Dərs vəSAİTİ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin

və planetar iqtisadi inteqrasiya sahəsində  mətbuatın 
qarşısında müəyyən spesifik vəzifələr durur. KİV-in 
müasir dövrün qlobal problemlərini peşəkarlıqla 
işıqlandırması  və öz iştirakı ilə bu problemlərin həm 
dünyanın ayrı-ayrı regionlarında, həm də qlobal miqyasda 
həllinə, dünyada qeyri-bərabər iqtisadi inkişafın aradan 
qaldırılmasına və qlobal iqtisadi inteqrasiyaya kömək 
etməsi üçün o, bu sahədəki tendensiyaları dəqiq izləməli və 
bu problemləri doğuran səbəbləri müəyyən etməlidir. KİV 
onların həlli yollarını axtarmalı, aradan qaldırılması  və 
iqtisadi inteqrasiyanın bütün bəşəriyyətə fayda gətirməsi 
üçün daha səmərəli vasitələrin tapılmasını təşviq etməlidir. 
Bunun üçün jurnalistika öz fəaliyyətində ilk növbədə 
qlobal iqtisadi problemlərin həllinin yeni paradiqmasına 
əsaslanmalıdır.  Paradiqma (yunan sözü olub nümunə 
mənasını verir) dedikdə, ümumiyyətlə hansısa problemin 
qoyuluşu və  həlli modeli, ilkin konseptual sxem, müəyyən 
tarixi mərhələ zamanı aparılan elmi tətdiqatda istifadə 
edilən başlıca metodlar başa düşülür. Paradiqmanın əsasını 
təzahürlərin təbiəti haqqında ümumi fərziyyə  və 
müşahidələrin qruplaşdırılması yolu ilə onların dərk 
edilməsinin mümkün vasitələri təşkil edir. Müasir dövrün 

---

117 
 
qlobal problemləinin, o cümlədən iqtisadi problemlərin 
aradan qaldırılmasının, KİV-in bu problemlərin 
işıqlandırılması 
və 
təhlili sahəsində 
fəaliyyətinin 
paradiqması sinergetikadır.  
Sinergetika  dünyanın müasir elmi mənzərəsini təşkil 
edən fundamental konsepsiyalardan biridir. Əgər qısaca 
tərif versək, sinergetika müxtəlif təbiətlər sisteminin 
özünütəşkili nəzəriyyəsidir. 
Sinargetika tədqiqat işlərində müstəqil istiqamət kimi 
1969-cu ildə yaranmışdır. Həmin il alman fiziki German 
Haken «sinergetika» terminini Ştutqart Universitetində lazer 
şüalanması 
nəzəriyyəsi kursları üzrə oxuduğu 
mühazirələrdə istifadə etmişdir. Sunergiya yunan sözü olub 
əməkdaşlıq, fəaliyyətin razılaşdırılması, qarşılıqlı  iştiak 
deməkdir.