Dərs vəsaiti kim I q r if verilm işdir nurlar bak i-2014 e lm I red a k to rla r: akademikVasım

Antonomaziya 
- (yunanca 
antonom asia -
adın dəyişdirilməsi, 
başqa şəkildə adlandırma) - xüsusi adın (çox zaman hamıya məlum 
olan) ümumi adın yerində işlənməsini nəzərdə tutur.
Adlandırmalar imkanları genişləndirir. Antonomaziya, alleqo­
riya kimi, oxunmuş olmaq üçün «yeni biliklərin» cəlb edilməsini 
nəzərdə tutur. Obyektə aid edilən şəxsin xüsusiyyətləri əvvəlcədən 
məlum olmalıdır. Məsələn: Hacı Qara (xəsis adam haqqında); 
Otello (qısqanc haqqında); bəzən o sadəcə Məşədi İbaddır, qısaca, 
Məşdibaddır, deyirlər.
Epitet 
- (yunanca 
epitheton
- əlavə) - bədii, obrazlı təyin. 
Nümunələr: şiddətli külək, tarix qayalar (M.Araz), soyuq su qat­
dılar isti aşıma (B.Vahabzadə), vaxt olub ki, kürələrdə dəmir ol­
muşuq (M.Araz). Gül Bənizli, şahin yann, Könlümə saçdığı yeni 
ilham var. (H.Cavid).
Müqayisə 
- (təşbeh-bənzətmə) bir əşyanın ümumi əlamət 
əsasında başqasına bənzədilməsi. Nümunələr: Sevgilim, ləblərin 
yaquta bənzər, Sərasər dişlərin dürdanədəndir (M.P.Vaqif); Həyat 
bir cıdır düzü, bir döyüş meydanıdır (B.Vahabzadə); Əlimdəki 
qələm bir sədəfli saz (M.Müşfiq); Ulduzlar havanın bağrını dəlir
203

---

(S.Vurğun); Ağappaq üzünlə novruzgülüydün, təzəcə çıxmışdın 
sən qar içindən (N.Həsənzadə).
Təmsil 
- cansız əşyalara canlıların əlamət və xüsusiyyətlərinin 
aid edilməsi. Nümunələr: Çox zaman sərsəri küləklər bixəbər Bir 
yaxın dost kimi qapımı döyərlər (M.Müşfıq); Kağızlar, ay kağız­
lar, Nə geniş qəlbiniz var (B. Vahabzadə). Damşmayır, susur şəhər. 
Nələr deyir xərabələr?! Talan olmuş gözəl Vətən. Nə bir dövlət, nə 
var qalmış. ( S. V urğun)
Hiperbola 
- bədii mübaliğə. Nümunələr: Əl çalıb oynayır 
hər dağ, hər dərə (S.Vurğun); Ah çəkdim, başım üstə yarpaqlar 
əsdi, gülüm (B.Vahabzadə); Fələklər yandı ahımdan (M.Füzuli). 
Sən Qaçaq Nəbinin Həcəri kimi, Hücuma keçdikcə nərə çəkibsən, 
Günəş nur tökəcək üstünə göydən. (S.V urğun)
Bunun əksi - litota (bədii kiçiltmədir) Məs, Döydü yağış məni, 
döydü qar məni, Bir qanşqa minsəm aparar məni. Cırtdan nağılım 
danışdı nənən, Bu nağıl qanana ibrətdir bu gün, Divə əyilmədi Cırt­
dan, Amma sən, Qarğa qabağında sərçəyə döndün. (B. Vahabzadə)