Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat

 

 

Dərman vasitəsinin istifadəsi üzrə təlimat 

 

 

 

DİKLOFENAK

  inyeksiya üçün məhlul 

DİCLOFENAC SODİUM  

 

Beynəlxalq patentləşdirilməmiş adı: Diclofenac sodium 

 

Tərkibi 

Təsiredici maddə: 1 ml məhlulun tərkibində 25 mq natrium diklofenak vardır.  

Köməkçi maddələr: benzil spirti, susuz natrium-sulfit, propilenqlikol, inyeksiya üçün su.  

Farmokoterapevtik qrupu 

Qeyri-steroid iltihabəleyhinə preparat 

ATC kodu: 

M01AB05 

 

Farmakoloji xüsusiyyətləri 

Natrium  diklofenak  iltihab  əleyhinə,  analgetik  və  qızdırmasalıcı  təsirlərə  malik  qeyri-steroid  quruluşlu  maddədir. 

Diklofenakın əsas təsir mexanizmi onun siklooksigenaza (SOG) I və II nin inaktivləşdirməsilə bağlıdır. SOG iltihab, ağrı 

və  qızdırmanın  patogenezində  əsas  rol  oynayan  prostoqlandinlərin  sələfi  hesab  olunan  araxidon  turşusunun 

metobolizminin  əsas  fermentidir.  Preparat  revmatik  xəstəliklər  zamanı  sakitlik  və  hərəkət  vaxtı  əmələ  gələn  ağrılar, 

səhərlər  müşahidə  olunan  hərəkətsizlik  və  oynaqların  şişkinliyi  kimi  təzahürləri  əhəmiyyətli  dərəcədə  azaldır,  həmçinin 

funksional  vəziyyətin  yaxınlaşmasına  səbəb  olur.  Qeyri-revmatikmənşəli  orta  dərəcəli  və  güclü  ağrılar  zamanı  güclü 

analgetik  effekt  qeyd  olunur  (ağrıların  yüngülləşməsi  15-30  dəqiqədən  sonra  başlayır).  Travmadan  sonrakı  və 

əməliyyatdan  sonrakı  iltihabi  əlamətlər  zamanı  natrium-diklofenak  ağrıları  sürətlə  aradan  qaldırır,  iltihabi  ödemi  və 

əməliyyatdan  sonrakı  ödemi  azaldır.  Əməliyyatdan  sonra  ağrıları  olan  xəstələrdə  opioidlərlə  kombinasiya  istifadə 

edildikdə opioid analgetiklərə olan tələbatı etibarlı şəkildə azaldır. Müəyyən olunmuşdur ki, natrium-diklofenak birincili 

dismenoreya zamanı ağrı hisslərini zəifləmək və qanitirməni azltmaq qabiliyyətinə malikdir. Preparatdan istifadə etdikdə 

miqren tutmaları yüngülləşir. 

Farmokinetikası 

Əzələ  daxilinə  yeridildikdə  qan  plazmasında  maksimal  konsentrasiyaya  çatma  müddəti 20  dəqiqə təşkil edir.  Plazmada 

aktiv  maddənin  konsentrasiyası  qəbul  edilən  dozanın  qiymətindən  xətti  asılı  olur.  Kumulyasiya  olunmur.  Dozanın 

təxminən 60%-i böyrəklərdə metobolitlər şəklində, 1%-dən az hissəsi sidiklə dəyişilməmiş şəkildə, qalan hissəsi isə ödlə 

metobolitlər şəklində xaric edilir.Böyrək funksiyaları pozulmuş xəstələrdə tövsiyə olunan doza rejiminə əməl olunduqda 

dəyişilməmiş  aktiv  maddənin  kumuluasiyası  qeyd  olunmur.  Xroniki  hepatit  və  ya  kompensə  olunmuş  qaraciyər 

sirrozundan  əziyyət  çəkən  xəstələrdə  diklofenakın  farmokinetikasının  göstəriciləri  qaraciyər  xəstəlikləri  olmayan 

xəstələrin göstəricilərinə analojidir.  

 

İstifadəsinə göstərişlər 

• Revatik xəstəliklərin iltihabı və degenerativ formaları: 

• revmotoid artrit; 

• ankilozaşan spondilit (Bexterev xəstəliyi); 

• spondiloartritlər. 

• Onurğada ağrı sindromları 

• Oynaqdankənar yumşaq toxumaların revmatik xəstəlikləri. 

• Kəskin podaqra tutmaları. 

• Böyrək və qaraciyər sancıları.Travmadan sonrakı və əməliyyatdan sonrakı ağrılı vəziyyət və ödemlər. 

•  Ağır  miqren  tutmaları.İltihabın aktivliyi  yüksək  olan  iltihabi  və  degenerativ  revmatik  xəstəliklərin  kəskinləşmələrinin 

başlanğıcında  və  qeyri-revmatik  mənşəli  iltihabın  yaranan  ağrılı  vəziyyətlər  zamanı  preparatın  əzələ  daxilinə 

yeridilməsinə üstünlük verilir. 

 

Əks göstərişlər 

• diklofenaka və preparatın digər komponentlərinə qarşı həssaslığın artması; 

•  bronxial  astma  tutmalarının  inkişafı,urtikar  səpgilərin,  kəskin  rinitin  meydana  çıxması  foramasında  təzahür  olunan 

asetilsalisilat turşusuna və digər qeyri-steroidiltihab əleyhinə dərman maddələrinə qarşı həssaslığın artması;  

• qanda naməlum genezli patoloji dəyişiklər; 

• mədənin və onikibarmaq bağırsağın xora xəstəliyi; 

• bağırsağın kəskinləşmə fazasında olan destruktiv-iltihabi xəstəlikləri; 

• hamiləlik və laktasiya dövrü; 

• Yaşın 18-dən az olması. 

 

Xüsusi göstərişlər 

Preparatı  şprisdə  digər  dərman  preparatları  ilə  qarışdırmaq  olmaz.  Preparatı    anamnezində  mədə-bağırsaq  traktl 

xəstəlikləri,  pepik  xora,  xoralı  kolit,  Kron  xəstəliyi  olan,  həmçinin  qaraciyər  funksiyaları  şəklində  pozulmuş  xəstələrə 

təyin  edən  zaman  ehtiyatlı  olmaq  lazımdır.  Sirkulyasiya  edən    qanın  həcminin  azalması  mümkün  olan  hallarda  (  o 

cümlədən,diuretiklərin  qəbul  edilməsi  zamanı;  geniş  əməliyyatlardan  əvvəl  və  sonra),  həmçinin  böyrək  funksiyaları 

pozulmuş, xroniki ürək çatışmazlığı olan, arterialhipertenziyalı xəstələrdə böyrək qan cərəyanının zəifləməsi təhlükəsinin 

olması ilə əlaqədar olaraq ehtiyatla istifadə edilməlidir. Yaşlı xəstələrin (zəifləmiş və ya bədən çəkisi azalmış) müalicəsi 

zamanı  xüsusilə  diqqətli  olmaq  lazımdır,  çünki  mədə-bağırsaq traktlnda  əmələ  gəlməsi,  perforasiya  və  qanaxma  həmin 

xəstələrdə  daha  ağır  nəticələrə  gətirib  çıxarır  və  terapiyanın  istənilən  dövründə,  xəbərdarlıqedici  əlamətlərsiz  və  ya 

ağırlaşmış anemez olmadan baş verə bilər. Preparat bu xəstələrə aşağı dozalarda təyin edilir.Natrium diklofenakla müalicə 

prosesində  qaraciyər  və  böyrək  funksiyalarına,  periferik  qana  sistematik  nəzarətin  aparılması  lazımdır.  Əgər  qaraciyər 

funksiyasının  pozulması  davamlı  saxlanılarsa, preparatdan    istifadəni  dayandırmaq  lazımdlr.  Dəri  səpgilərinin  meydana 

çıxması,  mədə-bağırsaq  trakının  xoralı  zədələnməsi  və  qanaxmalarin  əmələ  gəlməsi  zamanı  preparatdan  istifadənin 

dayandırıllması  göstərilmişdir.  Preparat  porfinin  krizinin  inkişaf  etməsinin  mümkünlüyü  ilə  əlaqədər  olaraq  porfiriyalı 

xəstələrə  təyin edən zaman xüsusilə ehtiyatlı olmaq lazımdır. 

 

Digər dərman vasitələri ilə qarşılıqlı təsiri 

•  diuretiklərə  və  hipotenziv  dərman  maddələri  ilə  eyni  vaxtda  istifadə  edildikdə  həmin  preparatların  farmokoloji 

təsirlərinin zəifləməsi mümkündür;  

• kaliumqoruyucu diuretiklərlə eyni vaxtda istifadə edildikdə hiperkaliemiyanın inkişafı mümkündür;  

•  asetilsalisilat  turşusu  ilə  eyni  vaxtda  istifadə  edildikdə  qan  plazmasında  diklofenakın  konsentrasiyasının  azalması  və 

əlavə effektlərin inkişaf riskinin artması mümkündür;  

•  diqoksin,  fenitoin  və  ya  litium  preparatları  ilə  eyni  vaxtda  istifadə    edildikdə  qan  plazmasında  göstərilən  dərman 

maddələrinin konsentrasiyalarının artması mümkündür;  

•  antikoaqulyatorlarla  eyni  vaxtda  istifadə  edildikdə  qanın  laxtalanma  göstəricilərinə  müntəzəm  nəzarətin  edilməsi 

vacibdir. 

Natrium  diklofenakdan  istifadədən  əvvəl  və  sonra  bir  gün  ərzində  metotreksatdan  istifadə  etdikdə  metotreksatın 

konsentrasiyasının artması və onun toksiki təsirinin güclənməsi mümkündür. 

Diklofenak siklosporinin böyrəklərə toksiki təsirini gücləndirə bilər. Natrium diklofenak hipo və ya hiperqlikemik dərman 

maddələri iləeyni vaxtda istifadə edildikdə qanda qlükozanın konsentrsiyasına nəzarət etmək tələb olunur.  

 

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi 

Hamiləlik və laktasiya dövründə preparatdan istifadə əks göstərişdir. 

 

İstifadə qaydası və dozası 

Yalnız əzələ daxilinə yeridilir

. 

Ppreparatın  dozası  xəstəliyin  gedişinin  ağrırlığı  nəzərə  alınmaqla  fərdi  şəkildə  müəyyən  edilir.    Kəskin  Vəziyyətlərin 

müalicəsi  və  xroniki  prosesin  kəskinləşməsinin  qarşısını  almaq  üçün  birdəfəlik  əzələdaxilinə  inyeksiya  şəklində  3  vl 

məhlul yeridilir. Məhlul sarğı əzələsinin yuxarı xarici kvadratına dərinə yeridilir. Ağır hallarda gün ərzində bir neçə saat 

fasilə  verməklə  və  yeridilmə  tərəflərini  dəyişməklə  2  inyeksiyadan  istifadə    etmək  olar.  İnyeksya  ilə  yanaşı  gündəlik 

dozanı aşmamaqla diklofenakın digər dərman formalarından da istifaə etmək olar. 

Maksimal gündəlik doza 150 ml-dir. İnyeksiya formasından istifadənin davam etmə müddəti 1-5 gündür.  

 

 

 

 

Əlavə təsirləri 

Mədə-bağırsaq  traktına  epiqastal  nahiyədə  ağrılar,  ürəkbulanma,  qusma,  diareya,  abdominal  spazmlar,  dispepsiya, 

meteorizm  və  anoreksiyanın  baş  verməsi  mümkündür.  Cox  nadir  hallarda  mədə-bağırsaq  traktının  selikli  qişasının 

qanaxma və  qusma ilə ağırlaşan eroziv-xoralı  defektlərin meydana çixması mümkündür. 

