradi. Ko'p massivni qo'shish, ayirish, ko'paytirish, bo'lish, ildizni olish, trigonometrik amallar, logarifmlar va boshqa matematik amallarni o'z ichiga oladi.
Statistik Ma'lumotlar: numpy massivlari orqali o'rtacha, dispersiya, standart chiziq, kvartillar, korelyatsiya va boshqa statistik ma'lumotlarni hisoblashni osonlashtiradi.
Shirtdagi (Broadcasting) Amallar: Massivlar ustida boshqarishda shirtdagi amallarni o'zlashtiradi, ya'ni massivlar o'lchamida farq qilsa ham numpy yordamida ma'lumotlar bilan ishlash oson bo'ladi.
Massivni Yo'qotish va Indekslash: Massivlardan elementlarni indekslash va yo'qotishni o'rganishning qulay usullarini taqdim etadi.
Random Sonlar: numpy orqali tasodifiy (random) sonlar yaratish va ularga amallar bajarish uchun funktsiyalar mavjud.
Signal Ishlash: Signal ishlash maqsadida qo'shimcha funksiyalar, masalan, Fourier o'lchovlar, korelyatsiya va boshqa asosiy algoritmlar mavjud.
numpy kutubxonasining sodda misoli: