Dasturiy ta’minotdir. Operatsion tizim


Киритиш/чиқаришнинг 2 та асосий категориялари мавжуд



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə9/39
tarix24.12.2023
ölçüsü0,6 Mb.
#192847
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   39
Dasturiy ta’minotdir. Operatsion tizim

Киритиш/чиқаришнинг 2 та асосий категориялари мавжуд:

  • 1. Алоҳида сон ёки символ кўринишида маълумотларни тақдим этишнинг киритиш/чиқариш символлари (масалан: клавиатурадаги тугмалар)

  • 2. Маълумотларнинг катта блоки бўлиш талабидаги киритиш/чиқариш блоклари (масалан: дискдан маълумотни ўқиш ва ёзиш блоклари)

  • Катта ҳажмли маълумотларни (масалан, 2048-байтли диск блоки) хотирага қайта ёзиш ва ўқиш заруратида к/ч блок қўлланилади.

  • Блокли к/ч символларни к/ч каби ҳар сафар бир Блокирующий ввод-вывод байт бўйича маълумотларни ўқиш/ёзиш йўли билан бажарилади. Бироқ бу процессорнинг вақтини бекорга сарфлайди.


Киритиш/чиқариш қурилмалари механик компоненталардан иборат бўлади.

  • Киритиш/чиқариш қурилмалари электрон компонентаси adapter деб аталади.

  • механик компонента бу қурилмани ўзи ҳисобланади.

Қурилмалараро ва контроллараро алоқа махсус ишлаб чиқилган стандартлар мавжуд (ANSI, IEEE, ISO). Булар интерфейсларга мос холда ҳам шакллантирилади
Киритиш/ чиқариш тизими қуйидаги таркибдан иборат:

  • киритиш/чиқаришни буферлаш учун хотира блоки олдиндан тайинланади

    • К/Ч шиналари

    • К/Ч қурилмалари

  • интерфейслар ва интерфейсли карталар (масалан, клавиатура ва монитор учун) бошқа тармоқлар (тармоқ, кабел ва бошқалар) учун махсуслаштирилган бўлиши мумкин

интерфейс тизими – компютернинг бошқа дастурий ва техник қурилмалари билан уланиб, алоқа боғлашни таъминлайди
МПнинг ички интерфейси ва хотирада сақловчи буфер регистрларни ҳамда киритиш-чиқариш портлари (КЧП) ва тизим шинасини бошқариш схемасини мужассам этади. интерфейс (ингл. interface) – компьютерда мавжуд қурилмаларни ўзаро улаб, улар ўртасида алоқа боғлаш ва унумли ҳамкорлигини таъминлаш учун мўлжалланган воситалар мажмуи. киритиш-чиқариш порти (ингл. I/O – Input/Output port) –микропроцессорга ШКнинг бошқа қурилмасини боғлаш имконини берувчи улаш аппарати.

  • Kontrollerda ham o’ziga tegishli registr bo’lib, ushbu registrlar to’g’ridan to’g’ri markaziy protsessor bilan ishlash imkoniyatiga ega

  • Контроллер регистри ёки бир нечта ҳолат битларидан ташқил топган ва булар жорий ҳолатдаги буйруқларгни аниқлаб жараён холатини текширади (тугагани ёки давом этаётганини) ва қурилмаларни кирувчи қисмини тайёр холатини таъминлайди.


Kiritish/chiqarish tizimining dasturiy ta’minoti quyidagi to’rtta sath orqali yaratiladi:

  • Uzilishlarni qayta ishlovchi (quyi sath)

  • Qurilma drayveri

  • Apparaturga mos operatsion tizim kodi (dasturiy ta’minoti)

  • Foydalanuvchi dasturlar (yuqori sath)

Apparaturga mos dasturiy ta’minoti quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi:

  • Qurilma drayverlari uchun bir xil muhitli interfeys ()

  • Buferlash

  • Xatoliklar haqida xabar

  • Belgilangan qurilmani bo’shatish (tekshirish)

  • Apparatga bog’liq o’lcham blokini boshqarish

Dasturlash tillarida kiritish chiqarish operatorlari va funksiyalari quyidagilar:

  • C tilida kiritish va chiqarish operatori:

  • printf(“Salom men ma’lumotlarni ekranga chiqaraman”)

  • scanf(“%format”,&o’zgaruvchi) -> scanf(“%d”,&a)

Windows Server – bu Microsoft kompaniyasining server operatsion tizimlari oilasi hisoblanadi. Uning tarixi 1987-1988 yillardan boshlanadi.

  • 1987 yilda Microsoft va IBM kompaniyalari OS/2 deb nomlangan yango OTni ishlab chiqdi.

  • 1988 yilning oxirida Microsoft yangi operatsion tizimni yaratish bo’yicha loyihani ishlab chiqish va shu loyihaga boshchilik qilishni Devid Katlerga topshirdi.

  • Devid Katler – DEC firmasining bosh konsultatnti, u bu firmada 17 yil OT va kompilyatorlar yaratish bilan shug’ullangan tizimli dasturchi

Windows NT oilasi


Windows NT server OT oilasida 9 yil davomida kommersiya maqsadida foydalanilgan va ishlab chiqarish 2002 yilda bekor qilingan.

  • Windows NT 3.1 Advanced Server (27 июль 1993)

  • Windows NT 3.5 Server (21 сентябрь 1994)

  • Windows NT 3.51 Server (30 май 1995)

  • Windows NT 4.0 Server (Август 1996)

  • Windows 2000 Server (Февраль 2000)

  • Windows .NET Server (2002)


Yüklə 0,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   39




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin