|
Cənnətxan Eyvazov
t
ətbiq olunan alətlər – köçürdülmə siyasəti və etnik sərhədlərin
d
əyişdirilməsi, etnik münasibətlərlə “parçala və hökm sür”
prinsipi ruhunda manipulyasiya regionun
xalqları arasında
dostluq münasib
ətlərinin bərqərar olmasına heç cür imkan ya-
rada bilm
əzdi. Bu imperiyaların mirasının yaratdığı problemlər
indiy
ə kimi regional dövlətlər arasındakı münasibətləri pis-
l
əşdirir. Bundan əlavə, postsovet dövründə Mərkəzi Avrasiya öz
geosiyasi cazib
əliliyini saxlayaraq, region dövlətlərinin “dünya
güclül
ərinin” siyasəti obyektləri kimi qalmasına səbəb olur.
Rusiya bütün bu YMD-i vahid imperiya sistemind
ə bir-
l
əşdirən son böyük dövlətdir. Onun bu dövlətlərlə münasibət-
l
əri hələ də müvafiq tarixi yaddaşın və təcrübənin təsiri altın-
dadır. 1990-cı illərin əvvəllərindən Rusiyada “təbii nüfuz zona-
sı” ideyası yer almaqdadır. Bu isə, təbii ki, artıq müstəqil olan
region dövl
ətlərində narahatçılıq doğurur. Həm də, keçmiş
SSRİ məkanında indiyə qədər həllini tapa bilməyən silahlı mü-
na
qişələr (Dağlıq Qarabağ, Abxaziya, Cənubi Osetiya, Dnestr-
yani bölg
ə, habelə Ukraynada – Krımda, Donetsk və Luqansk
vilay
ətlərindəki hadisələr) hər şeydən əvvəl Rusiya geosiyasəti
il
ə əlaqələndirilir.
İqtisadi amillər, xüsusilə də transregional enerji və nəq-
liyyat-kommunikasiya layih
ələri region dövlətlərinin müəyyən
q
ədər yaxınlaşmasına kömək etmişdir. Lakin onların səmərəli-
liyi h
ələ ki, movcud təhlükəsizlik dilemmalarının prinsipial
h
əllində və əməkdaşlığın kompleksli iqtisadi qaşılıqlı asılılıq
əsasında inkişafında əhəmiyyətli nəticələrə gətirməmişdir.
Dostları ilə paylaş: | 
