Dasturiy ta’minotdir. Operatsion tizim

FAT – File Allocation Table (Fayllarni jadvalli joylahtrish) – fayllar tizimining klassik strukturasi bo’lib xozir asosan Flash xotiralarda qo’llaniladi, ilgari qattiq disklarda keng foydalanilgan. Turli versiyalari mavjud: FAT12, FAT16, VFAT, FAT32, etc.

• 
  Bill Geyts va Mark Makdonald tomonidan ishlab chiqilgan
  

• 
  NTFS – New Technology File System ( fayl tizimining yangi texnologiyasi). Microsft tomonidan Windows NT oilasi operatsion tizimlari uchun fayllar sistemasi.
  

• 
  FAT abbreviaturasi “Faylllarni joylashtirish jadvali” deb ataladi. Bu termin fayllar to’g’risida chiziqli jadval strukturaga tegishli fayllar nomlari, ularning attributlari va boshqa ma’lumotlar fayllarni joylashuvini aniqlaydi. FAT elementi fizik fayl boshlanishi joylashgan diskning hududini aniqlaydi.
  
• 
  FAT fayl tizimi ixtiyoriy mantiqiy diskning diskli hududi ikkita qismga ajraladi:
  

• 
  tizimli
  
• 
  ma’lumotlar
  
• 
  MBR (Master Boot Record) – asosiy yuklanuvchi maydon bo’lib o’zida diskdagi razdellar to’g’risidagi ma’lumotni saqlaydi( qaysi sektordan boshlanishi,, silindrlar va h.k). Bundan tashqari BIOS uchun OT tizim fayllarini qidirib topish uchun ko’rsatmalarni o’zida saqlaydi.
  
• 
  Partion Table(PT) – razdellar jadvali. Bu sektor yo’laklar, sektorlar, “vint” golovkalari va fayl tizimi tipi to’g’risida ma’lumot saqlaydi.
  
• 
  Volume Boot Sector – tomning yuklanuvchi sektori. Bu sektor esa klaster hajmi to’grisida ma’lumot, joylashgan fayllar foydalanilayotgan jadvali tipi va hajmi uchjun javob beradi.
  
• 
  FAT1 va FAT 2 diskda fayllarni joylashtirish jadvali
  

Root Directory – ildiz katalog. Bu razdel faylni tipi, nomi, hajmi, yaratilish vaqti haqidagi ma’lumotni saqlaydi. bundan tashqari har bir fayl uchun ildiz katalogda fayl boshlanuvchi klaster raqami mavjud

HPFS файл тизими (High File System – юқори унумдорликка эга бўлган файл тизимидир) биринчи марта OS/2 ва Law Manager ОТ ларида пайдо бўлди. Бу файл тизими, IBM ва MS компания мутахассислари томонидан MVS,VM/EMS файл тизимлари ва виртуал мурожаат усули тажрибаси асосида ишлаб чиқилди. HPFS кўп масалалик режими файл тизими сифатида яратила бошлади ва катта ўлчамли дисклардаги файллар билан ишлашда юқори унумдорликни таъминлаш учун мўлжалланган эди.

• 
  MFT (Master file table) – bu diskdagi qolgan barcha fayllarning katalogi, o’zining ham. Bu katalog fayllar joylasuvi haqidagi ma’lumotni saqlaydi. MFT (minimum 1Kb va maksimum 4 Kb) tomni formatlash jarayonida yozuv hajmi aniqlanadi.
  
• 
  MFT zona — MFT fayl o’sib boruvchi muhitidir. Bu zonaga hechqanday ma’lumot yozilmaydi. Mft zona har doim bo’sh holatda saqlanadi, MFT asosiy fayli o’sih vaqtida fragmentatsiyaga uchramasligi uchun.
  

MFT faylning ilk 16 fayl har xil tizim bo’gimlariga javob beradi. Bular metafayllar deb ataladi. Bu ilk 16 element diskning yagona fiksrlangan qismidir.
15-maruza