Delphi tilida

Dinamik o‘zgaruvchilar 

Dinamik o‘zgaruvchi deb dastur bajarilish jarayonida xotiraga 

ajratiladigan o‘zgaruvchiga aytiladi. Xotira ajratish new protsedurasini 
chaqirish orqali amalga oshiriladi. Dinamik xotiraga faqat ko‘rsatgich 
yordamida murojaat qilish mumkin.Dinamik o‘zgaruvchini yo‘qotish. 
ya’ni bu o‘zgaruvchi egallagan xotirani ozod qilish uchun Dispose 
protsedurasi ishlatiladi. 
Quyidagi protsedurada dinamik o‘zgaruvchilarni yaratish va 
yo‘qotish ko‘rsatilgan: 
Procedure TForml.ButtonlClick(Sender: TObject); var 
pl,p2,p3: Integer; begin 
New(pl); 
New(p2); 
New(p3); 

158 

pr := 5; 
p2" := 3; 
p3" := pl" + p2"; 
ShowMessage 
('Summa barobar' + IntToStr(p3A); 
Dispose(pl); 
Dispose(r2); 
Dispose(r3); 
end; 

Ro‘yxat 

Ko‘rsatkichlar va dinamik o‘zgaruvchilar ro‘yxati va daraxtlar kabi 

murakkab dinamik ma’lumotlar tuzilmalarini yaratishga imkon beradi. 
Ro‘yxatni quyidagicha tasvirlash mumkin: 

Ma’lumot 

ko‘rsatkich 

Ro‘yxatning harbir elementi ikki qismdan iborat yozuvdir. Birinchi 

qism informatsion qism. Ikkinchi qism oldingi elementlar bilan 
boglanishni ta’minlaydi. 
Dasturda ro‘yxatdan foydalanish uchun ro‘yxat komponentalari 
turi va birinchi elementdagi ko‘rsatkich aniqlanishi lozim. Quyidagi 
ro‘yxatda talabalar familiyalarining ta’rifi keltirilgan: