Dasturiy ta’minotdir. Operatsion tizim


Ma'lumotlarni shifrlash standarti (Data Encryption Standard - DES)



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə33/39
tarix24.12.2023
ölçüsü0,6 Mb.
#192847
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   39
Dasturiy ta’minotdir. Operatsion tizim

Ma'lumotlarni shifrlash standarti (Data Encryption Standard - DES) texnologiyasi xavfsiz mexanizm orqali vakolatli foydalanuvchilarga taqdim etiladigan kalit asosida belgilarni almashtirish va tartiblashtirishga asoslangan. Bunday sxema faqat kalitni o'zi olish mexanizmi kabi xavfsizdir.

  • Boshqa keng tarqalgan kriptografiya usuli bo'lgan ochiq kalitli kriptografiya foydalanuvchi ikkita kalitni bilish tamoyillariga asoslanadi:

  • public key - ma'lumotlarni shifrlash uchun ochiq kalit.

  • private key - faqat foydalanuvchi biladigan va u tomonidan ma'lumotlarni parolini hal qilishda foydalanadigan shaxsiy kalit.

  • Ochiq kalit usuli kriptografiya usullari uchun yana bir muhim talabni o'zida mujassam etgan: usul hammaga ma'lum bo'lgan kriptografik sxemaga asoslangan bo'lishi kerak, ammo bu parol hal qilish sxemasini ochib berishni osonlashtirmaydi.

  • Veb-texnologiyalarda ishlatiladigan shifrlashning misoli, SSL (Secure Socket Layer), shifrlangan xabarlarni rozetka orqali almashtirish uchun mo'ljallangan kriptografik protokollar oilasi. SSL veb-serverlar va brauzerlar o'rtasida xavfsiz aloqa uchun ishlatiladi (masalan, kredit karta raqamlarini kiritish). Mijoz serverga murojaat qilganda, server sertifikat yordamida tekshiriladi. Kompyuterlar o'rtasidagi aloqa simmetrik kalit kriptografiyasidan foydalanadi


    • Windows PowerShell 2.0 operatsion tizimning ajralmas qismi sifatida Windows 7, Windows 8, Windows Server 2008 R2 va Windows Server 2012 R2 OTlariga qo’shib chiqarildi.

    • PowerShell dastlab Microsoft .NET Frameworkning bir qismi sifatida ishlab chiqilgan va keyinchalik .NET Core bilan birlashtirilgan.

    • PowerShell administratorlarga mahalliy va masofaviy tizimlarda turli xil vazifalarni bajara oladigan yagona muhit yaratish uchun buyruqlarini bajarishga imkon beradi.

    • Ushbu ma'muriy vazifalar odatda maxsus .NET sinflaridagi kommandletlar (cmdlets) yordamida amalga oshiriladi.

    • PowerShell (qisqartma PS) dasturi asosan ma'murlar va dasturchilar uchun mo'ljallangan.

    • Bu OTdagi barcha vazifalarning taxminan 99%ni avtomatlashtirishga imkon beradi. Uning yordamida siz masofaviy kompyuterlarni sozlashingiz, xizmatlarni ishga tushirishingiz va qayta yoqishingiz va ko'pgina server dasturlarini saqlashingiz mumkin.

    • Foydalanuvchi turli xil konstruktsiyalar, buyruqlar satri utilitalari.NET sinflari, WMI (Windows Management Instrumentation) yoki COM (Component Object Model) ob'ektlariga murojaat qilib kommandletlarni skriptlarda (senariylarda) birlashtirishi orqali ko’plab ma’muriy amallarni bajarishi mumkin.

    • Bundan tashqari, PowerShell tomonidan provayderlar tomonidan taqdim etiladigan fayl tizimi yoki Windows ro'yxatga olish kitobi kabi turli xil ma'lumotlar bazalaridan foydalanishingiz mumkin.

    • PowerShell buyruqlar satri interfeysi Ms DOS va UNIX OTlariga o’xshaydi. Ulardan ajralib turadigan 2 ta asosiy farqi mavjud:

    • Microsoft .NET Framework bilan juda yaxshi integratsiyalanadi. Bu esa buyruqlar va skriptlarga kuchli dasturiy yechimlarni topish imkoniyatini beradi.

    • Terminalda qaytadigan barcha qiymatlar shunchaki qatorlar emas, balki murojaat qilish mumkin bo’lgan ob'ektlar hisoblanadi. Bu sizga nihoyatda kuchli dasturiy skriptlarini yaratishga imkon beradi.

    PowerShellga kirish uchun Windowsda Пуск orqali PowerShell
    so’zini kiritib ochiladi
    Jarayon
  • 1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   39




    Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
    rəhbərliyinə müraciət

    gir | qeydiyyatdan keç
        Ana səhifə


    yükləyin