Nitq mədəniyyəti və Ritorika fənni üzrə
terminlər lüğəti
A bstraktlaşdır-
ma -
Mücərrədləşdirmə. Mücərrəd anlayışlar yarat
maq, konkretdən ümumiyə (mücərrədə) keçmə
Absurd -
Absurd. Mənasız fikir, cəfəngiyyat
Abzas -
Mətnin məna və fasilə ilə məhdudlaşan hissəsi,
yeni sətir
Adekvat -
Tam uyğun, eyni, bərabər
Aforizm -
Aforizm, kəlam, hikmətli söz; həm fikrin bitkin-
liyi, həm də formanın cilalanmış olmasmın vacib
olduğu ibarə
Afront -
Gözlənilməz, məsələn, məruzəçi suallara cavab
verərkən meydana çıxan biabırçılıq, rüsvayçılıq,
həqarət
Agent -
Kiminsə ideyalarını təbliğ edən şəxs, yaxud in
sanlar qrupu; başqasının nəzər nöqtəsini söyləyən,
yaxud onu təbliğ edən natiq
Aqnostik -
Aqnostisizm tərəfdan. Obyektiv aləmin dərk
edilən olmasını inkar edən (insanın həqiqəti dərk
edə bilməməsi) fəlsəfi nəzəriyyənin tərəfdan
Aqressiv -
Təcavüzkar, çılğın, hücum edən, istilaçı, o cümlə
dən, camaat qarşısında çıxışlar prosesində müxtə
lif növ zorakı hərəkətlər edən
Alibi -
Cinayətdə iştirakı olmamağm sübutu, şübhəli şəxsin
cinayət zamanı başqa yerdə olmasım müvafiq sə
nədlərlə, məsələn, şahid ifadələri ilə təsdiq edən fakt
Allüziya -
Allüziya. Məlum hadisələrə işarə edən ifadə, işa
rə, eyham
377
Alma-mater -
Alternativ -
Ambisiya -
Amimiya -
Amorf -
Anaxronizm -
Analizatorlar -
Analoq -
Annotasiya -
Anomaliya -
Anonim -
Anons -
Antaqonizm -
Antipatiya -
Apofeoz -
Apokalipsis -
Universitetlərin köhnə adı, mənəvi qida verən;
əzizləmə, zarafatyana, ironik kimi müxtəlif məna
larda işlədilir; hərfi mənada- «süd verən ana»
Bir-birini inkar edən, mümkün olan iki qərardan
yalnız birini seçmə məcburiyyəti
1. Lovğalıq, təkəbbür, özündənrazılıq; 2. izzət-
nəfsli, heysiyyatlı
Üzün mimikasının azalması, yaxud tamamilə
mövcud olmaması; belə hallarda «üzü heç nə ifa
də etmir» ifadəsindən istifadə olunur
Formasız, şəkilsiz; dəqiq hissələrə bölünməmiş,
sərhədləri olmayan.Donuq forma
Zamanın tələblərinə uyğun gəlməyən köhnəlmiş
adətlər, baxışlar, anlayışlar və s.
Nitqi başa düşməyə yardım edən hiss orqanları;
natiq üçün ilk növbədə görmə və eşitmə
Bənzər, oxşar
Məqalənin, kitabın, nitqin məzmununun bəzən onun
müsbət və mənfi cəhətlərim göstərməklə qısa şərhi
Düzgün omayan, ümumi qaydadan kənara çıxan,
pozuntu
Öz adını gizli saxlayan müəllif
Gələcək hadisə, tədbir haqqında qısa elan
Barışmaz, kəskin ziddiyyət. Geniş mənada və mü
hüm səbəblərdən olan ziddiyyətlər
Xoşa gəlməmə, nifrət
Bir şəxsi və ya hadisəni son dərəcə şöhrətləndirmə;
tərifləmə, hadisənin təntənəli sonu
Vəhy (xristian dinində); «dünyanın sonu» haqqın
da peyğəmbərlik
378
|
