Davlat nilida ish yuritish. Amaliy qo\'llanma. Aminov M va boshq. 2020
Hujjat turlari va xususiyatlari qayta ko‘chirilgan shakli nusxa deb yuritiladi, odatda, o ‘ng
tomonidagi yuqori burchagiga «Nusxa» degan belgi qo‘yiladi.
Hujjatchilikda, shuningdek, aynan (faksimil) va erkin
nusxalar ham farqlanadi. Aynan nusxa asl nusxaning barcha
xususiyatlarini - hujjat zaruriy qismlarining joylashishi, mav-
jud shakliy belgilar (gerb, yumaloq muhr, to‘rtburchak muhr,
nishon kabi), matndagi bosma, yozma harf shakllari va shu
kabilami aniq va to ‘liq aks ettiradi, masalan, fotonusxani yoki
kompyuterda chiqarilgan nusxani shu tur hujjatlar qatoriga
kiritish mumkin. Erkin nusxada esa hujjatdagi axborot to4la
ifodalansa-da, bu nusxa tashqi xususiyatlari jihatidan bevosita
asliga muvofiq kelmaydi, y a’ni erkin nusxada asl nusxadagi
muhr o ‘miga «muhr» deb, imzo o ‘miga «imzo» deb, gerb
o ‘miga «gerb» deb yozib qo‘yiladi va h.k. Ba’zan muayyan
hujjatga emas, balki uning bir qismiga ehtiyoj tug‘iladi. Bun-
day hollarda hujjatdan nusxa emas, balki ko‘chirma olinadi
(masalan, bayonnomadan ko‘chirma, buyruqdan ko‘chirma
va h.k.). Nusxa va ko‘chirmalar, albatta, notarius, kadrlar
boM imi, «QR» kod, elektron raqamli imzo va shu kabilar to-
monidan tegishli tartibda tasdiqlangan taqdirdagina huquqiy
kuchga ega bo‘ladi. Asl nusxa yo‘qolgan hollarda hujjatning
ikkinchi nusxasi beriladi, ikkinchi nusxa asl nusxa bilan bir xil
huquqiy kuchga egadir.
Keyingi yillarda hujjatlam ing elektron shakldagi nusxa-
larini 0 ‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari m a’lu-
m otlari milliy bazasi - «lex.uz»ga joylashtirish amaliyo-
ti shakllandi. Unda 0 ‘zbekiston Respublikasi miqyosida
amal qiladigan qonun, farmon, qaror, farmoyish, kodeks,
■nizom, y o ‘riqnom a, uslubiy k o‘rsatm a, dastur, buyruq,
rro‘yxat, doktrina, deklaratsiya va yana boshqa k o ‘plab
nujjatlar elektron shaklda joylashtirilgan. M azkur tizim-
ning jo riy qilinishi aholining huquqiy ongini o ‘stirish bilan
nirga, istalgan joyda kerakli hujjat nam unalari bilan tani-
■hish im konini bermoqda.