Davlat iqtisodiy siyosati

Jahon xo‘jaligini tadqiq etishda geografik kategoriyaning uch darajasi mavjud
1. Jahon xo‘jaligining umumiy geografiyasi
2. Uning tarmoqlari geografiyasi
3. Yirik mintaqalar va subregionlar geografiyasi
JAHON XO‘JALIGI TARMOQLARI TARKIBI
yoqilg‘i-energetika sanoati
Elektro-energetika
tog‘-kon qazib chiqarish sanoati
metallurgiya sanoati
mashinasozlik
kimyo sanoati
o‘rmon va yog‘ochni qayta ishlash sanoati
to‘qimachilik sanoati
JАHON MАMLАKАTLАRINING IQTISODIY RIVOJLАNISHINI IFODАLOVCHI KO‘RSАTKICHLАR TIZIMI
Real va nominal YaIM
milliy daromad va uning aholi jon boshiga to‘g‘ri keluvchi miqdori
milliy iqtisodiyotning tarmoq tuzilmasi
mamlakat eksporti va importi tarkibiy tuzilmasi
aholining turmush darajasi, sifati va boshqalar
Xorijiy
korxonalar
mahsuloti
Chet ellardagi
milliy
korxonalar
mahsuloti
Mahalliy
korxonalar
mahsuloti
10 trln. so‘m
6 trln. so‘m
50 trln. so‘m
Mamlakat ichidagi ishlab chiqarish
М1
М3
М2
YaIM
YaMM
YaIM=10+50=60
YaMM=50+6=56
YAMM VA YAIM O‘RTASIDAGI TARKIBIY NISBATLAR
IQTISODIY JARAYONLARNING BAYNALMINALLASHUVI mamlakatlarning jahon miqyosida iqtisodiy aloqalarining kuchayishi hamda iqtisodiy munosabatlarning tobora kengroq jabhalarini qamrab olish jarayonidir
Tovar va xizmatlar jahon bozori
Kapitallar jahon bozori
Ishchi kuchi jahon bozori
Xalqaro valyuta tizimi
Xalqaro kredit-moliya tizimi
Korporatsiyalarning bo‘linmalari
Bo‘limlar - qonuniy ro‘yxatdan o‘tmagan vakolatxonalar
Sho‘ba korxonalar - faoliyat yuritish uchun zarur mablag‘larga ega bo‘lgan mustaqil subyektlar
Assotsiasiyalangan firmalar - TMK ustav kapitalining 50% gacha egalik qiladi
Transmilliy korporatsiyalar (TMK) ikki yoki undan ortiq mamlakatlarda filiallari yoki ishlab chiqarish obyektlariga ega bo‘lgan jahon xo‘jaligining subyektlari. Bunday firmalar xalqaro tizimning muhim qismi bo‘lib, biznesning mavqei chet el aktivlarining 25-30% mavjudligi bilan belgilanadi.
Bosh kompaniya TMK shtab-kvartirasi joylashgan mamlakatda bo‘ladi. Kapital ulushlari (mulk) turli qabul qiluvchi mamlakatlardagi korxonalar o‘rtasida taqsimlanadi.
Rivojlanganlik darajasiga ko‘ra jahon mamlakatlarining guruhlanishi
Rivojlangan mamlakatlar
Rivojlanayotgan mamlakatlar
Qoloq mamlakatlar
Daromad darajasi bo‘yicha mamlakatlar quyidagicha tasniflanadi
Yuqori
O‘rtachadan yuqori
O‘rtachadan quyi
Past