Mərkəzi  və  periferik  sinir  sisteminə:  baş  ağrısı,  baş  gicəllənmə,  nadir  hallarda  yorğunluq.  Çox  nadir  hallarda  yaddaş, 

oriyentasiya,  görmə,  eşitmə  və  yuxunun  pozulması  qicolmalar,  tez  əsəbləşmə,  tremor,  psixi  pozğunluqlar,  depressiya, 

həyəcan, dad hissinin pozulması mümkündür.  

Dermotoloji  reaksiyalar:  dəridə  səpgilərin,  nadir  hallarda  isə  övrənin  meydana  çıxması  mümkündür.  Nadir  hallarda 

bullyoz səpgilər, ekzema,  polimorf eritema, Stives-Conson sindomu, Layell sindromu, fotosensibilizasiya, purpura qeyd 

edilir. 

Böyrəklərə: tək-tək hallarda kəskin böyrək çatışmazlığı, interstisal nefrit, nefrotik sindrom, papilyar nekroz, hematuriya, 

proteinuriya qeyd olunmuşdur.   

Qaraciyərə:  qanda  qaraciyər  transaminazalarının  aktivliyinin  tranzitor  artması.  Nadir  hallarda  hepatit  (sarılıq  və  ya 

sarılıqsız) 

Qanyaradıcı sistemə: tək-tək hallarda trombositpeniya, leykopeniya, aqranulositoz, hemolitik anemiya, aplastik anemiya 

halları təsvir edilmişdir. 

Allegik  reaksiyalar:    nadir  hallarda  –  bronxial  astma  tutmaları,  sistem  anafilaktik/anaflaktoid  reaksiyalar  (arterial 

hipotoniya da daxil olmaqla).  

Yerli:  nadir hallarda inyeksiya yerində ağrıların olması və bərkləşmə, müstəsna hallarda isə absesin inkişafı və yumşaq 

toxumaların nekrozu qeyd olunur.  

Digər:  nadir  hallarda-  ödemlər,  tək-tək  hallarda  taxikrdiya,  döş  sümüyünün  arxasında  ağrılar,  arterialhipertenziya  qeyd 

olunmuşdur. 

 

Doza həddinin aşılması 

Simptomları:  kliniki  şəkli  MSS-də  (başağrı,  başgicəllənmə,  tez  əsəbləşmə,  qıcolmaya  meylliyin  artması  ilə  müşayət 

olunan hiperventilyasiya halı, uşaqlarda  – mioklonik qıcolmalar) və həzm sistemində baş verən pozğunluqlara (qarında 

ağrılar, ürəkbulanma, qusma; mədə-bağırsaq traktında qanaxmalar və / və ya qaraciyər funksiyasının pozulması) müəyyən 

olunur; böyrək funksiyalarının da pozulması mümkündür.  

Müalicəsi: simptomatik müalicə, xəstənin vəziyyəti üzərində diqqətlə müşahidənin  aparılması. Spesifik antidotu yoxdur. 

 

Buraxılış forması 

75mq/3ml  inyeksiya  üçün  məhlul,  ampullarda.  5,  10  və  100  ampul  konturlu-yuvalı  qablaşmadalarda.  Konturlu  –yuvalı 

qablaşdırma içlik vərəqə ilə birlikdə karton qutuya qablaşdırılır.  

 

Saxlama şəraiti 

25ºC-dən aşağı temperaturda, quru qaranlıq və uşaqların əli çatmayan yerdə saxlamaq lazımdır. 

 

Yararlılıq müddəti 

3 il. 

Yararlılıq müddəti bitdikdən sonra istifadə etmək olmaz. 

 

Aptekdən buraxılış şərti 

Resept əsasında buraxılır.                         

 

 İstehsalçı 

“TROGE Medical GmbH”, Almaniya 

“Shandong Shenglu Pharmaceuticals Co. Ltd.,” Çin